Το μαρμάρινο κεφάλι του αρχαίου κόσμου και το σώμα του νεότερου ελληνισμού

Toυ Τάσου Χατζηαναστασίου

 

Ξύπνησα μὲ τὸ μαρμάρινο τοῦτο κεφάλι στὰ χέρια
ποὺ μοῦ ἐξαντλεῖ τοὺς ἀγκῶνες καὶ δὲν ξέρω ποῦ νὰ
τ᾿ἀκουμπήσω.
Ἔπεφτε τὸ ὄνειρο καθὼς ἔβγαινα ἀπὸ τὸ ὄνειρο
ἔτσι ἑνώθηκε ἡ ζωή μας καὶ θα εἶναι πολὺ δύσκολο νὰ ξαναχωρίσει.

(Σεφέρης, Μυθιστόρημα Γ΄)

Σίσυφος ~ Ὁμήρου Ὀδύσσεια

 

λ. 593-600

Μα πώς γίνεται να έχει πεθάνει ένας Μαρωνίτης;*

Από την Αγγελική Κώττη //

 

12.7.2016

 

Σε λίγες μέρες, η «Αντιγόνη» του Σοφοκλή σε δική του μετάφραση θα έκανε πρεμιέρα από το Εθνικό Θέατρο στο αρχαίο θέατρο Επιδαύρου. Ο Δημήτρης Μαρωνίτης, ωστόσο, θα λείπει από εκείνη τη βραδιά. Η μάχη του με τη ζωή, αλλά και τελευταία με τον καρκίνο, κρίθηκε, κι εκείνος πέρασε στην αθανασία σήμερα, σε ηλικία 87 ετών.

«Εφυγε» από τη ζωή στα 87 του ο «δάσκαλος» Δημήτρης Μαρωνίτης

 

Κορυφαίος φιλόλογος, μεταφραστής αρχαίων συγγραφέων και δοκιμιογράφος με πλουσιότατο έργο και ενεργή πένα μέχρι και την τελευταία στιγμή – Γράφουν Γ. Γιατρομανωλάκης, Θ.Δ. Παπαγγελής, Μ. Τιβέριος – Την Πέμπτη , στις 11 π.μ., από το Α’ Νεκροταφείο της Αθήνας η κηδεία του.

 

ΤΟ ΒΗΜΑ, 12.7.2016

Ο Προμηθέας του Αισχύλου και η διαλεκτική της ανθρώπινης συνείδησης

Prometheus lyomenos, Heracles slaying the Eagle | Greek vase, Athenian black figure skyphos

Από τον Δήμο Μαρουδή, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 18/6/2010

Η τραγωδία «Προμηθέας Δεσμώτης» του Αισχύλου είναι ένα έργο βαθιά αρχετυπικό. Η αφήγηση αφορά όχι μόνον την αρχαία ελληνική μυθολογία και κοσμοεικόνες του αρχαίου ελληνικού κόσμου, μα και αρχέτυπα που διατρέχουν τον δυτικό πολιτισμό απ’ άκρου εις άκρον.

Τρία συν ένα

Odysseus and Nausicaa in the Odyssey

 

Δ. Μαρωνίτης, ΤΟ ΒΗΜΑ, 09/02/2014

 

 

Τέσσερα συναπτά Μονοτονικά για το ομηρικό υβρεολόγιο πάει πολύ, αλλά είναι αργά πια να κάνω πίσω. Αν μάλιστα τηρηθεί η υπόσχεση να προκύψουν κάποιας μορφής συμπεράσματα από αυτή την (απρόβλεπτη μάλλον) υβρεολογική επίδοση των ομηρικών επών. Η οποία, κατά τη γνώμη μου, αποτελεί ιδιότροπο μερίδιο του αρχαϊκού ρεαλισμού, που εξελίσσεται κατεβαίνοντας από την εμπόλεμη Ιλιάδα στη μεταπολεμική Οδύσσεια. Ο όρος «ρεαλισμός» μπορεί να ακούγεται στη συγκεκριμένη περίπτωση αναχρονιστικός, αρμόζει όμως πρωθύστερα και στα δύο ομηρικά έπη, με διαφορετικό τρόπο στο καθένα.

Οι αδελφοί της Σαπφώς

 

Ο αρχαίος πάπυρος με τα δύο ποιήματα της Σαπφώς

Παγκόσμια συγκίνηση έχει προκαλέσει η ανακάλυψη δύο άγνωστων ως τώρα ποιημάτων της μεγάλης ποιήτριας. Ο Γιώργης Γιατρομανωλάκης τα αναλύει και τα μεταφράζει

Γιατρομανωλάκης Γ., ΤΟ ΒΗΜΑ, 09/02/2014

Στην κόψη του κωμικού

 

Μαρωνίτης Δημήτρης Ν., ΤΟ ΒΗΜΑ, 2.2.2014

This painting of Ulysses and the Sirens is based on Homer’s classic epic poem The Odyssey. The painting is from John William Waterhouse.

Συνεχίζω με τα ρέστα της περασμένης Κυριακής, επιμένοντας στο υβρεολόγιο που εισπράττει στην Οδύσσεια ο Οδυσσέας, παραμορφωμένος σε κουρελή ζήτουλα, από το απύλωτο στόμα πρώτα του Μελάνθιου και μετά της ομώνυμης αδελφής του Μελανθώς (ραψωδίες ρ και σ). Στο ενδιάμεσο ωστόσο η υβρεολογική δυάδα γίνεται τριάδα, με την κωμική παρέμβαση ενός απρόβλεπτου τώρα υβριστή, τη σύσταση του οποίου την αναλαμβάνει ο ίδιος ο ποιητής στην αρχή της δέκατης όγδοης ραψωδίας με ασυναγώνιστο οίστρο, που θα τον ζήλευε ο Αριστοφάνης.

Μήπως ξεδώσουμε

Nicolas-André Monsiau, Ο Οδυσσέας διατάζει τις δούλες να απομακρύνουν τα νεκρά σώματα των μνηστήρων, 1791

Μαρωνίτης Δ., ΤΟ ΒΗΜΑ, 12/01/2014

Πολλά κι ασύστατα λέγονται και γράφονται για την πολεμόχαρη και ανέραστη δήθεν Ιλιάδα, όπου κάποιες αγαπητικές σκηνές αυθαίρετα αγνοούνται. Παρεξήγηση που επικυρώνεται κατ’ εξοχήν στη σχολική διδασκαλία, όπου το θέμα του εξώγαμου προπάντων έρωτα προσγράφεται κατά κανόνα στα απαγορευμένα. Αφήνοντας στην άκρη τις ερωτοδουλειές των θεών, με πρωτεύοντα και στο θέμα αυτό τον Δία, θυμίζω δύο ερωτόληπτα επεισόδια, που αναπτύσσονται σε μικρές, συναρπαστικές νουβέλες.

Aristotle Gallery

Aristotle, marble portrait bust, Roman copy (2nd century bc) of a Greek original (c. 325 bc); in the Museo Nazionale Romano, Rome.

Credit: A. Dagli Orti/© DeA Picture Library

Από το δείγμα στο παράδειγμα

Achilles Lamenting the Death of Patroclus(1855) by the Russian realist Nikolai Ge

 

του Δ. Μαρωνίτη, ΤΟ ΒΗΜΑ, 26.1.2014

 

Επιμένω στην ανορθόδοξη προσήλωση της περασμένης Κυριακής, μιλώντας για το ομηρικό υβρεολόγιο, άνισα και αλλότροπα μοιρασμένο στην Ιλιάδα και στην Οδύσσεια. Σε όσους σκανδαλίζονται με τη λοξή αυτή επιλογή, υπενθυμίζω ότι τα δύο διάσημα ομηρικά έπη δεν είναι, ευτυχώς, εγχειρίδια καλών τρόπων και γλωσσικής ευπρέπειας. Με άλλα λόγια: δέχονται, υποδέχονται και εκμεταλλεύονται ακόμη και τις πιο παράτολμες τροπές και εκτροπές της επικής αφήγησης, όπου και όταν τις κρίνουν απαραίτητες για τον γενικότερο ποιητικό σχεδιασμό τους. Μία από αυτές είναι και το κατά συνθήκην υβρεολόγιο, που κρίνεται στην προκειμένη περίπτωση πολλαπλώς ωφέλιμο.

Αρχαία Ελλάδα

 

 

Αρχαία Ελλάδα: (700-323 π.Χ.)

 

Στη σελίδα θα βρείτε επιλεγμένο υποστηρικτικό υλικό για το μάθημα της Ιστορίας, κατάλληλο για την υποστήριξη των εκπαιδευτικών στο διδακτικό τους έργο.