Δημιουργεί ο χρόνος αιτιότητα;

Storm coming over Methwold Fen, Oct 2013, Fred Ingrams

Του Νίκου Τσούλια

      Η προσέγγιση της αιτιότητας είναι αυτός καθ’ εαυτός ο πυρήνας της δόμησης της γνώσης αλλά και η ίδια η ουσία της λειτουργίας της σκέψης μας. Ο στοχασμός μας από τα πιο απλά πράγματα μέχρι τα υπαρξιακά ζητήματα την αιτιότητα αναζητεί, με αυτήν ερμηνεύει τον κόσμο και τη ζωή, με αυτή καθησυχάζει την αγωνία μας και δημιουργεί την αίσθηση της ευχαρίστησης στο πάντα ανήσυχο πνεύμα μας. Και είναι ως εκ τούτων όλων – κατά τη γνώμη μου – μείζονος σημασίας η συμπυκνωμένη έκφραση εκείνου του αρχαίου φιλοσόφου που εγκωμιάζοντας την αιτιότητα ισχυριζόταν ότι «είναι προτιμότερο να γνωρίζω την αιτία ενός πράγματος παρά να είμαι βασιλιάς στους Πέρσες».

Αιτιότητα τα πάντα

Του Νίκου Τσούλια

      Η «στιγμή» κατά την οποία αναδύθηκε η σκέψη του ανθρώπου είναι κατ’ ουσία στιγμή δυνατότητας ερμηνειών και εξηγήσεων των όσων συμβαίνουν στη φύση ή των όσων ανακαλύπτουμε δημιουργώντας εμείς γεγονότα και πράγματα. Πρόκειται για την αυγή του ορθολογισμού, για την κοσμοθεωρία που ισχυρίζεται ότι ο κόσμος είναι κατανοητός και η λογική του ανθρώπου μπορεί να τον εξηγήσει.