Σχολικά Βιβλία Πατριδογνωσίας – μια όμορφη εκπαιδευτική διαδρομή!

Του Νίκου Τσούλια

Μετά τα ΑΛΦΑΒΗΤΑΡΙΑ ήταν το πιο σημαντικό αλλά και το πιο αξιαγάπητο μάθημα για τους μαθητές.  Νιώθαμε ότι ήταν μάθημα οικείο, αφού θα μιλούσαμε για προσιτά ζητήματα με αρκετές βιωματικές αναφορές: την πατρίδα μας. Ήταν σχολικό μάθημα / εκπαιδευτικός θεσμός, που έλκει την καταγωγή του από τις ανάγκες και τις προτεραιότητες του ελληνικού κράτους από πολύ νωρίς, προκειμένου να θεμελιωθεί και να αναπτυχθεί η εθνική συνείδηση, αφού η εκπαίδευση αποτελεί προνομιακό έδαφος για την προαγωγή της.

Ήταν Δεκέμβριος του 2021

Του Νίκου Τσούλια

     Ήταν Δεκέμβριος του 2021 και στην αίθουσα Ζακλίν ντε Ρομιγί του Υπουργείου Παιδείας έχει στηθεί σκηνικό επιτυχίας. Πίσω από τον πρωθυπουργό και την υπουργό Παιδείας οι οθόνες είναι γεμάτες με βιβλία – φαντάσματα. Το σόου έχει στηθεί καλά. Το ανύπαρκτο πολλαπλό βιβλίο των πολλαπλών ανακοινώσεων της κ. Κεραμέως κάνει εικονική εμφάνιση.

Ξεφυλλίζοντας παλιές σελίδες μου

Του Νίκου Τσούλια

     Παντού υπάρχουν σελίδες της ζωής μας. Ιδιαίτερα ο μικρόκοσμός μας είναι γεμάτος απ’ αυτές. Μα οι πιο πολλές είναι στη σκέψη μας, στις αναμνήσεις μας και στις ονειροπολήσεις μας, και λιγότερο στον εξωτερικό κόσμο. Κάθε στιγμή οι συλλογισμοί μας περιδιαβαίνουν το παρελθόν και το μέλλον είτε με χειροπιαστά είτε με φανταστικά στοιχεία. Το μυαλό μας διαρκώς απασχολημένο είναι – θέλουμε δεν θέλουμε – περιτριγυρίζοντας γύρω από το «τι συνέβη» ή το «τι θα μπορούσε να συμβεί» ή «τι μπορεί να συμβεί».

Ένα σχολικό βιβλίο και να «καίει»!

Ο Γιώργος Μαυρογιώργος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, για το «πολλαπλό βιβλίο», την αποστήθιση και τη λύση του Μπρέχτ

Το ακούσαμε κι αυτό από την υπουργό Παιδείας Νίκη Κεραμέως, όπως και τόσα άλλα! Με νόμο υποστήριζαν ότι θα καταργήσουν το ακαδημαϊκό άσυλο κι εννοούσαν ότι θα εκπαιδεύσουν και θα διορίσουν πανεπιστημιακούς φρουρούς. Ξανασκέφτονται την επινόηση που είχαν. Τα πρόσφατα μαντάτα από το ΑΠΘ και όσα έχουν προηγηθεί, δείχνουν την πολιτική τους μυωπία όταν με υπερβάλλοντα ζήλο κραδαίνουν το σύνθημα «Νόμος και Τάξη».

Τα Άγια πάθη και η Ανάσταση (λογοτεχνικά κείμενα, εικονογραφία, υμνογραφία)

Λογοτεχνικά κείμενα

Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, «Πάσχα ρωμέικο» [πηγή: Βικιθήκη]

Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, «Λαμπριάτικος Ψάλτης» [πηγή: Βικιθήκη]

Πηνελόπη Δέλτα, [Ο Χριστός και τα παιδιά] [πηγή: Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού]

Διονύσιος Σολωμός, «Η ημέρα της Λαμπρής» [πηγή: Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού]

Γρηγόριος Ξενόπουλος, «Tο πρώτο μου Πάσχα» [πηγή: Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού]

Αιμιλία Πετράκη, «Το Πάσχα της γιαγιάς» [πηγή: Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού]

Ανδρέας Καρκαβίτσας, «Πάσχα στα πέλαγα» [πηγή: Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού]

Κική Δημουλά, «Πάσχα στο φούρνο»

Γρηγόριος Ξενόπουλος, «Τα κόκκινα αυγά» [Ανθολόγιο Λογοτεχνικών Κειμένων Ε΄ & ΣΤ΄ Δημοτικού]

Παντελής Καλιότσος, «Πασχαλινή ιστορία» [Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Α΄ Γυμνασίου]

Σωτήρης Δημητρίου, «Πάσχα τ’ Απρίλη» [Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β΄ Γυμνασίου]

* * *

Εικονογραφία

Τα Άγια Πάθη δια χειρός Θεοφάνους του Κρητός [πηγή: εικαστικόν]

Το Θείο Πάθος και η Ανάσταση στη βυζαντινή αγιογραφία [πηγή: εικαστικόν]

* * *

Υμνογραφία

Ανθολογία ύμνων της Μ. Εβδομάδας [πηγή: musicale. Ελληνική Μουσική Βιβλιοθήκη]

Ύμνοι της Μ. Εβδομάδας υπό τη διεύθυνση του Λυκούργου Αγγελόπουλου [πηγή: musicale. Ελληνική Μουσική Βιβλιοθήκη]

Ύμνοι του Πάσχα (αναστάσιμοι) υπό τη διεύθυνση του Λυκούργου Αγγελόπουλου [πηγή: musicale. Ελληνική Μουσική Βιβλιοθήκη]

* * *

http://photodentro.edu.gr/photodentro/pasxa_pidx0051832/

Γλυκές αναμνήσεις: Η 25 Μαρτίου 1821 μέσα από τα παλιά σχολικά μας βιβλία

 

Στα Δημοτικά σχολεία σε παλιότερα χρόνια οι τοίχοι γύρω – γύρω των σχολικών αιθουσών ήταν γεμάτοι από πίνακες ηρώων του 1821. Είχαμε γίνει φίλοι μαζί τους και με τη φαντασία μας πλάθαμε όνειρα για τους δικούς μας ρόλους σ’ εκείνες τις δύσκολες εποχές. Και ο δάσκαλος μάς έβαζε μπροστά στο γεωφυσικό χάρτη – που δεν είχε τοποθεσίες – και έπρεπε να βρούμε και να δείξουμε με το δάκτυλό μας – σχεδόν αυτόματα και με κλειστά μάτια – πού ήταν τα Δερβενάκια, το Σούλι, το Μανιάκι, το Χάνι της Γραβιάς, η Αλαμάνα κλπ κλπ.

Πώς παρουσιάζεται η Eλληνική Eπανάσταση (1821) στα Τουρκικά σχολικά βιβλία

 

24grammata.com/ εκπαίδευση / ιστορία

Κατσουλάκος Θεόδωρος και Τσαντίνης Κώστας

 

Το κείμενο που ακολουθεί είναι μετάφραση του τουρκικού σχολικού εγχειριδίου (Emin Oktay, Tarih, Lise: III, έκδ. 1988, σσ. 237-240) και καταδεικνύει τον τρόπο που διδάσκονται οι γείτονες την κοινή μας Ιστορία.

Τα σχόλια  και οι υποσημειώσεις είναι των συγγραφέων Κατσουλάκου Θ.,Τσαντίνη Κ. από το βιβλίο τους “Προβλήματα Ιστοριογραφίας στα Σχολικά Εγχειρίδια των Βαλκανικών Κρατών. Επανάσταση του. ΄21, Βαλκανικοί Πόλεμοι. εκδ.  Εκκρεμές”

Η Ελληνική Επανάσταση και η ίδρυση του ελληνικού κράτους (1820-1829), κατά το Τουρκικό εγχειρίδιο.

Η Ιστορία των Χριστουγέννων

Η Ιστορία της Γέννησης

Τον καιρό που στον κόσμο κυριαρχούσαν οι Ρωμαίοι, ο αυτοκράτορας Αύγουστος έβγαλε διαταγή να γραφτούν όλοι οι υπήκοοί του σε καταλόγους. Ήθελε να δει πόσο πληθυσμό είχε το απέραντο κράτος του.

Ένα μεγάλο πηγαινέλα αναστάτωσε όλη την Παλαιστίνη, γιατί η απογραφή έπρεπε να γίνει στον τόπο καταγωγής του καθενός. Η Μαρία και ο Ιωσήφ κατάγονταν από τη γενιά του Δαβίδ. Έπρεπε λοιπόν να πάνε στη Βηθλεέμ.

Σύγκριση ελληνοκυπριακών και τουρκοκυπριακών σχολικών εγχειριδίων

 

24grammata.com/ εκπαίδευση / ελληνισμός

του Γιάννη Παπαδάκη,

Αναπληρωτή Καθηγητή Πανεπιστημίου Κύπρου

Η διδασκαλία της ιστορίας μπορεί να έχει διάφορους στόχους: την δημιουργία ταυτίσεων και την καλλιέργεια της εθνικής συνείδησης, την παροχή ηθικών διδαγμάτων, την ιστορική ανάλυση όσον αφορά την ιστορική αλλαγή και ιστορικά φαινόμενα, την δημιουργία ενσυναίσθησης (empathy) και την κατανόηση διαφορετικών οπτικών, ή και την ιστορική έρευνα καθ’ αυτήν και δημιουργία κριτικά σκεπτόμενων πολιτών, μεταξύ άλλων (Barton and Levstick 2004).

 

Το Πάσχα από παλιά σχολικά βιβλία

Παρουσίαση από το LIFO

Αφέλεια, νοσταλγία, στερεότυπα, μνήμη

Πετούν και τράκες που κάνουν δυνατούς κρότους. Ο πατέρας όμως αυτά τα θεωρεί επικίνδυνα και δεν τους τα αγόρασε".

Φορούν τα καλά τους, η μαμά καπέλο. Κάνουν Πάσχα στην πόλη. Κι εδώ τηρούν τα έθιμα. Τις λαμπάδες, τα αυγά, τον Επιτάφιο. Ενας περίπατος στο Πάσχα περασμένων δεκαετιών.

Όμορφος θησαυρός τα διδακτικά βιβλία σου

Ξαναδιαβάζοντας τα εκπαιδευτικά μου βιβλία…

Του Νίκου Τσούλια

Αν και τελείωσε η εκπαιδευτική μου καριέρα, διατηρώ ζωντανή τη σχέση μου με την εκπαίδευση και μάλιστα με τρεις εκδοχές.

Η δύσκολη πορεία της Ιστορίας στα σχολικά βιβλία μετά την Επανάσταση του 1821

Του Νίκου Τσούλια

     Ποιος μπορεί να φανταστεί τους δύσκολους καιρούς στην προσπάθεια των Ελλήνων να φτιάξουν το δικό τους κράτος; Είναι αιματηρή Η πορεία της κρατικής και της εθνικής ολοκλήρωσης. Η φτώχεια, η έλλειψη θεσμών και υποδομών, ο αναλφαβητισμός, η αμορφωσιά συνθέτουν ένα πεδίο περιπέτειας γεμάτο παλινωδίες και πολλαπλά αδιέξοδα.