Κίνημα Αλλαγής, κόμμα προοπτικής

Του Νίκου Τσούλια

      Για να σχετικοποιήσω το λόγο μου και να καταδειχτεί η υποκειμενικότητά μου, για να είμαι πιο δεκτικός αλλά και πιο ευάλωτος στην κριτική επί του περιεχομένου του άρθρου σημειώνω εισαγωγικά δύο στοιχεία.

    α) Έχω στηρίξει και προφανώς ψηφίσει – και έτσι θα κάνω και στο μέλλον – μόνο το ΠΑ.ΣΟ.Κ. και τις κεντροαριστερές συμπράξεις του. Και όταν ήταν αρχικά στο στόχαστρο του κατεστημένου με απίθανες κατηγορίες ειδικά για τον Α. Παπανδρέου και όταν έγινε ρεύμα κοινωνικό και οι μισοί Έλληνες καμάρωναν γι’ αυτό – το μόνο  δημιουργικό πολιτικό ρεύμα και κοινωνικό κίνημα στη μεταπολίτευση – και όταν βρέθηκε στην αποκαθήλωση με την ενοχή της υπαιτιότητας της σημερινής κρίσης. β) Έχω υπάρξει μόνο μέλος του κόμματος αυτού χωρίς κανένα κομματικό ή άλλο αξίωμα, πέραν του υποψήφιου βουλευτή μια φορά στην Ηλεία το 2004 (μη εκλεχθείς) και του συνδικαλιστή (εκλεγόμενος συνεχώς) στον επιστημονικό χώρο αρχικά και στο εκπαιδευτικό κίνημα στη συνέχεια για όλη την επαγγελματική μου πορεία.

    Νιώθω υπερήφανος για τη σχέση μου με αυτό το πολιτικό και ιδεολογικό ρεύμα, γιατί συνδέεται με τις πιο δημιουργικές δυνάμεις της κοινωνίας, γιατί η προσφορά του στη σύγχρονη ιστορία είναι απόλυτα ξεχωριστή όσο κανενός άλλου κόμματος, γιατί προσδιορίζει μια προοδευτική κουλτούρα και έναν τρόπο ζωής που αποβλέπουν σε μια Ελλάδα ανοιχτής κοινωνίας και πολιτικού πλουραλισμού, ευρωπαϊκών οριζόντων και συστήματος διακυβέρνησης διαρκών μεταρρυθμίσεων, γιατί το φωτεινό μέλλον της χώρας μόνο με αυτό την κεντροαριστερά μπορεί να υπάρξει. Και θα προσπαθήσω να το τεκμηριώσω αυτό.

    Αλλά πρώτα στα λάθη. Προφανώς το ΠΑ.ΣΟ.Κ. έχει κάνει λάθη, μεγάλα λάθη. Αλλά δεν ευθύνεται μόνο αυτό για την πρόκληση της κρίσης, όπως αποτυπώθηκε ιστορικά και ήδη αυτό καταδεικνύεται. Και για να είμαι συγκεκριμένος, τι προσδιορίζω ως μεγάλα λάθη. α) Για την μετά την είσοδό μας στην ευρωζώνη – που ήταν η κορυφαία μας σ’ όλη την ιστορία του ελληνικού κράτους εθνική «στιγμή» στο λεγόμενο διεθνή καταμερισμό εργασίας των χωρών στο παγκόσμιο επίπεδο – δεν διαμόρφωσε ένα σχέδιο εθνικής στρατηγικής για το πώς θα πορευτεί η Ελλάδα μέσα στον πυρήνα των πιο αναπτυγμένων χωρών του κόσμου και σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης, στις οποίες το διεθνές κεφάλαιο περιόριζε αρκετά την άσκηση της εθνικής πολιτικής και ιδίως στην οικονομία. Εδώ μου είναι αδιάφορο το γεγονός ότι αυτό το ζήτημα – που είναι το κορυφαίο εθνικό ζήτημα – δεν απασχόλησε τη δεξιά και την αριστερά για τον πολύ απλό λόγο ότι η μεν δεξιά θεωρεί ότι η αγορά και το κεφάλαιο είναι τα κύρια υποκείμενα της ιστορίας η δε αριστερά δεν έχει σαφή ευρωπαϊκό προσανατολισμό και θέλει βαλκανοποίηση της χώρας και θεωρούσε και θεωρεί ότι καταγγέλλοντας τον καπιταλισμό κάνει επανάσταση.

    β) Δεν διαπαιδαγώγησε την κοινωνία σε μια κατεύθυνση πραγματικής κοινωνικής και οικονομικής προόδου αλλά ενίσχυσε τον καταναλωτισμό και κατά περιόδους και το λαϊκισμό. γ) Δεν κατέκτησε μια εσωτερική δημοκρατία, που θα έδινε διαρκή πνοή στην πολιτική του πρόταση. δ) Ανέπτυξε διαπλοκή με το εγχώριο κεφάλαιο, και τα σκάνδαλα ήλθαν ως φυσική συνέπεια αυτού του γεγονότος. ε) Δεν εξασφάλισε τη διαφάνεια σε όλη τη έκταση της ροής του δημόσιου χρήματος. στ) Δεν προήγαγε την αυτονομία σε κρίσιμους θεσμούς της πολιτείας και κυρίως στη δικαιοσύνη και φυσικά δεν διαπαιδαγώγησε το λαό στην τήρηση των νόμων. Θα μπορούσε κάποιος να συνεχίσει και με λάθη αλλά…

    Αλλά δεν μπορούμε να μένουμε μόνο στα λάθη. Αν κάποιος καταγράψει τις ιστορικές τομές που έκαναν οι κυβερνήσεις του ΠΑ.ΣΟ.Κ. από τη δεκαετία του 1980 μέχρι και την είσοδό μας στην ΟΝΕ, θα διαπιστώσει ότι είναι η δεύτερη μεγάλη φωτεινή περίοδος της χώρας μετά από εκείνη του Ε. Βενιζέλου που διπλασίασε και έκανε ισχυρή την Ελλάδα σε καιρούς ταραχώδεις. Κοινωνικό κράτος και κράτος δικαίου, αναδιανομή του εθνικού προϊόντος υπέρ των εργαζόμενων – μεγέθους που δεν έχει συμβεί σε άλλη χώρα -, εκδημοκρατισμός του όλου θεσμικού πλαισίου στο χώρο της εργασίας, της εκπαίδευσης, της υγείας κλπ, ισονομία, τέλος του εμφυλίου και εθνική συμφιλίωση κλπ συνθέτουν την αλλαγή «πολιτικού παραδείγματος» για τη χώρα μας.

    Αλλά όλα ξεχνιούνται και μένουν μόνο τα λάθη. Εδώ κυνηγήθηκε ο μεγάλος Ε. Βενιζέλος, θα έμενε έξω το ΠΑ.ΣΟ.Κ. από τη λαίλαπα του φοβερού λαϊκισμού, δεξιού στην αρχή και αριστερού στη συνέχεια… Άλλωστε, ένα πράγμα διδάσκει η ιστορία, ότι δεν διδάσκει (!)· στην αρχή, γιατί στη συνέχεια η δράση της ιστορίας είναι η πιο ισχυρή δύναμη και η άσκηση της πολιτικής φαντάζει μπροστά της σαν λεπτομέρεια…

    Αλλά γιατί όλα αυτά; Για να συζητήσουμε επιτέλους ως λαός και ως πολίτες για το παρόν και για το μέλλον, για να αναπτυχθεί διάλογος στην ουσία των προβλημάτων και όχι στα ανούσια επιφαινόμενα που θέτει η στείρα κομματική διαπάλη στους καιρούς του μίσους και της διχόνοιας, που καλλιεργούν σκόπιμα η δεξιά και η αριστερά.

Θα συνεχίσουμε λοιπόν.