Βιβλιοπρόταση για διάβασμα τον Αύγουστο

 

Του Νίκου Τσούλια

Πρόταση με υποκειμενικά προφανώς χαρακτηριστικά πάντοτε, αφού η επιλογή βιβλίων για διάβασμα έχει πάντα προσωπική χροιά. Δεν παύει όμως να υπάρχουν και αντικειμενικά στοιχεία με τα οποία μπορεί να γίνεται και ένας γόνιμος διάλογος μεταξύ των βιβλιόφιλων.

Το ελληνικό βιβλίο μετά την πανδημία

 

Paul Cezanne

 

 

Η κίνηση στα βιβλιοπωλεία, οι αναγνωστικές τάσεις, οικονομικά προβλήματα και ανησυχίες και η έκκληση των επαγγελματιών προς την πολιτεία.

Κουζέλη Λαμπρινή

ΤΟ ΒΗΜΑ

21.06.2020

Μα αν διαβάζετε πολύ, μπορεί να μην έχετε βιβλιοπαραξενιές;

 

Του Νίκου Τσούλια

 

     Όταν διαβάζουμε, έχουμε και κάποιες σταθερές συνήθειες που φυσικά διαμορφώνουν και μια ειδική σχέση μας με τα βιβλία. Τα βιβλία είναι σημαντικό κομμάτι της ζωής μας: της κουλτούρας μας, του χαρακτήρα μας, των ονείρων μας, των φαντασιώσεών μας.

Παιχνίδια με τα βιβλία!

Pablo Picasso (Spanish, Malaga 1881–1973 Mougins, France)

Του Νίκου Τσούλια

      Με τα βιβλία παίζεις. Κάποια βάζεις πάνω στο γραφείο σου, ανεξάρτητα από το αν τα διαβάζεις. Τα χαζεύεις, συζητάς μαζί τους στο πότε και πού τα διάβασες, τι σου έχει απομείνει από τη συνεύρεσή σας, πώς τα βλέπεις μέσα από την απόσταση του χρόνου, από τη ροή των πολιτικών και των κοινωνικών εξελίξεων, από τη ματιά της ηλικίας σου και από την εμπειρία σου.

Μια περίεργη «εκδίκηση» στον κόσμο των βιβλίων

Αλέξανδρος Serebryakov, διαβάζοντας ένα βιβλίο – Zinaida Serebriakova

Του Νίκου Τσούλια

      Δεν ήξερα σ’ εκείνους τους καιρούς ότι υπάρχουν σε πληθώρα εξωσχολικά βιβλία. Μόνο στη μικρή ντουλάπα του δημοτικού σχολείου υπήρχαν μερικά εξωσχολικά βιβλία, δυο τρία βιβλία ιστορίας, άλλα τόσα διηγήματα και μια εγκυκλοπαίδεια.

     Τα ελάχιστα μεγαλύτερα παιδιά που πήγαιναν Γυμνάσιο έφευγαν από το χωριό και έμεναν σε κάποια πόλη είτε στην Αμαλιάδα είτε στην Πάτρα – γιατί εκεί υπήρχε η δυνατότητα τα σπουδάσουν – και δεν είχαν αναφέρει – ή πάντως δεν είχα ακούσει – ότι υπάρχουν πολλά εξωσχολικά βιβλία που μπορείς να τα έχεις και εσύ στο σπίτι σου.

      Στα σπίτια μας τότε στα χρόνια της φτώχειας της δεκαετίας του 1960 μόνο τα βιβλία του σχολείου έκαναν την εμφάνισή τους ούτε και είχα ακούσει από κάποιον πατέρα να πηγαίνει στην Αμαλιάδα για να αγοράσει βιβλία. Τα μόνα αναγνώσματα που κυκλοφορούσαν κρυφά από χέρι σε χέρι (γιατί απαγορευόταν να τα διαβάζουμε γιατί θα μας … έκαναν κακό) και φυλάγονταν στις παιδικές κρυψώνες (που ποτέ κανένας μεγάλος δεν θα μπορούσε να βρει) ήταν ο «Μικρός ήρωας», ο «Μικρός Σερίφης», η «Μάσκα», ο «Ταρζάν» και κανένα «Μίκυ Μάους».

      Σαν πήγα στο Γυμνάσιο κάποιου γειτονικού χωριού, που μόλις είχε φτιαχτεί γιατί άρχισαν να πηγαίνουν περισσότερα παιδιά στο Γυμνάσιο (και κυρίως αυτά που έβγαζαν απολυτήριο του Δημοτικού με 7, 8, 9 και 10 ή αυτά που αξιολογούσαν οι δάσκαλοι όταν τους ρωτούσαν οι γονείς), εκεί συνάντησα κανονική βιβλιοθήκη με καμιά πενηνταριά βιβλία. Ονειρεύτηκα αμέσως σαν την είδα.

     Θα κάνω και εγώ βιβλιοθήκη στο σπίτι μου. Λάτρευα το διάβασμα και δεν ήταν μόνο ότι ήταν ο μοναδικός δρόμος για να φύγω από το χωριό αλλά κυρίως γιατί μου ικανοποιούσε την πληθωρική φαντασία μου. Ήμουνα πάντα ένας ονειροπαρμένος. Καθετί που έβλεπα ή που μου ερχόταν στο μυαλό το μετέφερα στον κόσμο των ονειροπολήσεων και ανακάτευα πάντα την πραγματικότητα με τη φαντασία. Και με γοήτευε τόσο πολύ αυτό το παιχνίδι, που δεν νομίζω ότι δεν το εγκατέλειψα ποτέ!

      Και σαν πρώτευσα στην Α΄ τάξη του Γυμνασίου οι καθηγητές μου έκαναν δώρο ένα βιβλίο, τις «Ανακαλύψεις του Λουί Παστέρ». Πιο πολύ χάρηκα το βιβλίο παρά την πρωτιά και τέλος πάντων την πρωτιά την είδα σαν τρόπο για την απόκτηση βιβλίου. Γιατί έβαλα αμέσως πλώρη για την επόμενη χρονιά. Αυτό το δώρο ήταν ο πρώτος φαντασιοδημιουργός επισκέπτης που μπήκε στο σπίτι μου και στην καρδιά μου από το μαγικό κόσμο των βιβλίων. Και φυσικά αμέσως ονειρεύτηκα και βρέθηκα στο μακρινό μέλλον. Το είχα επινοήσει πριν το διαμορφώσει ο χρόνος και η ζωή – και αυτό είναι μια απόδειξη ότι η πραγματικότητα δεν είναι αυτό που νομίζουμε.

      Γεμάτο το διαμέρισμά μου βιβλία. Παντού βιβλιοθήκες, μεγάλες και μικρές, εντυπωσιακές (στο σαλόνι και στο γραφείο μου) και ταπεινές (σε κάθε γωνιά). Βιβλιοθήκες και στο χωριό, στο μεγάλο σπίτι πλέον, οι τοίχοι δεν είναι γυμνοί όπως σ’ εκείνους τους καιρούς. Τα βιβλία είναι η καθολική, η απόλυτη εικόνα, όπου γυρίσεις το βλέμμα σου στους δικούς μου χώρους, στις εστίες μου.

     Πήρα εκδίκηση από το φοβερό έλλειμμα εκείνων των χρόνων της φτώχειας. Αγόραζα βιβλία και γι’ εκείνους τους καιρούς. Διάβαζα και διαβάζω και παιδικά βιβλία, γιατί δεν τα συνάντησα στο μακρύ δρόμο της ανάγνωσης και έτσι έπρεπε να γυρίζω ξανά και ξανά πίσω. Παλιότερα είχα προοικονομήσει το μέλλον, τώρα ανασυσταίνω το παρελθόν – το γέμιζα με βιβλία και με διάβασμα, διάβασμα, διάβασμα.

      Ένιωθα και είμαι ευτυχισμένος, απόλυτα ευτυχισμένος γιατί έχω πολλά βιβλία, και το διάβασμά τους γεμίζει και άλλη μια ζωή μου και έτσι δεν μπορώ να έχω κανένα ουσιαστικό παράπονο ούτε από τους άλλους ούτε από τον εαυτό μου. Απέκτησα δε και σχέσεις με εκδότες και με στελέχη εκδοτικών οίκων, και με φρόντιζαν γενναιόδωρα και αυτοί.

     Νιώθω πληρότητα, γιατί κοντά με το πάθος μου για διάβασμα αναπτύχθηκε και φούντωσε το πάθος μου για γράψιμο και όταν έγινα «συγγραφέας» εκδίδοντας το πρώτο μου βιβλίο, γεύθηκα την τελείωση των ονείρων μου, την εκπλήρωση των παιδικών ονείρων και αυτό είναι η απόλυτη μαγεία που μου δώρισε η ζωή ή που την κατέκτησα εγώ – δεν έχει καμιά σημασία τι από τα δύο συμβαίνει…

      Πήρα εκδίκηση για όλες τις στερήσεις εκείνων των εποχών. Αλλά δεν είχα φανταστεί την αντεκδίκηση των καινούργιων εποχών. Να το πω διαφορετικά. Πάντα όταν αγόραζα ένα βιβλίο, συλλογιζόμουνα ότι μελλοντικά θα τσακώνονται τα παιδιά μου ποιο θα πάρει τα περισσότερα ή τα καλύτερα, ότι θα διαβάζουν χωρίς τις δικές μου ελλείψεις, ότι θα χορτάσουν διάβασμα και θα με έχουν ψηλά στη συνείδησή τους και στην καρδιά τους για την περιουσία που θα τους άφηνα.

     Ήλθε  η …αντεκδίκηση όμως από εκεί που δεν το φανταζόμουνα. Ποιος, εγώ ο μόνιμα φαντασιοβαρεμένος δεν το είχα φανταστεί. Ήλθε από το διαδίκτυο! Αλλά δεν είπα ακόμα την τελευταία μου λέξη και θα πάρω …αντεκδίκηση στην αντεκδίκηση. Θα την φανερώσω άλλη φορά. Έχω μια βεβαιότητα: Το μέλλον θέλει πολλή γνώση, οπότε…

Αίθριο με βιβλίο – Richard Diebenkorn

Ο Rilke για την χαρά της ανάγνωσης ή πώς τα βιβλία ευεργετούν τον εσωτερικό μας κόσμο

Προσωπογραφία του Ρίλκε στη Μόσχα από τον Λεονίντ Πάστερνακ, 1928

 

 

«Ζήστε για λίγο μέσα στα βιβλία αυτά, μάθετε από εκείνα ότι σας φαίνεται άξιο μάθησης, αλλά πάνω απ’ όλα αγαπήστε τα. Την αγάπη αυτή θα σας την ξεπληρώσουν χιλιάδες και χιλιάδες φορές.»

 

THE LIFO TEAM 16.12.2015

Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου

 

 

Την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου καθιέρωσε το Διεθνές Συμβούλιο Βιβλίων για την Νεότητα (IBBY), το 1966, την ημέρα των γενεθλίων του μεγάλου Δανού παραμυθά Χανς Κρίστιαν Άντερσεν.

Γιατί είναι τόσο ξεχωριστοί οι άνθρωποι του βιβλίου;

Εθνική Βιβλιοθήκη

Του Νίκου Τσούλια

      Ίσως επειδή η έλλειψη βιβλίων στην παιδική και εφηβική ηλικία μου είναι το μόνο (και πάντως το πρώτιστο) παράπονο από τη ζωή μου, να έχω διαμορφώσει μια φοβερή μυθολογία με όψη ύψιστης προσωπικής κοσμοθεωρίας γύρω από τον κόσμο των βιβλίων, που υπερβαίνει το στερέωμα μιας απλής λατρείας μου προς αυτά. Ίσως επειδή η βιβλιομανία μου είναι το πιο ασίγαστο πάθος μου, να έχω ιδεολογικοποιήσει έναν τρόπο ζωής που έχει στο κέντρο της σκέψης μου την εικόνα του βιβλίου ως μοναδικό πέρασμα για την πνευματική καλλιέργεια και για την κατανόηση του κόσμου και της πραγματικότητας.

Μια όμορφη ιδέα για το διάβασμα

 

 

Του Νίκου Τσούλια

 

     Θεωρώ – είναι ισχυρή πεποίθηση μου – ότι το διάβασμα δεν είναι μόνο διάβασμα. Η λέξη, η έννοια και φυσικά η πράξη του «διαβάσματος» υπολείπονται από αυτό που πραγματικά προσδιορίζουν, από αυτό που νιώθει και απολαμβάνει ο αναγνώστης ή μάλλον ο βιβλιοφάγος πολίτης.

«Μένουμε σπίτι» διαβάζοντας βιβλία του Ιδρύματος της Βουλής

 

Ίδρυμα της Βουλής για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία

 

Σειρά ψηφιακών βιβλίων, εκθέσεων και εκπαιδευτικών προγραμμάτων προτείνει, στο πλαίσιο της εκστρατείας "μένουμε στο σπίτι", το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία.

Δωρεάν ανάγνωση βιβλίων στο ηλεκτρονικό Αναγνωστήριο της Εθνικής Βιβλιοθήκης

 

 

Μέσω του Ηλεκτρονικού Αναγνωστηρίου το αναγνωστικό κοινό έχει τη δυνατότητα να περιηγηθεί σε μία συλλογή 2.500 ηλεκτρονικών τίτλων (2.900 αντίτυπα) και να διαβάσει τα βιβλία της επιλογής του.

Έχουν και τα βιβλία τις δικές τους ιστορίες…

Iman Maleki, 1976

 

Του Νίκου Τσούλια

 

     Όχι, τα βιβλία δεν έχουν μόνο ιστορίες – πολλές ιστορίες… – έχουν και προϊστορία! Είναι όλο το προηγούμενο στάδιο της κυοφορίας τους, από την στιγμή έμπνευσης του συγγραφέα και απ’ όλη τη σχετική επεξεργασία μέχρι να πάρει την τελική μορφή.