Λαμπάδα απ’ το κερί του χρόνου…

Του Νίκου Τσούλια

      Η ιερότητα της αρχαίας Ολυμπίας είναι μια διαρκής πηγή πνευματικής έκστασης και ψυχικής ευφορίας. Κάθε φορά η επίσκεψη σ’ αυτήν είναι προσκύνημα στο αθάνατο πνεύμα του αθλητισμού και της ειρήνης. Γεύεσαι τη μοναδική σ’ όλο τον κόσμο ιδιαιτερότητα μιας ισχυρής σύνδεσης της σημερινής ιστορικότητας με τους κλασικούς καιρούς της αρχαιότητας.

“Διαβάζοντας” την Οδύσσεια μαζί με τον Χορκχάιμερ και τον Αντόρνο

Του Νίκου Τσούλια

     Τι είναι αυτό που δημιουργεί την ανεξάντλητη μαγεία της Οδύσσειας; Είναι η διαρκής τάση μας για την επιστροφή στην Εστία; Τι είναι αυτό που σε ωθεί κάθε τόσο να παίρνεις στα χέρια σου την Οδύσσεια και χάνεσαι στην περιπέτεια και στην αναζήτηση και άλλοτε νιώθεις ότι είναι πρώτη φορά που τη διαβάζεις και άλλοτε διαβάζεις το ομηρικό κείμενο και παράλληλα ψάχνεις ίχνη από τα δικά σου παλιότερα διαβάσματα; Είναι η γοητεία της νοσταλγίας που αναζητεί πάντα τον θησαυρό που έχουμε μέσα μας;

Αποκαθίσταται ο Αρχαίος Δίολκος, ένα από τα μεγαλύτερα τεχνικά έργα της αρχαιότητας

Τετάρτη 10 Μαρτίου 2021,

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ο Αρχαίος Δίολκος της Κορίνθου, ένα από τα μεγαλύτερα τεχνικά έργα της αρχαιότητας, αποκαθίσταται. Στον αρχαίο λιθόστρωτο δρόμο πάνω στον οποίο μεταφέρονταν δια ξηράς τα πλοία από τον Κορινθιακό στο Σαρωνικό Κόλπο (και αντίστροφα), πραγματοποιούνται τον τελευταίο χρόνο εργασίες από την Εφορεία Αρχαιοτήτων (ΕΦΑ) Κορινθίας, με σκοπό την προστασία και την ανάδειξή του. Μόλις ολοκληρωθούν και οι συνθήκες λόγω πανδημίας το επιτρέψουν, το εμβληματικό μνημείο θα είναι έτοιμο να υποδεχτεί το ευρύ κοινό μέσα και από τις επιτόπιες ξεναγήσεις που σχεδιάζονται.

Μηχανισμός των Αντικυθήρων : Ομάδα Ελλήνων και Βρετανών επιστημόνων φέρνει στο φως νέα μυστικά

 

Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι έκαναν ένα σημαντικό βήμα για την κατανόηση όλων των δυνατοτήτων του Μηχανισμού και του πώς κατάφερνε να κάνει ακριβείς προβλέψεις για τα ουράνια φαινόμενα

 

12 Μαρτίου 2021

Ερευνητές του Πανεπιστημιακού Κολλεγίου του Λονδίνου (UCL), μεταξύ των οποίων δύο Έλληνες, ανακοίνωσαν ότι έλυσαν ένα σημαντικό μέρος του αινίγματος που περιβάλλει τον αρχαίο ελληνικό αστρονομικό υπολογιστή, γνωστό ως Μηχανισμό των Αντικυθήρων, μια -απρόσμενα για την εποχή της- πολύπλοκη συσκευή που επέτρεπε την πρόβλεψη διαφόρων αστρονομικών γεγονότων.

Tα γλυπτά του Παρθενώνα πάντα θα νοσταλγούν

Του Νίκου Τσούλια

“Για κύτταξε τούτον τον έρημο εμπρός σου ναό, που βεβήλωσαν χέρια φριχτά.

Και μέτρησε πόσα αχ πόσα του μένουν ακόμα απ’ τα αρχαία τα ερείπια πια…”*

     Αυτά τα λόγια της οδύνης δεν τα απευθύνει η θεά Αθηνά μόνο στον Λόρδο Βύρωνα, που νιώθει ενοχές από τη βέβηλη πράξη του συμπατριώτη του Έλγιν. Τα ψιθυρίζει σε κάθε επισκέπτη του Παρθενώνα, του ιερού ναού της.

Οι παραδόσεις στη μετανεωτερικότητα

Valery

Του Νίκου Τσούλια

      Πάντα οι παραδόσεις σε κάθε κοινωνία ήταν ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα στοιχεία. Δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι η θεώρηση των παραδόσεων και η ανάλογη σημασιολόγησή τους έχουν πάντα πολιτικό περιεχόμενο και σε γενικές γραμμές μπορούμε να ισχυριστούμε ότι η λεγόμενη συντηρητική πολιτική πρόταση (και κατ’ επέκταση η ανάλογη πολιτική παράταξη) συνδεόταν με την έντονο χρωματισμό της ισχύος των παραδόσεων, ενώ η αντίστοιχη προοδευτική πρόταση και παράταξη – με την ευρεία έννοια του όρου – συναπτόταν με τη μικρής ή μεγάλης έκτασης υπέρβαση των παραδόσεων προκειμένου να διευκολυνθούν οι ευρύτερες αλλαγές που ευαγγελιζόταν.

Η ξεχωριστή γοητεία της Αρχαιολογίας

Ερείπια της αρχαίας Ήλιδας

Του Νίκου Τσούλια

      Η ματιά μας είναι διαρκώς στραμμένη στο μέλλον. Για το μέλλον γίνονται τα σχέδιά μας. Εδώ επωάζονται τα όνειρα και οι φιλοδοξίες μας. Η ζωή μας «αναπνέει» για να βιώσουμε το μέλλον. Και ακόμα, υπάρχει και η αντίληψη που όχι απλά και μόνο επεκτείνει τη ματιά μας στο πιο μακρινό μέλλον, αλλά ισχυρίζεται ότι για να το κοιτάξεις αυτό καθαρά και αποτελεσματικά πρέπει να απαλλαγείς από τα «βαρίδια του παρελθόντος».

Δέος και ευθύνη για τον αρχαιοελληνικό πολιτισμό

 

Jean Auguste Dominique Ingres, Apotheosis of Homer, 1827

Του Νίκου Τσούλια

      Ίσως να μην έχουμε ακριβώς συνειδητοποιήσει το ποια είναι η σχέση μας με τους αρχαίους Έλληνες. Νιώθουμε (αφού προφανώς είμαστε) ως απόγονοί τους. Γευόμαστε την ίδια γλώσσα. Κατοικούμε την ίδια χώρα. Καμαρώνουμε για το μεγαλείο του πολιτισμού τους.

Τι ήσαν αυτοί οι αρχαίοι Έλληνες;

Τμήμα της ζωφόρου του Παρθενώνα. (περ. 440 π.Χ.).

Του Νίκου Τσούλια

 

      Είναι μια από τις μόνιμες απορίες μου, που μού έχει κολλήσει από τα γυμνασιακά μου χρόνια και από τότε δεν λέει να φύγει από τη σκέψη μου. Όχι, δεν είναι ερώτηση / απόρροια μιας κάποιας προγονοπληξίας. Ναι, υπάρχει ο θαυμασμός για τον πολιτισμό των αρχαίων Ελλήνων, που άλλωστε είναι παγκόσμιο στοιχείο. Η απορία μου μπορεί να έχει και στο θαυμασμό αυτό μια πηγή της, αλλά τον υπερβαίνει και παραμένει ατόφια και σε διαρκή εκκρεμότητα. Μπορεί να είναι απ’ αυτές τις απορίες που έχουν φιλοσοφικό σύμπαν και που δεν επιζητούν μια κάποια οριστική απάντηση, γι’ αυτό και δεν έχω αποπειραθεί να τη συζητήσω σε κάποια σχετική παρέα.

Ιερά Πρόσωπα του ανθρώπου: Ο Προμηθέας

Prometheus Attributed to Caravaggio

Σύμβολα της ζωής και του πολιτισμού!

Του Νίκου Τσούλια

      Αν η αρχαία ελληνική γραμματεία είναι οριστικά και αμετάκλητα ο πυρήνας της πανανθρώπινης σκέψης και συγκροτεί το αξιακό στερέωμα του ανθρωπισμού και του ορθολογισμού, αν παραμένει πάντα επίκαιρη και διαχρονική και σηματοδοτεί την αγωνία του ανθρώπου για αυτογνωσία και ετερογνωσία θεωρώ ότι στηρίζεται εν πολλοίς σε «πρόσωπα – σύμβολα» που σφράγισαν οριστικά την πορεία του πνεύματος. Είναι αθάνατες εμβληματικές μορφές που συνδέθηκαν με ύψιστα πνευματικά έργα και έκτοτε ταξιδεύουν μαζί με όλους τους ανθρώπους των Γραμμάτων και του Πολιτισμού.

Η ιδιότητα του πολίτη στην αρχαία Ελλάδα

Τμήμα της ζωφόρου του Παρθενώνα (περ. 440 π.Χ.)

 

 

του Κώστα Κυριάκη

 

Τρίτη, 6 Νοεμβρίου 2012

 

Ποια είναι η σημασία και ο ρόλος της φρατρίας, της φυλής και του δήμου για την απόκτηση ή άσκηση της ιδιότητας του πολίτη στην αρχαία Ελλάδα

«Αντιμετωπίζοντας» το φόβο του θανάτου

 

Peter Paul Rubens, Flemish (active Italy, Antwerp, and England) – Prometheus Bound

Του Νίκου Τσούλια

      Η εικόνα που έχουμε για το θάνατο είναι εικόνα πολιτισμική και πιο συγκεκριμένα περισσότερο θρησκευτική και λιγότερο ευρύτερα φιλοσοφική και μεταφυσική εικόνα. Υπάρχει μια κρατούσα αντίληψη στους ανθρώπους ότι όλες οι κοινωνίες στην μακρά ιστορία του ανθρωπότητας έχουν παραχωρήσει αυτό το θέμα στις θρησκείες. Η άγνοιά μας για την ουσία του θανάτου μας έχει οδηγήσει στη δημιουργία ενός ισχυρότατου φόβου, που συχνά καθηλώνει και την ζωτικότητα της ίδιας της ζωής.