Η καθιέρωση της 25η Μαρτίου 1821 ως εθνική εορτή

Ευάγγελος Ρεμπάπης

Είναι συναρπαστικό το πέρασμα του ανθρώπου από την φάση της υποταγής, στην επανάσταση και τέλος σ’ αυτήν του ελεύθερου πολίτη

Ας ξεκινήσουμε με την φράση, η Ιστορία ούτε διδάσκει ούτε επαναλαμβάνεται.

Στην Ελλάδα γιορτάζουμε το ξεσηκωμό του 1821 στις 25 Μαρτίου.

Ωστόσο, πριν καθιερωθεί αυτή η ημερομηνία επίσημα, στα πρώτα χρόνια της σύγχρονης ιστορίας του ελληνικού έθνους, γιορταζόταν την Πρωτοχρονιά.

Το λεξικό της Επανάστασης: Η διεθνής απήχηση του «Greek Question»

Ο Πασχάλης Κιτρομηλίδης (φωτ.) επιμελήθηκε μαζί με τον ομότιμο καθηγητή Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Κωνσταντίνο Τσουκαλά την έκδοση «The Greek Revolution. A Critical Dictionary», που θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Harvard University Press (και κατόπιν από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης). Φωτ. ΝΙΚΟΣ ΚΟΚΚΑΛΙΑΣ.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 09.03.2021

Δεν χρειάζεται να είναι κανείς βιβλιοφάγος για να διαπιστώσει ότι ενόψει της 25ης Μαρτίου του 2021 κυκλοφορούν πολλές νέες ιστορικές εκδόσεις με θέμα την Ελληνική Επανάσταση. Αραγε πρόκειται για μια τάση αποκλειστικά συγκυριακή ή ταυτόχρονα σηματοδοτεί και μια μικρή ιστοριογραφική στροφή;

Η χρηματοδότηση του Αγώνα: πώς φτάσαμε στα δάνεια του Λονδίνου

Ναπολέων Μαραβέγιας

ΤΑ ΝΕΑ, 25 Μαρτίου 2021

Αγνωστες πτυχές

Οι ανάγκες χρηματοδότησης του Αγώνα ήταν πολύ μεγαλύτερες και οδήγησαν την προσωρινή κυβέρνηση στην αναζήτηση εσόδων από διάφορες πηγές, όπως: συγκέντρωση και εκποίηση όλων των χρυσών και αργυρών σκευών των μοναστηριών και των εκκλησιών, δασμοί στις εισαγωγές.

Οι γυναίκες που πολέμησαν ηρωικά στην Επανάσταση του 1821

TA NEA 21 Μαρτίου 2021

Εκτός από Μαντώ και Μπουμπουλίνα

Οι γυναίκες που πολέμησαν ηρωικά στην Επανάσταση του 1821

Από τον εθνικό ξεσηκωμό του 1821 δεν απουσίαζε η ενθουσιώδης και ηρωική συμμετοχή των γυναικών.

Αγωνίστριες από κάθε κοινωνική τάξη και τόπο έσπευσαν να συμβάλουν στην εξέγερση, αψηφώντας τον πανίσχυρο οθωμανικό στρατό. Για πολύ μεγάλο διάστημα ωστόσο, η παρουσία των γυναικών στον Αγώνα δεν είχε εκτιμηθεί επαρκώς.

1821-2021: Η πορεία της λάβας προς τον ωκεανό

200 χρόνια ιστορίας και αλήθειας

Γράφει η Γεωργία Γιώτα

«Στο χώμα τούτο πάντα ανθούνε κι έχουν αθάνατη ζωή
και μας θαμπώνουν, μας μεθούνε νεράιδες, ήρωες, θεοί»
(Κ. Παλαμάς)

Είχε σημάνει πλέον η ώρα να γραφεί η Ιστορία. Είχε έλθει πια το πλήρωμα του χρόνου. Από την πρώτη εξέγερση των Ελλήνων κατά των Τούρκων στη Μάνη, μέχρι τα Ορλωφικά του 1770 με τη γνωστή τραγική τους κατάληξη και την τελευταία επαναστατική απόπειρα του 1808, η μοίρα ενός ολόκληρου έθνους  γραφόταν με καριοφίλια, πιστόλες και γιαταγάνια, βόλι το βόλι, σελίδα τη σελίδα.

Μια χούφτα Έλληνες. Πεινασμένοι, ρακένδυτοι, άοπλοι, ανοργάνωτοι. Δεν γεμίζουν τα όπλα τους παρά μόνο με τα βόλια της ψυχής τους: τη λαχτάρα για τη λευτεριά, την πίστη στο Θεό, την ελπίδα να αναγεννηθούν από τις στάχτες τους, την αγάπη για την πατρίδα, την προσδοκία να οργανώσουν ένα ρημαγμένο έθνος σε συγκροτημένο κράτος, να σηκωθούν λίγο ψηλότερα, να σκορπίσουν φως και αθάνατο νερό… ξανά.

Ο ιερός όρκος των μελών της Φιλικής Εταιρείας και τα συνθηματικά για να αναγνωρίζονται μεταξύ τους. Ποιοι ήταν ο βλάμηδες και ποιοι οι Ιερείς και οι Ποιμένες. Η μυστικότητα που έκανε την οργάνωση αποτελεσματική…

Κύρια όργανα για τη διάδοση των σκοπών της Φιλικής Εταιρίας ήταν τα μεσαία στελέχη, που στην συνθηματική γλώσσα της οργάνωσης λέγονταν «Ιερείς», ενώ η Εταιρία λεγόταν με το συνθηματικό όνομα «Ναός».

Ο ιερέας ήταν η βάση της Φιλικής. Αυτός είχε δικαίωμα να κατηχεί στους σκοπούς της οργάνωσης, πατριώτες, δίνοντάς τους το δικό του βαθμό του ιερέα ή τους κατώτερους των «Αδελφοποιητών ή Βλάμηδων» και των «Συστημένων».

Είκοσι ένα βιβλία για το Εικοσιένα

του Σπύρου Κακουριώτη

Η προοπτική της επετείου των 200 χρόνων της Επανάστασης του 1821 έχει κινητοποιήσει εδώ και καιρό τα πανεπιστημιακά και ερευνητικά ιδρύματα της χώρας, κάποια από τα οποία προχώρησαν ήδη στην παρουσίαση ειδικών εκδοτικών σειρών, στις οποίες περιλαμβάνονται αξιόλογες μελέτες. Παρά ταύτα, οι έως τώρα πρόσφατες εκδόσεις παραμένουν ευάριθμες, ενώ ανάμεσά τους σημαντική θέση κατέχουν οι επανεκδόσεις απομνημονευμάτων και μαρτυριών, κάποτε με συστηματικό και αξιόλογο σχολιασμό και υπομνηματισμό.

Η προδοσία της Δημητσάνας – Πώς σώθηκαν οι μπαρουτόμυλοι που τροφοδότησαν την Επανάσταση

 

Μια άγνωστη ιστορία

in.gr

3 Φεβρουαρίου 2021

Ο Παπαφλέσσας και ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης βρίσκονται στην Πελοπόννησο και ο καθένας από τη δική του πλευρά, και σε διαφορετικά γεωγραφικά σημεία του Μοριά, ρίχνουν τον σπόρο για άμεση έναρξη της επανάστασης για Ελευθερία.

Κωνσταντινούπολη 1822: Το δράμα των Ελλήνων στα σκλαβοπάζαρα

TA NEA 2 Απριλίου 2021

Τα «ζωντανά λάφυρα» των Τούρκων

«Το πιο σπαρακτικό θέαμα είναι τα σκλαβωμένα γυναικόπαιδα που έφεραν από τη Χίο…» μετέδιδε το τηλεγράφημα Ολλανδού διπλωμάτη από την Κωνσταντινούπολη την άνοιξη του 1822. Οι θηριωδίες των Τούρκων στην Χίο είχαν αφήσει το νησί ρημαγμένο. Πτώματα, ερείπια και ένα τοπίο που μύριζε στάχτη και αίμα. Για τα «ζωντανά λάφυρά τους» το δράμα συνεχιζόταν…

Πώς γιορτάζαν οι Έλληνες τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά στην Τουρκοκρατία και την Απελευθέρωση

Τα Κάλαντα, του Νικηφόρου Λύτρα, 1872

Οι γαλοπούλες, τα εορταστικά εδέσματα, ο τζόγος και τα κάλαντα

Γιάννης Θ. Διαμαντής, in.gr

28 Δεκεμβρίου 2021

Ίσως λόγω του γεγονότος ότι το σουβλιστό αρνί ήταν παραδοσιακά από τα πιο δημοφιλή εορταστικά εδέσματα των Ελλήνων, που άντεξε μάλιστα ως τις μέρες μας,  ο τρόπος που γιόρταζαν οι πρόγονοί μας το Πάσχα μάς είναι πολύ πιο γνώριμος απ’ ό,τι άλλες γιορτές, όπως για παράδειγμα τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά.

Μια στιγμή εθνικής αυτογνωσίας

Γιώτα Συκκά

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 15.02.2021

Το επετειακό πρόγραμμα της Τράπεζας Πειραιώς για το 1821 περιλαμβάνει δεκάδες εκδηλώσεις σε όλη την Ελλάδα

Στα χρόνια της οικονομικής κρίσης όλο και περισσότεροι Ελληνες αναζήτησαν αλήθειες για την Ιστορία μας, με ορόσημο την Επανάσταση του 1821. Σκοπός, να ξεδιαλύνουμε τις αυταπάτες που μας βόλευε να πιστεύουμε. Τότε άρχισε να δημιουργείται ένα νέο κοινό το οποίο παρακολουθούσε διαλέξεις που διοργανώνονταν σε μια γκρίζα Αθήνα και γειτονιές της Περιφέρειας.

“δια να μεταδώση και αυτού το σύστημα της αλληλοδιδακτικής”

Του Νίκου Τσούλια

     1824. Η ελληνική επανάσταση βρίσκεται σε δοκιμασία. Οι επιτυχίες και οι αποτυχίες του αγώνα αλληλοδιαδέχονται οι μεν τις δε, και η τελική έκβαση είναι μη προβλέψιμη για τους αντικειμενικούς παρατηρητές. Για τους Έλληνες η επιτυχία της Επανάστασης είναι ο μόνος σκοπός. Τη θεωρούν δεδομένη.