Το χρήμα διαφθείρει;

Herbert Behrens-Hangeler (German, 1898-1981), Charlie Chaplin, 1931.

Του Νίκου Τσούλια

 

      Υπήρξε μια σημαντική επινόηση στην ιστορία του ανθρώπου και όλων των πολιτισμών. Από τη στιγμή που αντικαταστάθηκε το ανταλλακτικό εμπόριο για λειτουργικούς και όχι μόνο λόγους με το χρήμα τα πάντα άλλαξαν. Και αυτές οι αλλαγές δεν αφορούσαν μόνο το εμπόριο και την κίνηση της οικονομίας αλλά και τη γενικότερη διάρθρωση των κοινωνιών και έτι περαιτέρω την κουλτούρα των ανθρώπων.

Η κυριαρχία του χρήματος

Του Νίκου Τσούλια

      «Το χρήμα κυβερνάει τον κόσμο», ήταν μια κοινή διαπίστωση των ανθρώπων στα καφενεία στους παλιότερους καιρούς. Και ήταν από τα λίγα σημεία κοινής συμφωνίας γύρω από τα πολιτικά ζητήματα, τα οποία γενικώς ήταν εστία έντονων διαφωνιών και ζωηρών αντεγκλήσεων. Τα χρόνια πέρασαν και περνούν και ο κόσμος αλλάζει αλλά η παλιά διαπίστωση παραμένει πάντα ισχυρή και μάλιστα στις ημέρες μας αποκτά όλο και πιο ισχυρό περιεχόμενο!

Ποιος είναι ο σκοπός των θρησκειών;

The Rack

«Ιερός τρόμος» επί της ανθρωπότητας…

Του Νίκου Τσούλια

      Μπορεί να τεθεί ένα άλλο προηγούμενο του τίτλου ερώτημα. Πώς ανακύπτει ζήτημα σχεδόν οντολογικού περιεχομένου περί των θρησκειών όταν αυτές είναι μια κρατούσα και διαχρονική θεσμική εκδοχή όλων των κοινωνιών; Θεωρώ ότι όλα τα ερωτήματα έχουν νόημα και αξία από τη στιγμή που γεννιούνται ως καρπός του ανθρώπινου προβληματισμού και έτι περαιτέρω η σκέψη μας είναι απόλυτα ελεύθερη και φτερουγίζει σε κάθε γωνιά του χωροχρόνου.

Η μεγάλη πληγή της διαφθοράς

Laura Knight (English, 1877-1970), Lamorna Cove, Fantastic landscape.

Του Νίκου Τσούλια

 

      Η διαφθορά είναι ένα από τα πιο μεγάλα – ίσως και το μεγαλύτερο – προβλήματα της σύγχρονης αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας. Δεν υπάρχει καμιά δημοκρατική χώρα σήμερα χωρίς προβλήματα διαφθοράς και παράνομων συναλλαγών. Προφανώς δεν έχει την ίδια διάσταση σε όλα τα κράτη και μπορούμε να ισχυριστούμε ότι όσο ισχυρή και ουσιαστική είναι η δημοκρατία τόσο λιγότερα τα φαινόμενα διαφθοράς.

Credit Suisse: Οι Ελληνες έχασαν 167 δισ. ευρώ στα 7 χρόνια των μνημονίων

Marshlands In Winter", by Douglas Fryer

 

 

Ιανουάριος 20, 2017

 

Περιουσίες όσο σχεδόν ένα ΑΕΠ ή 167 δισ. ευρώ έχασαν οι Ελληνες στα χρόνια των Μνημονίων, σύμφωνα με στοιχεία-σοκ της Credit Suisse. Η καθαρή περιουσία των Ελλήνων διαμορφώθηκε πέρυσι σε 856 δισ. ευρώ, έναντι 1,023 τρισ. ευρώ που ήταν πριν από το ξέσπασμα της κρίσης το 2009.

Μπορεί να αμφισβητηθεί η παντοδυναμία του κεφαλαίου;

Fyodor Alekseyev, The North Side of Red Square (1802)

Του Νίκου Τσούλια

      Αποτελεί μάλλον κοινή διαπίστωση ότι ο καπιταλισμός ναι μεν περνάει δομική κρίση, αλλά είναι αυτός που κυριαρχεί στο διεθνές πολιτικό σύστημα με έναν απόλυτο τρόπο και δεν φαίνεται στον ορίζοντα της ιστορίας κάποια δύναμη που θα τον ανατρέψει. Ωστόσο, η κοινωνική αμφισβήτησή του γίνεται όλο και πιο έντονη και μάλιστα εντός της «εστίας του» στο εσωτερικό των ισχυρών καπιταλιστικών χωρών. Ποια μπορεί να είναι η εξέλιξη αυτής της άνισης διαμάχης; Πώς μπορεί τελικά η αμφισβήτηση του κεφαλαίου να γίνει πιο αποτελεσματική και να προκριθεί μια άλλη μη καπιταλιστική οργάνωση των σύγχρονων κοινωνιών;

Η σχέση μας με το χρήμα

First Bank of the United States, Philadelphia, Pennsylvania, USA

 

Του Νίκου Τσούλια

      Τέτοια ώρα, τέτοια λόγια… Σε μια περίοδο οικονομικής ανέχειας δεν μπορείς να μιλάς για τη σχέση μας με το χρήμα. Και όμως πιστεύω ότι ίσως τώρα να είναι και η καλύτερη «στιγμή». Και αυτό για δύο λόγους. Πρώτον, όταν έχουμε αρκετό χρήμα ή πάντως δεν μας πολυλείπει, τότε δεν στοχαζόμαστε περί αυτού με τίποτα, το μυαλό μας τρέχει στης καταναλωτικής βουλιμίας τα αλώνια και τίποτα άλλο δεν μας απασχολεί. Δεύτερον, σε εποχές κρίσης μπορείς να κάνεις πιο ορθολογική αξιολόγηση των επιλογών σου και να θέσεις στη βάσανο της εξονυχιστικής δοκιμασίας τις στάσεις και τις συμπεριφορές σου.

Η «παγκόσμια χώρα» του στοιχήματος

Henri Matisse, Les toits de Collioure, 1905, oil on canvas, The Hermitage, St. Petersburg, Russia

Του Νίκου Τσούλια

      Είναι μια παράξενη χώρα, μια απόλυτα ειδική χώρα που την έστησαν από κοινού κερδοσκόποι και αφελείς ανά τη Γη, οι μεν για να επιδοθούν στην κερδοσκοπία και στη λεηλασία και οι δε για να ονειρεύονται χάνοντας τα χρήματά τους και αλλοιώνοντας τη ζωή τους. Εμφανίζεται σαν ένα αθώο δίκτυο σε εθελοντική βάση, αλλά η πραγματική εικόνα είναι διαφορετική. Είναι μια υπερκείμενη των κλασικών κρατών χώρα χωρίς σύνορα και παραδοσιακές δομές και λειτουργίες. Είναι και αυτή μια χώρα που έχει δύο τάξεις, τους κυρίαρχους και τους κυριαρχούμενους και έχει στηθεί στην παγίδα – πρόκληση να ξεφύγουν και μερικοί κυριαρχούμενοι από το καθεστώς τους…

Μπορεί να «απελευθερωθεί» το ποδόσφαιρο;

Του Νίκου Τσούλια

      Το ποδόσφαιρο δεν μπορεί παρά να μετασχηματίζεται και να εξελίσσεται στη ροή της ιστορίας ως ένα κοινωνικό φαινόμενο που δέχεται διαρκώς τις γενικότερες επιδράσεις του όλου πολιτισμικού εποικοδομήματος κάθε ιστορικής φάσης και κάθε χώρας. Το ποδόσφαιρο – εκτός των άλλων – δέχεται επιδράσεις και από τις άλλες χώρες, αφού είναι από τα πρώτα κοινωνικά φαινόμενα που γνώρισαν την επίδραση της διεθνοποίησης και της παγκοσμιοποίησης.

Η λατρεία του χρήματος

Του Νίκου Τσούλια

 

     Μήπως είμαι εκτός πραγματικότητας; Μιλάνε για «σκοινί στο σπίτι του κρεμασμένου»; Κι όμως, τώρα είναι η ώρα για τις μεγάλες συζητήσεις. Τώρα οφείλουμε να θέσουμε τις μεγάλες επιλογές της δημόσιας και της προσωπικής μας ζωής στη δοκιμασία της κριτικής σκέψης και του στοχασμού. Τώρα πρέπει να γίνει η μεγάλη αυτοκριτική.

Το σχολείο στην εποχή μας

Του Νίκου Τσούλια,

“ΤΟ ΑΡΘΡΟ” 13.2.11

Η παιδεία, καθάπερ ευδαίμων χώρα, πάντα τ’ αγαθά φέρει
(Η μόρφωση, όπως ακριβώς μια εύφορη γη, φέρνει όλα τα καλά)

Σωκράτης

Ζούμε σε παρακμιακή εποχή. Και αυτό όχι εξ αιτίας της σημερινής πολύπλευρης κρίσης της χώρας μας. Αντίθετα, η εν λόγω κρίση είναι σύμπτωμά της, απόλυτο παράγωγό της. Που στηρίζω αυτή την άποψη; Σε μια συγκριτική προσέγγιση των χαρακτηριστικών της εποχής μας με εκείνα άλλων εποχών που καταγράφηκαν ως εποχές οπισθοδρόμησης. Πρώτον, ποια θεωρείται σήμερα η υπέρτατη αξία; Δε νομίζω ότι κανείς έχει αντίρρηση ότι η σύγχρονη θρησκεία μας είναι το χρήμα.