Καθοριστικός ο ρόλος των εκπαιδευτικών και των πανεπιστημιακών καθηγητών

Πανεπιστήμιο Κρήτης

Τομέας Παιδείας του ΠΑ.ΣΟ.Κ. – Κινήματος Αλλαγής

Α. Σημεία αναφοράς

· Οι περισσότερες μεταρρυθμίσεις στην εκπαίδευση διαχρονικά εστιάζουν την προσοχή τους στο curriculum, στα διοικητικά ζητήματα, στα σχολικά βιβλία κλπ, δηλαδή στο διαμεσολαβητικό πεδίο μεταξύ των δύο βασικών υποκειμένων εκπαίδευσης, τους εκπαιδευτικούς και τους πανεπιστημιακούς καθηγητές αφενός και τους μαθητές /-τριες και τους φοιτητές / -τριες αφετέρου.

· Στην εποχή μας διαφαίνεται ότι γίνεται αλλαγή «εκπαιδευτικού παραδείγματος», όπως αυτή διαμορφώνεται από τη σημερινή οικονομία της πληροφορίας και από την ισχυρή επίδραση του ψηφιακού μετασχηματισμού, και ως εκ τούτου οφείλουμε να επαναπροσδιορίσουμε το ρόλο των εκπαιδευτικών.

· Η διδασκαλία είναι ισχυρή κοινωνική και πολιτισμική λειτουργία, επομένως πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη σημασία στους εκπαιδευτικούς.

Β. Προτάσεις

· Είναι αναγκαία η επανεξέταση της συμμετοχής των εκπαιδευτικών στη διαμόρφωση της εκπαιδευτικής πολιτικής. Παρά το γεγονός ότι έγκυροι διεθνείς οργανισμοί και φορείς: UNESCO, ΟΟΣΑ, η Education International κλπ τονίζουν ως καθοριστικό τον ρόλο των εκπαιδευτικών όχι μόνο στην εφαρμογή μιας ήδη διαμορφωμένης εκπαιδευτικής πολιτικής αλλά στον ίδιο τον σχεδιασμό της, η υπόθεση αυτή παραμένει σε διαρκή εκκρεμότητα.

· Με δεδομένο ότι η γνώση έχει ήδη αλλάξει «καταστατική θέση» και έχει κεντρική σημασία στην εξέλιξη των σύγχρονων κοινωνιών, είναι απαραίτητο να ξαναδούμε το όλο «σχήμα» των εκπαιδευτικών (προσόντα, μισθολόγιο, εργασιακές συνθήκες κλπ), αφού είναι οι κύριοι εκφραστές της θεσμικής γνώσης αλλά και της παραγωγής νέας γνώσης στα πανεπιστήμια.

· Η παιδαγωγική ελευθερία και η παιδαγωγική ευθύνη είναι δύο κρίσιμα στοιχεία στο σχολικό και στο πανεπιστημιακό οικοσύστημα. Εδώ κρίνεται η καλή λειτουργία των εκπαιδευτικών θεσμών, και επομένως η πολιτεία έχει χρέος να ενισχύει συστηματικά αυτές τις δύο όψεις των εκπαιδευτικών.

Γ. Ερωτήματα που απαιτούν με συγκεκριμένες προτάσεις

· Παρά την αξιωματική θέση για την ενεργό συμμετοχή των εκπαιδευτικών στη διαμόρφωση της εκπαιδευτικής πολιτικής, απέχουμε από μία τέτοια πρακτική. Πρόκειται για ενδογενή αντίφαση, για υποκρισία ή για αδυναμία να διαμορφωθεί ένα τέτοιο σχέδιο;

· Με δεδομένο ότι οι εκπαιδευτικοί έχουν το θεσμικό ρόλο να προάγουν ένα ουμανιστικό και δημοκρατικό σύστημα αξιών, πώς αναδεικνύεται αυτός ο ρόλος για να αντιμετωπιστούν ως έναν βαθμό τα φαινόμενα ανορθολογισμού και ρατσισμού, βίας και επιθετικότητας, προκαταλήψεων και δογματισμών;

· Πώς μπορεί να συμβάλλουν στον μετασχηματισμό της σημερινής «Οικονομίας της Πληροφορίας» σε «Κοινωνία της Γνώσης και της Μάθησης»;

(Το κείμενο αυτό είναι το 6^ο από τα 6, που εστάλησαν για τον διάλογο με τα άλλα Σοσιαλδημοκρατικά κόμματα της Ευρώπης)