O γυρισμός του ξενιτεμένου

Του Γιώργου Σεφέρη

― Παλιέ μου φίλε τί γυρεύεις;
χρόνια ξενιτεμένος ήρθες
με εικόνες που έχεις αναθρέψει
κάτω από ξένους ουρανούς
μακριά απ’ τον τόπο το δικό σου.

LE CHEVAL N’ A PAS DIT «M.E.R.D.E.»

Ορφέας και Ευρυδίκη

 

του Ανδρέα Παπαδαντωνάκη

Στο θεατρικό έργο του Ζαν Κοκτώ «Ορφέας», ο ήρωας που έχει χάσει από δάγκωμα φιδιού την αγαπημένη του σύζυγο Ευρυδίκη, δέχεται πνευματικά μηνύματα από ένα εξαιρετικό άλογο.

“Κίχλη”: Η αποκάλυψη της σεφερικής ιδεολογίας

 

 

 

Γιώργος Ηρακλέους

Από το ναυάγιο της Κίχλης: το φως (ερμηνευτική προσέγγιση)

 

Η ποιητική σύνθεση του Γιώργου Σεφέρη “Κίχλη” ολοκληρώθηκε στις 31-10-1946, στη γνώριμη γραφομηχανή του στον Πόρο. Αποτελείται από τρία μέρη: α) το σπίτι κοντά στη θάλασσα β) ο ηδονικός Ελπήνωρ και γ) το ναυάγιο της Κίχλης και το φως.

 

Φυγή

Γιώργος Σεφέρης

Δεν ήταν άλλη η αγάπη μας
έφευγε ξαναγύριζε και μας έφερνε
ένα χαμηλωμένο βλέφαρο πολύ μακρινό
ένα χαμόγελο μαρμαρωμένο, χαμένο
μέσα στο πρωινό χορτάρι
ένα παράξενο κοχύλι που δοκίμαζε
να το εξηγήσει επίμονα η ψυχή μας.

H αγάπη μας δεν ήταν άλλη ψηλαφούσε
σιγά μέσα στα πράγματα που μας τριγύριζαν
να εξηγήσει γιατί δε θέλουμε να πεθάνουμε
με τόσο πάθος.

Κι αν κρατηθήκαμε από λαγόνια κι αν αγκαλιάσαμε
μ᾿ όλη τη δύναμή μας άλλους αυχένες
κι αν σμίξαμε την ανάσα μας με την ανάσα
εκείνου του ανθρώπου
κι αν κλείσαμε τα μάτια μας, δεν ήταν άλλη
μονάχα αυτός ο βαθύτερος καημός να κρατηθούμε
μέσα στη φυγή.

https://tzotonta.wordpress.com/2018/06/19/%CF%86%CF%85%CE%B3%CE%AE/

O τελευταίος σταθμός

 

Του Γ. Σεφέρη

 

Όμως ο τόπος που τον πελεκούν και που τον καίνε σαν
το πεύκο, και τον βλέπεις
είτε στο σκοτεινό βαγόνι, χωρίς νερό, σπασμένα τζάμια,
νύχτες και νύχτες
είτε στο πυρωμένο πλοίο που θα βουλιάξει καθώς το δείχνουν οι στατιστικές,
ετούτα ρίζωσαν μες στο μυαλό και δεν αλλάζουν
ετούτα φύτεψαν εικόνες ίδιες με τα δέντρα εκείνα
που ρίχνουν τα κλωνάρια τους μες στα παρθένα δάση
κι αυτά καρφώνουνται στο χώμα και ξαναφυτρώνουν~
ρίχνουν κλωνάρια και ξαναφυτρώνουν δρασκελώντας
λεύγες και λεύγες~
ένα παρθένο δάσος σκοτωμένων φίλων το μυαλό μας.
Κι α σου μιλώ με παραμύθια και παραβολές
είναι γιατί τ’ ακούς γλυκότερα, κι η φρίκη
δεν κουβεντιάζεται γιατί είναι ζωντανή
γιατί είναι αμίλητη και προχωράει~
στάζει τη μέρα, στάζει στον ύπνο
μνησιπήμων πόνος.

[…]

http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSB106/544/3563,14870/

Ἕνας Ἕλληνας – ὁ Μακρυγιάννης

Γιῶργος Σεφέρης

1

ΤΗΝ ΠΑΛΙΑ συνοικία τοῦ Μακρυγιάννη τὴν ξέρουν ὅλοι οἱ Ἀθηναῖοι. Τὴ δράση τοῦ ἀγωνιστῆ τοῦ 1821, τοῦ πρωτεργάτη τῆς Γ´ Σεπτεμβρίου καὶ τοῦ κατάδικου τῶν στρατοδικείων τοῦ Ὄθωνα, τὴν ξέρουν ὅσοι μελέτησαν τὰ χρονικὰ τῆς Ἐπανάστασης καὶ τῆς βαυαροκρατίας. Εἶναι ὅμως λιγοστοὶ ἐκεῖνοι ποὺ πρόσεξαν πὼς ὁ Μακρυγιάννης μας ἄφησε ἕνα πολὺ σημαντικὸ βιβλίο -τὴν ἱστορία τῆς ζωῆς του- ἴσως ἐπειδὴ ἦταν ἕνας ἀγράμματος.

Γιορτινές σελίδες από τα αρχεία της Γενναδείου

Ο Παλαμάς με φοιτητές από τη Μυτιλήνη. Ο Μυριβήλης, όρθιος τέταρτος από αριστερά Ανθολογία

 

 

Κουζέλη Λαμπρινή, ΤΟ ΒΗΜΑ, 3.1.2016

Ο Σεφέρης, ο Μητρόπουλος, ο Τσάτσος. Ο Ιων Δραγούμης, ο Μυριβήλης, ο Βενέζης. Ο Βάρναλης, ο Παλαμάς, ο Βασιλικός. Πρωτοχρονιάτικες ευχές, σκέψεις και γεγονότα από τη Λέσβο των αρχών του 20ού αιώνα ως τη μεταπολεμική Νέα Υόρκη και από τις φυλακές της Αίγινας ως το πρωθυπουργικό γραφείο της Αθήνας.

Αναμνήσεις από τη γενιά του 1930

Οι λογοτέχνες, οι διανοούμενοι, οι άνθρωποι. Θυμούνται και γράφουν η αδελφή του Θεοτοκά Λιλή Αλιβιζάτου, η προγονή του Σεφέρη Αννα Λόντου, η Ερη Ρίτσου, η Μαρίνα Καραγάτση και η εγγονή του Μυριβήλη Χριστίνα Αγγελοπούλου.

ΤΟ ΒΗΜΑ, 15/08/2015

Σαντορίνη

Γιώργος Σεφέρης

Σκύψε αν μπορείς στη θάλασσα τη σκοτεινή ξεχνώντας
τον ήχο μιας φλογέρας πάνω σε πόδια γυμνά
που πάτησαν τον ύπνο σου στην άλλη ζωή τη βυθισμένη.
Γράψε αν μπορείς στο τελευταίο σου όστρακο
τη μέρα τ’ όνομα τον τόπο
και ρίξε το στη θάλασσα για να βουλιάξει.
Bρεθήκαμε γυμνοί πάνω στην αλαφρόπετρα
κοιτάζοντας τ’ αναδυόμενα νησιά
κοιτάζοντας τα κόκκινα νησιά να βυθίζουν
στον ύπνο τους, στον ύπνο μας.
Eδώ βρεθήκαμε γυμνοί κρατώντας
τη ζυγαριά που βάραινε κατά το μέρος
της αδικίας.

 

 

Από τον Σεφέρη στον Καβάφη

 

Ο διπλός δρόμος (πίσω-μπρος, μπρος-πίσω) ευνόησε την όψιμη διασταύρωση του Σεφέρη με τον Καβάφη, με το ειρωνικό σήμα «γέρας του γήρατος», αλλότροπο στις δύο εφαρμογές του. Στον Καβάφη διαμεσολαβεί κατά κανόνα η μνήμη για να γεφυρώσει το γήρας του σώματος με το γέρας της ποίησης. Στον Σεφέρη οι δύο όροι προχωρούν αλληλέγγυοι σ’ έναν αγώνα χρόνου που τους υπερβαίνει. Σ’ αυτή τη γραμμή προχώρησαν οι δύο προηγούμενες αναφορές μου σε ισάριθμα σεφερικά ποιήματα, που στοχάζονται το γήρας από διαφορετική σκοπιά το καθένα και σε άλλη ώρα του πολέμου.

Ο ερωτόληπτος άντρας

Ο Γιώργος Σεφέρης σε νεαρή ηλικία. Το πρώτο βιβλίο επάνω στο γραφείο του έχει τίτλο «Ο μύθος του Δον Ζουάν»

βιογραφία

Θεοδοσοπούλου, Μάρη, ΤΟ ΒΗΜΑ 22/02/2004

 

Ποιος θα φανταζόταν ποτέ πως γύρω από τον Σεφέρη, που θεωρούσαμε ότι γνωρίζουμε, θα πλεκόταν μια τόσο συναρπαστική βιογραφία, που θα αποκάλυπτε το φοβερό ερωτικό ταμπεραμέντο του ποιητή και τις άγνωστες πτυχές του διπλωμάτη, ερμηνεύοντας, βιογραφικώς και φροϋδικώς, ένα έργο κρυπτικό και δυσπρόσιτο. Λες και το άβατο του εργαστηρίου του Σεφέρη περίμενε, νοικοκυρεμένο εδώ και χρόνια, τον άνθρωπο που θα το πατούσε καταυγάζοντας τα σκότη του. Ως φαίνεται, διά βίου βασάνισαν τον Σεφέρη «οι λαχτάρες του σώματος». Μόλις έβδομη στο ερωτικό γαϊτανάκι έρχεται η Μαρώ και μάλιστα δεν είναι η τελευταία, χωρίς να μετρούμε τις «πεταλούδες» που δυστυχώς δεν άφησαν ίχνη.

Ανανεωμένος Σεφέρης

Επανέκδοση ποιημάτων του από τον ιστορικό εκδοτικό οίκο «Ικαρος»

Βιστωνίτης Α., ΤΟ ΒΗΜΑ, 09/03/2014

Εχουν συμπληρωθεί πενήντα χρόνια από την απονομή του βραβείου Νομπέλ στον Γιώργο Σεφέρη. Και 43 από τότε που ο ποιητής δεν βρίσκεται ανάμεσά μας. Αυτό το τελευταίο όμως καταντά τελικά σχήμα λόγου για έναν δημιουργό που σημάδεψε ανεξίτηλα τα Γράμματά μας, την αισθητική και το γούστο μας. Ο Ελιοτ έλεγε πως «κριτικός είναι εκείνος που διορθώνει το γούστο». Ο Σεφέρης άλλαξε εν πολλοίς το δικό μας γούστο, όχι τόσο με τα εξαίρετα δοκίμιά του όσο με το ποιητικό του έργο.