Μα τι είναι αυτές οι λέξεις;

Του Νίκου Τσούλια

     Σκέπτεσαι με αυτές. Φτιάχνεις ιδέες, θεωρίες, ερμηνείες. Κι αν πας σε δύσκολα θέματα, φτιάχνεις και φαντάσματα. Το ξέρεις. Σε δυναστεύουν μετά αυτά τα φαντάσματα, τα δικά σου φαντάσματα. Νιώθεις ότι είσαι θύμα. Έχεις εξορίσει τη λογική. Βολεύεσαι, όταν δεν μπορείς να αντιμετωπίσεις την πραγματικότητα.

Παραιτημένες λέξεις, νεκρωμένες λέξεις…

Καθεμιά λέξη
μας δείχνει ευτύς με τον αχό της,
τι πάει να ειπή και ποιο το ριζικό της

Γκαίτε, Φάουστ

Του Νίκου Τσούλια

      Εξελισσόμενη η γλώσσα μας αναγκαστικά μετασχηματίζεται τόσο δομικά όσο και λειτουργικά. Καμιά γλώσσα δεν μπορεί να υπάρξει σταθερή και αταλάντευτη. Κάθε γλώσσα ζει και εξελίσσεται μαζί με την κοινωνία και με τον πολιτισμό.

Αριθμοί εναντίον λέξεων

Αισχύλος

Του Νίκου Τσούλια

      «Τον Αρχιμήδη θα τον θυμούνται όλοι όταν ο Αισχύλος θα έχει ξεχαστεί, γιατί οι γλώσσες πεθαίνουν ενώ οι μαθηματικές αλήθειες είναι παντοτινές. Η «αθανασία» ίσως να είναι μια λέξη ανόητη, αλλά αν σημαίνει κάτι, αυτό το διεκδικεί πολύ περισσότερο από τον καθένα ο μαθηματικός» (Χάρντυ, Η Απολογία ενός Μαθηματικού).

Εκπληκτικό: Δέκα παγκόσμιες λέξεις που είναι… ελληνικές

 

11 Απριλίου 2019

 

Δέκα λέξεις με ελληνική ρίζα, που κάνουν τη δική τους "καριέρα" στο εξωτερικό, την ώρα που η ελληνική γλώσσα, απλοποιείται όλο και περισσότερο.

 

Το ξέρατε ότι το «yes» είναι ελληνικό; Το «turbo»; Το «kiss»; Κι όμως, η επιδραστικότητα της ελληνικής γλώσσας έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο που ούτε εμείς δεν το φανταζόμαστε. Πασίγνωστες λέξεις που χρησιμοποιούνται σε όλο τον κόσμο, και που έχουν γυρίσει και στην Ελλάδα ως αντιδάνεια, έχουν ελληνική προέλευση.

Μεταξύ δικαίου και αδίκου

 

Wifredo Lam (Cuba 1902-1982), Untitled (Eva) 1931

Του Νίκου Τσούλια

 

      Ζυμωμένη είναι η ζωή μας με το δίκιο και το άδικο. Άλλοτε εμείς δημιουργούμε και το μεν και το δε και άλλοτε τα υφιστάμεθα. Ίσως και να μη βοηθάει το γεγονός ότι έχουμε δύο λέξεις – έννοιες δίκην πόλων, οι οποίες χαρακτηρίζουν μονοσήμαντα τις ενέργειές μας, γιατί οι περισσότερες πράξεις του ανθρώπου είναι ένα μίγμα αυτών των δύο αξιολογικών κρίσεων παρά απόρροια του ενός εξ αυτών.

Λέξεις που χάνονται…

Κωνσταντίνος Καβάφης

Του Νίκου Τσούλια

 

      Κατηγορούσαμε και κατηγορούμε τους νέους και τις νέες για λεξιπενία, για προσκόλληση σε ένα όλο και πιο φτωχό λεξιλόγιο και επ’ αυτού στήνουμε ολόκληρη «διακήρυξη» γλωσσικού και ηθικού χαρακτήρα. Θεωρούσαμε και θεωρούμε ότι η ευθύνη βαραίνει με έναν απόλυτα μεταφυσικό τρόπο τη νεολαία, χωρίς να προϋπάρχουν ούτε καν ψήγματα γλωσσικής / πνευματικής εκπτώχευσης…

Τι ψυχή έχουν οι λέξεις;

του Κώστα Κυριάκη

 

Μήνες τώρα
Πουλάω κάτω του κόστους
Το εμπόρευμα που αγόρασα ακριβά
Και μου έμεινε stock
Μου πούλησες
Χιλιάδες
«Σε αγαπώ» «Σε θέλω» «Για πάντα»
Που σαπίζουν στου μυαλού τις αποθήκες
Μήνες τώρα
Πουλάω κι εγώ με το τσουβάλι
Τι «Σε αγαπώ» τι «Σε θέλω» τι «Για πάντα»
Όλα σε τιμή κάτω του κόστους
Τι ψυχή άλλωστε έχουν οι λέξεις; 

 

Rene Magritte, The song of love, 1948

http://constantinoskyriakis.blogspot.gr/

Ο σεξισμός στις λέξεις

Mo Tuncay

 

Οι λέξεις οικοδομούν και αντανακλούν τον πολιτισμό και τα βιώματα όλων των κοινωνιών

ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ- Μάρτιος 1998

Η γενικευμένη χρήση του αρσενικού γένους είναι το πρόσφατο προϊόν μιας ιστορίας η οποία επικαλείται την οικουμενικότητα, ενώ κρύβει, επί σειρά ετών, τον ρατσισμό και τον σεξισμό. Η δε γλώσσα συνοδεύει και σημαδεύει τις κοινωνικές εξελίξεις. Από τη Διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του πολίτη, το 1789, μέχρι την οικουμενική Διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου, το 1948…

Της Agnes Callamard*

Επιμέλεια: Βασίλης Παπακριβόπουλος, Η ΑΥΓΗ, 9.3.2014

Ζωντανά πλάσματα είναι οι λέξεις

Completed in 1511, Raphael’s «School of Athens» decorates one of four walls in the Stanza della Segnatura, one of four rooms in a suite of apartments intended for Pope Julius II.  Now part of the Vatican Musuem, this academic gathering of history’s most brilliant is accessible to everyone and it’s wonderful!  Photo: WikiMedia Commons

 

 Οι λέξεις κινούνται, η μουσική κινείται
μόνο στον χρόνο˙ όμως εκείνο που μόνο ζει
μπορεί και μόνο να πεθάνει. Οι λέξεις, μετά την ομιλία,
αγγίζουν τη σιωπή.

Τ.Σ. Έλιοτ, Τέσσερα κουαρτέτα

Του Νίκου Τσούλια

      Ζωντανά πλάσματα είναι οι λέξεις. Γεννιούνται και πεθαίνουν, διαφοροποιούνται και εξελίσσονται, αισθάνονται και αντιδρούν, υποφέρουν και ευτυχούν. Απέραντος ο κόσμος τους. «Εμφανίστηκε» μαζί με τον κόσμο του ανθρώπου και από τότε μαζί ταξιδεύουν στον άγνωστο χρόνο. Η δική τους ζωντάνια μάς συνδέει με τους ανθρώπους που αγαπάμε, με τα ιερά τέρατα της ανθρώπινης διανόησης. Αυτές εκφράζει τον έρωτά μας και την αγάπη μας, την αγωνία μας και τις αναζητήσεις μας.

Εντουάρντο Γκαλεάνο: Οι επικίνδυνες λέξεις

Ο ουρουγουανός συγγραφέας Εντουάρντο Γκαλεάνο αναζήτησε και βρήκε «συναρπαστικές και τρομερές ιστορίες» από την ύπαιθρο και τις πόλεις της Λατινικής Αμερικής και τις έκανε βιβλίο.

Προβατάς Μάκης, ΤΟ ΒΗΜΑ, 12.1.2014

Συνέντευξη με τον ουρουγουανό συγγραφέα για το «ποτέ» και το «ίσως» με αφορμή την έκδοση ενός κλασικού βιβλίου του στα ελληνικά

Οι ιστορίες δεν μας λένε ποτέ «αντίο», μας λένε «θα τα ξαναπούμε». «Οι λέξεις ταξιδεύουν» είναι ένα βιβλίο που γράφτηκε το 1993 από τον Εντουάρντο Γκαλεάνο και εκδίδεται σε λίγες ημέρες από τις εκδόσεις Πάπυρος, για πρώτη φορά στην Ελλάδα.