Η σκιά μου …

άλλες φορές την ακολουθώ
άλλες με ακολουθεί 
μέσα στη βαρυχειμωνιά
τον ήλιο έψαχνα να βρω
κυνηγώντας τον
από γωνιά σε γωνιά
και εκεί που νόμιζα
ότι τον έβρισκα
άντε πάλι από τα ίδια
στη σκιά των κτιρίων
στον ουρανό που έλειπε
τη δική μου σκιά αναζητούσα
ποτέ άλλου ανθρώπου

«Ποτέ δε φεύγουν τα νεκρά παιδιά απ’ τα σπίτια τους» – Το συγκλονιστικό ποίημα του Γιάννη Ρίτσου

Κείμενο Έφη Αλεβίζου

in.gr, 2 Μαρτίου 2023

Η συλλογή πολύστιχων ποιημάτων Υδρία, κυκλοφόρησε το 1957 και ήταν αφιερωμένη στη Φωτεινούλα Φιλιακού, τη βαφτισιμιά του, που έφυγε από τη ζωή όταν ήταν μικρό παιδί. Ο θάνατός της, συγκλόνισε τον ποιητή. Παραμένει πιο επίκαιρο από ποτέ.

Το παρακάτω, είναι απόσπασμα από το ποίημα

Σχήμα της απουσίας.

Και είναι τόσο επίκαιρο, μετά την τραγωδία στα Τέμπη όπου οι περισσότεροι νεκροί είναι παιδιά.

Ποτέ δε φεύγουν τα νεκρά παιδιά απ’ τα σπίτια τους,
τριγυρίζουν εκεί, μπλέκονται στα φουστάνια τής μητέρας τους
την ώρα που εκείνη ετοιμάζει το φαΐ κι ακούει το νερό να κοχλάζει
σα να σπουδάζει τον ατμό και το χρόνο. Πάντα εκεί –

Δίχως ἐσέ

Βρεττάκος Νικηφόρος

Δίχως ἐσὲ δὲν θἄβρισκαν
νερὸ τὰ περιστέρια
δίχως ἐσὲ δὲ θἄναβε
τὸ φῶς ὁ Θεὸς στὶς βρύσες του

Μηλιὰ σπέρνει στὸν ἄνεμο
τ᾿ ἄνθη της, στὴν ποδιά σου
φέρνεις νερὸ ἀπ᾿ τὸν οὐρανό,
φῶτα σταχυῶν κι ἀπάνω σου
φεγγάρι ἀπὸ σπουργῖτες.

Ο κρυφός έρωτας

Ο Έρως και ο ζωγράφος, Νικόλαος Γύζης, 1868

Το ποίημα -ο κρυφός έρωτας- έχει θέμα μια ερωτική σχέση,

που δεν επιτρέπεται να εκδηλώνεται,

τραυματική και καταδικασμένη…

Γιώργος Ηρακλέους- Ο κρυφός έρωτας-

Είμαστε οι παράνομοι,

οι κυνηγημένοι για τις κρυφές

ερωτικές μας πράξεις,

αγιάσαμε απ’ τις πολλές

βλαστήμιες, επικρίσεις

και την κατακραυγή του κόσμου.

Οι έρωτες

Πατρίκιος Τίτος

1992

Ένας έρωτας γεννιέται μες στον έρωτα

μεγαλώνει μες στα σπλάχνα του

απλώνεται στον χώρο του, τον κατοικεί

επιθυμεί διάρκεια, διεκδικεί χρόνο

κυριαρχεί, απολαμβάνει την υπεροχή του

και μόλις αρκεστεί στα κεκτημένα

άλλος έρωτας γεννιέται μες στα σπλάχνα του

μεγαλώνει, απλώνεται στον χώρο του

απειλεί να τον κατασπαράξει.

Όμως οι έρωτες κάποτε παύουν

να τρέφονται με σάρκες ανταγωνιστών

ανταλλάσσουν μόνο πέτρινα ομοιώματα

που μένουν αναλλοίωτα μέσα στις φθορές

που συνυπάρχουν χωρίς άσκοπες εχθρότητες

περίπου φιλικά, όπως οι προτομές

αντίπαλων ηγετών στα νεκροταφεία.

Η ηδονή των παρατάσεων, Διάττων 1992∙ Κέδρος 1998  (Ποιήματα Β΄, 1959-2017, Κίχλη, 2018)

Τόλης Νικηφόρου, γυναίκα

κάθε μικρή σου υποταγή
μειώνει τη δική μου ελευθερία
εμένα ταπεινώνει
κάθε χαμένο σου δικαίωμα
πληγώνει τη δική μου αξιοπρέπεια
κάθε παραπανίσιο σου φορτίο
έχει σε μένα ρίζες προγονικές

Σὲ περιμένω παντοῦ

Τάσος Λειβαδίτης

Κι ἂν ἔρθει κάποτε ἡ στιγμὴ νὰ χωριστοῦμε, ἀγάπη μου,

μὴ χάσεις τὸ θάρρος σου.

Ἡ πιὸ μεγάλη ἀρετὴ τοῦ ἀνθρώπου, εἶναι νὰ ᾿χει καρδιά.

Μὰ ἡ πιὸ μεγάλη ἀκόμα, εἶναι ὅταν χρειάζεται

νὰ παραμερίσει τὴν καρδιά του.

Τὴν ἀγάπη μας αὔριο, θὰ τὴ διαβάζουν τὰ παιδιὰ στὰ σχολικὰ βιβλία, πλάι στὰ ὀνόματα τῶν ἄστρων καὶ τὰ καθήκοντα τῶν συντρόφων.

Για την Άννα Αχμάτοβα

«Η ομορφιά είναι τρομακτική», – σας λένε.
Σεις όμως ρίχνετε κουρασμένα στους ώμους ένα ισπανικό σάλι
Στα μαλλιά ένα κόκκινο τριαντάφυλλο.
«Η ομορφιά είναι απλή», – σας λένε.

Κωστής Παλαμάς, για το τέλος της χρονιάς και την αυγή της νέας

…«μη φοβηθείς το χαλασμό. Φωτιά! Τσεκούρι!»

Οι πατέρες

Τ΄ αηδόνια της Ανατολής και τα πουλιά της Δύσης (Τραγούδι του λαού)

[…]Παιδί, το περιβόλι μου που θα κληρονομήσεις,

όπως το βρεις κι όπως το δεις να μην το παρατήσεις.

“Για την προσφυγιά”

Τη θάλασσα πιά δε θα αγναντεύω,

σέρνει κασόνια από πληγιασμένα κορμιά.

Στις ακτές ρούχα πεταμένα, σφιγμένες γροθιές με κλάματα που φωνάζουν Βοήθεια …

Κουρελιασμένες οι αντοχές, οι προσευχές σιωπήσαν.

Φθινόπωρο

Γεώργιος Δροσίνης

Χειμώνιασε καὶ φεύγουν τὰ πουλιά,
γοργὰ ὁ πελαργὸς τὰ πελαγώνει,
κι ἡ φλύαρη χελιδονοφωλιὰ
χορτάριασε παντέρημη καὶ μόνη.

Τοῦ σπίνου χάθηκε ἡ γλυκειὰ λαλιά,
φοβήθηκε ὁ μελισσουργὸς τὸ χιόνι,
κι ἡ σουσουράδα κάτω στὴν ἀκρογιαλιὰ
δὲν τρέχει, δὲν πηδᾷ δὲν καμαρώνει.

Στῆς λυγαριᾶς τ’ ὁλόξερο κλαδί,
τοῦ φθινοπώρου φτωχικὸ παιδί,
ὁ καλογιάννος πρόσχαρος προβάλλει.

Μὲ λόγια ταπεινὰ καὶ σιγανά,
μικρὸς προφήτης φτερωτός, μηνᾷ
τὴν Ἄνοιξι, ποὺ θὰ γυρίση πάλι.

Πηγή: Αναγνωστικό Β’ Δημοτικού 1963

Μικρός τύμβος

Νικηφόρος Βρεττάκος

“Δίχως τουφέκι και σπαθί, με το ήλιο στο μέτωπο,
υπήρξατε ήρωες και ποιητές μαζί. Είστε το Ποίημα.

Απλώνοντας το χέρι μου δεν φτάνει ως εκεί
που ωραία λουλούδια τις μορφές σας

Λιτανεύει ο αέρας της αρετής. Ω παιδιά μου,
Μπροστά σ’ αυτό το ποίημα μετράει μόνο η σιωπή.”