Καλλιέργεια παιδαγωγικών αξιών στο σχολείο

Του Νίκου Τσούλια

     Οι πρόσφατες αντιεπιστημονικές, παλαιοσυντηρητικές και σκοταδιστικές παρεμβάσεις της ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας, τα πολλαπλά μαθησιακά, ψυχικά και κοινωνικά προβλήματα, που έχει διαμορφώσει το «κλειστό σχολείο» λόγω πανδημίας, τα συνεχή φαινόμενα βίας, ρατσισμού και μισαλλοδοξίας απαιτούν ένταση στο διαπαιδαγωγικό και πολιτιστικό περιεχόμενο του σχολείου.

Γυναίκα και άνδρας: οι δύο όψεις του ενιαίου ανθρώπου

Γυναίκα και άνδρας: χρειαζόμαστε ο ένας τον άλλο

Του Νίκου Τσούλια

     Πληθαίνουν τα φαινόμενα βίας κατά των γυναικών. Καθημερινά υπάρχουν επεισόδια βαρβαρότητας κατά της συζύγου, της φίλης, της γνωστής… Η σωματική δύναμη γίνεται προνόμιο και εργαλείο επίλυσης των διαφορών, οικογενειακών ή ερωτικών ή…

Μετακαπιταλιστική δημοκρατία και «ανθρωπισμός»

Για ένα πρώτο μανιφέστο, 3

15 Δεκεμβρίου 2020

Παναγιώτης Ροϊλός

Η εφεύρεση του χρήματος ως μέτρου υπολογισμού της ανταλλακτικής αξίας προϊόντων (και εν συνεχεία και υπηρεσιών) ήταν ίσως η σημαντικότερη κοινωνικοπολιτισμική εξέλιξη στην ανθρώπινη ιστορία, μετά βεβαίως την ανάπτυξη της γλώσσας, για πολλούς ευνόητους λόγους αλλά και για τον εξής: για πρώτη φορά απτά αντικείμενα (νομίσματα) περιεβλήθησαν, μέσω θεσπισμένων συμβάσεων (νόμος>νόμισμα), μία ύπατη αφαιρετική λειτουργία – αυτήν της αναγωγής της χρησιμότητας συγκεκριμένων αγαθών σε ανταλλακτική αξία -, η οποία, ωστόσο, επηρεάζει με απόλυτη αμεσότητα τις βασικότερες ανάγκες και σχέσεις (διαπροσωπικές, διακρατικές) των ανθρώπων.

Σχολείο παιδείας και ανθρωπισμού

Vincent van Gogh / Orchard in Blossom, 1888

Του Νίκου Τσούλια

Ως πρόεδρος της ΟΛΜΕ

      Πιστεύω πώς είναι ήδη υπερώριμη η σημερινή περίοδος για να συζητήσουμε (η ελληνική κοινωνία στο σύνολό της) τις νέες δυναμικές της μάθησης, τις μορφωτικές αναζητήσεις, το περιεχόμενο του σχολείου. Ο ανταγωνισμός των τριών μεγάλων αναπτυγμένων γεωγραφικών οντοτήτων της ανθρωπότητας (Η.Π.Α., Ευρωπαϊκή Ένωση, Ιαπωνία) θέτει την εκπαίδευση πιο επιτακτικά ερωτήματα, μεγαλύτερες απαιτήσεις.

Οι Λωτοφάγοι των ανθρωπιστικών σπουδών

 

Επιμέλεια: Δημήτριος Ζανδές

Φιλόλογος

21/02/2017

 

Εσχάτως, σε γνωστό μέσο κοινωνικής δικτύωσης έπεσε στην αντίληψή μου μια ιδιαιτέρως ευφυής ανάρτηση μαθήτριάς Γ’ Λυκείου. Σχολίαζε ιλαρά- δεικτικά: “Νεοελληνική Γλώσσα, το μάθημα που δεν ξέρω τι μου ζητάτε, αλλά σίγουρα το αίτιο εμφάνισης αυτού που δεν κατανοώ είναι η απουσία ανθρωπιστικής παιδείας”…

Το χρήμα διαφθείρει;

Herbert Behrens-Hangeler (German, 1898-1981), Charlie Chaplin, 1931.

Του Νίκου Τσούλια

 

      Υπήρξε μια σημαντική επινόηση στην ιστορία του ανθρώπου και όλων των πολιτισμών. Από τη στιγμή που αντικαταστάθηκε το ανταλλακτικό εμπόριο για λειτουργικούς και όχι μόνο λόγους με το χρήμα τα πάντα άλλαξαν. Και αυτές οι αλλαγές δεν αφορούσαν μόνο το εμπόριο και την κίνηση της οικονομίας αλλά και τη γενικότερη διάρθρωση των κοινωνιών και έτι περαιτέρω την κουλτούρα των ανθρώπων.

Οικονομικό Φόρουμ Δελφών : Η Ελένη Αρβελέρ μιλά για την παιδεία

 

Ελένη Αρβελέρ

 

© INTIME NEWS/ΜΠΑΛΤΑΣ ΚΩΣΤΑΣ

28.2.2019

Σε μια εποχή χωρίς «εμπειρογνώμονες του μέλλοντος» οι νέοι χρειάζεται να μαθαίνουν προσαρμογή και ευελιξία.

Λέξεις που χάνονται…

Κωνσταντίνος Καβάφης

Του Νίκου Τσούλια

 

      Κατηγορούσαμε και κατηγορούμε τους νέους και τις νέες για λεξιπενία, για προσκόλληση σε ένα όλο και πιο φτωχό λεξιλόγιο και επ’ αυτού στήνουμε ολόκληρη «διακήρυξη» γλωσσικού και ηθικού χαρακτήρα. Θεωρούσαμε και θεωρούμε ότι η ευθύνη βαραίνει με έναν απόλυτα μεταφυσικό τρόπο τη νεολαία, χωρίς να προϋπάρχουν ούτε καν ψήγματα γλωσσικής / πνευματικής εκπτώχευσης…

Μαύρος Νοέμβριος στο Παρίσι

Leonid Afremov

Του Νίκου Τσούλια

 

      Το Παρίσι ακόμα και αν δεν έχεις πάει, το έχεις ονειρευτεί. Έχεις δημιουργήσει φαντασιώσεις, που άλλοτε ξέρεις τις μικροπηγές τους και άλλοτε όχι. Όταν μαθαίνεις στο σχολείο για το Διαφωτισμό, θα «επισκεφτείς» και το Παρίσι. Αλλά και μετά απ’ αυτό θα έχεις ονειρευτεί πού θέλεις να ερωτευτείς, που θέλεις να ζήσεις ένα μέρος της ζωής σου περνώντας από τα περίφημα «καφέ» του διαβάζοντας και γράφοντας για να καθησυχάσεις κάπως τις ψευδαισθήσεις της συμμετοχής σου στον κόσμο των διανοούμενων.

Αμφίπλευρη μαθητεία

St. Paul’s School from the North, Edward Ardizzone, 1900-1979

 

 

Μαρωνίτης Δ., ΤΟ ΒΗΜΑ, 4.1.2014

 

Η μονότονη στήλη αναπληρώνει το ευχετήριο χρέος της για τη νέα χρονιά με δύο αμφίπλευρες αντιγραφές που σκοπεύουν στη μαθητεία – καθεμιά με τον τρόπο της. Στην πρώτη συμβάλλει η Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ με έξι δοσμένα ποιήματα που μέστωσαν στο πρώιμο και όψιμο φθινόπωρο του 2011 και τώρα αντιγράφονται στο τελευταίο τεύχος της «Ποιητικής» (χειμώνας 2013). Επίτιτλος («Η σιγανή φωνή της μνήμης») και μεσότιτλοι («Το διπρόσωπο σώμα», «Χαμόγελο φως», «Λευκή σελίδα σε άγνωστο τετράδιο», «Διεστραμμένη σωτηρία», «Η απολυταρχία της νιότης», «Ζωτική επανάληψη») σημαδεύουν σώματα-σήματα μιας αμφίδρομης ζωής, από το τέλος προς την αρχή και από την αρχή προς το τέλος.

Οι ανθρωπιστικές αξίες και η προβολή του ήθους μέσα από τα Ομηρικά έπη στην εποχή της παγκοσμιοποίησης.

Francesco Hayez (1791–1882). Ulysses at the court of Alcinous

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΥ,

Σύμβουλος Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

Οι ανθρωπιστικές αξίες και η προβολή του ήθους μέσα από τα Ομηρικά έπη στην εποχή της παγκοσμιοποίησης.

(Εισήγηση στο 30ο συνέδριο της ΠΕΦ, 20-22 Νοέμβρη 2003)

1. Γενικά για τις ανθρωπιστικές αξίες στα Ομηρικά έπη

   Τα ομηρικά έπη είναι το αρχαιότερο ευρωπαϊκό λογοτεχνικό κείμενο, από το οποίο μπορούμε να σχηματίσουμε μια εικόνα mutatis mutandis για τη ζωή των ανθρώπων προ και κατά τον 8^ο αιώνα π.Χ., εποχή που ο Όμηρος τούς έδωσε μια οργανωμένη μορφή ενσωματώνοντας προηγούμενους μύθους και στερεότυπα. Τα ομηρικά έπη, ως μυθολογία κι ως διδακτικό ανάγνωσμα, συγκροτούν ένα οικείο λογοτεχνικό «τόπο» με τον οποίο μεγαλώσαμε και στον οποίο προστρέχομε για να αναβαπτιστούμε σε αξίες παλιές, αλλά και σύγχρονες, οι οποίες μπορούν να ευαισθητοποιήσουν το σύγχρονο αναγνώστη να μην χάσει την ανθρωπιά του στην εποχή της παγκοσμιοποίησης. Ο Latacz[1] στο βιβλίο του Ο Όμηρος, ο θεμελιωτής της Ευρωπαϊκής Λογοτεχνίας, γράφει «Η διαφορά, όμως ανάμεσα στον Όμηρο και σε εμάς, που γίνεται φανερή κυρίως  στις εξωτερικές δομές εκμηδενίζεται μπροστά στα στοιχεία που είναι προφανές ότι έμειναν αναλλοίωτα».