Το Πάσχα στην Ποίηση

O άπιστος Θωμάς, Caravaggio, 1601

Ο ιδιαίτερος χαρακτήρας της εποχής που διανύουμε, στην οποία ο Έλληνας απεγνωσμένα ψάχνει την ταυτότητά του, το Πάσχα έρχεται κάθε χρόνο θέτοντας το ερώτημα του τι γιορτάζουμε, πόσο αυτή η γιορτή συνδέεται με τη θρησκεία, αν η νηστεία είναι τελικά ζήτημα κατάνυξης και ηθελημένης επιθυμίας αποχής και κάθαρσης ή μόνο μόδας και άλλα «ηχηρά παρόμοια», που θα έλεγε και ο Καβάφης. Αντικείμενο του αφιερώματος είναι το πώς η άμβλυνση του θρησκευτικού στοιχείου και η αποδέσμευσή του από την έννοια του «ελληνικού» αντικατοπτρίζεται στην Ποίηση και, συγκεκριμένα, σε αυτή που γράφτηκε για το Πάσχα.

Eίναι η ποίηση φωταγωγός ή φρέαρ ή λαγούμι;

Η εκφραστική διάσταση της τέχνης ως κίνηση ενδοσκόπησης και εξωτερίκευσης των μύχιων του καλλιτέχνη

Σύμφωνα με τον Γιάννη Κοντό, «οι ποιητές σκάβουν ορύγματα για να βρουν το φως τους». (Φωτ. ΑΠΕ-ΜΠΕ / ΦΩΤΗΣ ΠΛΕΓΑΣ Γ.)

ΑΛΕΞΙΟΣ ΜΑΪΝΑΣ*

ΚΘΗΜΕΡΙΝΗ

04.01.2021

Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην είναι λίγο ή πολύ αποκλεισμένος έξω από τον εαυτό του. Xωρίς καν να το αντιλαμβάνεται. Η συνείδησή μας, το βλέμμα στον ψυχικό μας χώρο, δεν διαφέρει τόσο από το βλέμμα ενός ανθρώπου που κατηφορίζει το πεζοδρόμιο και ρίχνει μια ματιά απ’ το παράθυρο στο εσωτερικό του δωματίου όπου βρισκόμαστε.

Αφιέρωμα στην Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης

Μικρό αφιέρωμα στην Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης παρουσιάζεται εδώ – σταχυολόγηση από τον ψηφιόκοσμο. Μην ξεχνάμε ότι το ιστολόγιό μου είναι …ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ – ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΕΓΚΩΜΙΟΝ

Θα βρείτε και ένα εισαγωγικό κείμενο – για το πώς καθιερώθηκε η ημέρα αυτή διεθνώς από την ιστοσελίδα «σαν σήμερα».

Και το πιο σημαντικό.

O άνθρωπος είναι το πιο όμορφο Ποίημα της Φύσης – και στη συνέχεια αυτός το ανταπέδωσε γενόμενος Ποιητής ο ίδιος!  

Επιμέλεια Νίκου Τσούλια

«Δράση, δράση θέλω, όχι γράψιμο»

Το τελευταίο ποίημα και δύο επιστολές του Λόρδου Βύρωνα με έντονα ελληνικό ενδιαφέρον σε πρωτότυπη μετάφραση

ΧΑΡΗΣ ΒΛΑΒΙΑΝΟΣ*

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

04.01.2021

Κανένας ποιητής δεν σαγήνευσε και δεν σκανδάλισε τους συγχρόνους του περισσότερο απ’ όσο ο Μπάιρον. Τα πάντα συνήργησαν για να προσελκύσουν την προσοχή – η ιδιοφυΐα, ο πλούτος, η ομορφιά του, η αντισυμβατική συμπεριφορά του, ο ηρωικός του θάνατος και κάτι απερίσκεπτο και παράτολμο στον χαρακτήρα και τον τρόπο ζωής του. Υπήρξε το πρότυπο του ρομαντικού ήρωα, ένας Δον Ζουάν με σάρκα και οστά –τολμηρός, προκλητικός, μελαγχολικός, βασανισμένος από ενοχές– ένας Übermensch, κατά τον Νίτσε.

Το εγκώμιο της σκιάς

Του Νίκου Τσούλια

Τανιζάκι, Το εγκώμιο της σκιάς,

Αθήνα: Άγρα, 2011, σελ. 144

     “Αυτά που ήδη χάσαμε από τον κόσμο της σκιάς, θέλω να προσπαθήσω να τα ανακαλέσω τουλάχιστον μέσα στη σφαίρα της λογοτεχνίας. Στο παλάτι που λέγεται λογοτεχνία, τα υπόστεγα θέλω να είναι βαθιά και οι τοίχοι σκοτεινοί – θα σπρώξω καθετί που χτυπάει στο μάτι μες στο σκοτάδι, θα προσπαθήσω να απογυμνώσω τα εσωτερικά από κάθε άχρηστη διακόσμηση”.

Δωρεάν μαθήματα αρχαίας ιστορίας, λογοτεχνίας και φιλοσοφίας

Εικόνα από τον Barcex, μέσω Creative Commons

Ιστορία & Λογοτεχνία

• Αρχαία και μεσαιωνική φιλοσοφία  ( Syllabus ) -  Δωρεάν βίντεο iTunes -  Δωρεάν διαδικτυακό βίντεο  – David O’Connor , Notre Dame

• Ancient Greece: City and Society – Δωρεάν iTunes Audio – Πανεπιστήμιο La Trobe, Αυστραλία

• Ancient Greece: Myth, Art & War  -  Δωρεάν iTunes Audio – Dr Gillian Shepherd, Πανεπιστήμιο La Trobe – Αυστραλία

• Αρχαία Ελληνική Ιστορία -  Δωρεάν Online Video -  Δωρεάν iTunes Ήχου -   iTunes Βίντεο  -  Δωρεάν Βίντεο & Μάθημα Υλικά  – Donald Kagan, Yale

• Αρχαίο Ισραήλ  – Δωρεάν Διαδικτυακά Βίντεο & Πληροφορίες Μαθήματος  -  Δωρεάν Διαδικτυακό Βίντεο – Daniel Fleming , NYU

• Ancient Philosophy -  Δωρεάν ήχος iTunes  – Δωρεάν online ήχος  – David Ebrey , UC Berkeley

• Ancient Ancient Wisdom and Modern Love  ( Syllabus ) – Δωρεάν βίντεο iTunes -  Δωρεάν διαδικτυακό βίντεο – David O’Connor , Notre Dame

• Classical Mythology – Δωρεάν βίντεο iTunes – Joseph Hughes, Missouri State

• Classical Mythology   – Δωρεάν ήχος iTunes – Rhiannon Evans, Πανεπιστήμιο La Trobe – Αυστραλία

• Epics of Rome – Δωρεάν βίντεο iTunes – Rhiannon Evans, Πανεπιστήμιο LaTrobe-Australia

• Hannibal -  Δωρεάν ήχος iTunes – Patrick Hunt, Stanford

• Hero and Quest – Δωρεάν βίντεο iTunes – Missouri State, Larry George

• Roman Architecture -  Δωρεάν διαδικτυακό βίντεο -   Δωρεάν ήχος iTunes  -  Δωρεάν βίντεο iTunes  -  Υλικά μαθημάτων  – Diana EE Kleiner , Yale

• The Roman World – Δωρεάν βίντεο iTunes – Rhiannon Evans , Πανεπιστήμιο La Trobe – Αυστραλία

• Οι ηρωικοί και οι αντι-ηρωικοί στον κλασικό ελληνικό πολιτισμό – Πολλαπλές μορφές – Gregory Nagy , Χάρβαρντ

• Virgil’s Aeneid: Ανατομία ενός κλασικού -  Δωρεάν iTunes Audio  – Suanna Braund , Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ

Φιλοσοφία

• Αρχαία και Μεσαιωνική Φιλοσοφία -  Δωρεάν βίντεο iTunes  -  Δωρεάν διαδικτυακό βίντεο  -  David O’Connor , Notre Dame

• Ancient Philosophy  -  Δωρεάν ήχος iTunes  – David Ebrey, UC Berkeley

• Αρχαία σοφία και σύγχρονη αγάπη  – Δωρεάν βίντεο iTunes  -  Δωρεάν διαδικτυακό βίντεο  -  David O’Connor , Notre Dame

• Aristotle: Ethics  -  Δωρεάν Online Ήχος  -  Leo Strauss , U Chicago

• Αριστοτέλης: Ρητορική  -  Δωρεάν Online Ήχος  -  Leo Strauss , U Chicago

• From Gods and Back -  Δωρεάν online ήχος  -  Hubert Dreyfus , UC Berkeley

• Εισαγωγή στην Πολιτική Φιλοσοφία: Μελέτη της Πολιτικής του Αριστοτέλη  -  Δωρεάν Online Ήχος  -  Leo Strauss , U Chicago

• Συγγνώμη του Πλάτωνα για τον Σωκράτη  -  Δωρεάν διαδικτυακό βίντεο  -  Allan Bloom , UChicago

• Plato Apology / Crito -  Δωρεάν Online Ήχος  -  Leo Strauss , U Chicago

• Plato: Gorgias  -  Δωρεάν Online Ήχος  -  Leo Strauss , U Chicago.

• Plato: Laws  -  Δωρεάν online ήχος  -  Leo Strauss , U Chicago.

• Plato: Meno -  Δωρεάν Online Ήχος  -  Leo Strauss , U Chicago

• Plato, Protagoras -  Δωρεάν Online Ήχος  -  Leo Strauss , U Chicago

• Plato’s Republic  -  Δωρεάν Online Ήχος  -  Laurence Bloom , Πανεπιστήμιο της Γεωργίας

• Socrates  -  Δωρεάν Online Ήχος  -  Allan Bloom , ΗΠΑ Σικάγο

• The Art of Living  -  Δωρεάν διαδικτυακό βίντεο  – Η διδασκαλία της ομάδας, Στάνφορντ

• The Examined Life  -  Δωρεάν iTunes Audio  -  Greg Reihman , Lehigh University

• Η Ιστορία της Φιλοσοφίας Χωρίς Κενά -  Δωρεάν Μάθημα σε Πολλαπλές Μορφές  -  Peter Adamson , King’s College London

• Θουκυδίδης  -  Δωρεάν Online Ήχος -  Leo Strauss , U Chicago

• Xenophon’s  Oeconomicus -  Δωρεάν Online Ήχος  -  Leo Strauss , U Chicago

https://www.openculture.com/free-courses-in-ancient-history-literature-philosophy

Παπαδιαμάντης και Ντίκενς: Μας συντροφεύουν στα φετινά μας Χριστούγεννα!

Του Νίκου Τσούλια

     Ισχυρίζομαι ότι τρία είναι τα βασικά πεδία αναφοράς για το όλο στερέωμα των Χριστουγέννων, για να γευθούμε τη μοναδική ομορφιά αυτής της Γιορτής, της Γιορτής που ενώνει το σύνολο του χριστιανικού κόσμου χωρίς διαφοροποιήσεις στο χρόνο τέλεσης και στις παραδόσεις.

Γιατί αγαπάμε την “Χριστουγεννιάτικη Ιστορία” του Ντίκενς;

Του Νίκου Τσούλια

     Στολίζουμε το Χριστουγεννιάτικο δέντρο μας ακόμα και έναν μήνα πριν τα Χριστούγεννα. Από πολύ νωρίς η σκέψη μας είναι συνεχώς στη μεγάλη Γιορτή του χειμώνα. Προοικονομούμε κάθε στοιχείο των Χριστουγέννων. Η όλη εικόνα των δώρων και η τόσο επιμελημένη σπιτική προετοιμασία υπηρετούν μια βαθιά επιθυμία μας. Τα Χριστούγεννα φωτίζουν τη ζωή μας.

Όμορφες φωτογραφίες για τον Παπαδιαμάντη

Ο Παπαδιαμάντης φωτογραφημένος από τον Παύλο Νιρβάνα στην Δεξαμενή της Αθήνας το 1906 (η κλασική του φωτογραφία)

Του Νίκου Τσούλια

     Μια συλλογή όμορφων εικόνων για τον Αλέξανδρο των Γραμμάτων μας. Καθεμιά εικόνα και ένας κόσμος – αρκεί να αγαπάτε τον Παπαδιαμάντη και να ψυχανεμίζεστε με το πλούσιο πνευματικό του έργο, με το πάθος του για τον ταπεινό και φτωχό άνθρωπο, για την κοινωνική δικαιοσύνη, για τον Ελληνισμό, για τον ανθρωπισμό.

Η ιστορία των δύο βατράχων

Μια φορά και ένα καιρό, στην Ιαπωνία, ζούσαν δύο βάτραχοι. Ο ένας έφτιαξε το σπίτι του σε ένα χαντάκι κοντά στην πόλη Οσάκα, στην παραλία, ενώ ο άλλος κατοικούσε σε ένα μικρό καθαρό χείμαρρο που περνούσε μέσα από την πόλη Κιότο.

Παπαδιαμάντης και παιδεία

Του Νίκου Τσούλια

Ως πρόεδρος της ΟΛΜΕ

Ένα παλιό μου άρθρο, που δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στην εφημερίδα:
«ΤΑ ΝΕΑ», 27 Μαρτίου 2001

      Στη σημερινή περίοδο των μεγάλων αλλαγών και των αβεβαιοτήτων, θεωρώ πως οι αποκρυσταλλώσεις των προσωπικών και συλλογικών αναζητήσεών μας δεν μπορεί παρά να σχηματοποιούνται και στις επίκαιρες προκλήσεις της εποχής μας αλλά και στις μεγάλες αφηγήσεις που εξυφαίνονται μέσα από την ιστορία του τόπου μας.

Φωτεινή Στεφανίδη: «Δεκέμβρης των παραμυθιών»

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΙΟΥΣΗ

«…Κι α σου μιλώ με παραμύθια και παραβολές
είναι γιατί τ’ ακούς γλυκότερα, κι η φρίκη
δεν κουβεντιάζεται γιατί είναι ζωντανή
γιατί είναι αμίλητη και προχωράει·
στάζει τη μέρα, στάζει στον ύπνο
μνησιπήμων πόνος».

Γιώργος Σεφέρης, «Ο τελευταίος σταθμός».