Όταν ένα εκκλησάκι αγναντεύει το πέλαγος…

Του Νίκου Τσούλια

Δεν γνωρίζω το πως γέμισαν τα νησιά των πελάγων μας με μικρά εκκλησάκια. Η πιο καλή αφήγηση υποστηρίζει πως κτίστηκαν για να “προσεύχονται” για τους ναυτικούς μας που γέμιζαν κάθε γωνιά των θαλασσών και των ωκεανών, που η ζωή τους ήταν πάντα στην τροχιά του κινδύνου.

Μα πλέον, τα πράγματα έχουν αλλάξει, έχουν εξελιχθεί και η αισθητική των μικρών ναΐσκων κουβαλάει και καινούργιες παραστάσεις, καινούργια μηνύματα. Η ταπεινότητά τους αναδεικνύει την ομορφιά τους πελάγους. Η προσευχή τους γίνεται ένα με τον ρεμβασμό του επισκέπτη. Η θρησκευτικότητά τους μετασχηματίζεται σε ακόμα πιο υπερβατικά στερεώματα!

Όταν ένα εκκλησάκι αγναντεύει το πέλαγος…

Βαδίζει στα χνάρια των καιρών συντροφιά με το απέραντο γαλάζιο της Αμοργού, της Σαντορίνης, της Χίου, της Ζακύνθου…, με την κάθε ξεχωριστή γωνιά των παραλιών. Πορεύεται αδιαφορώντας για τις αλλαγές που φέρνουν οι καιροί στους ανθρώπους, στην ευτυχία τους και στα βάσανά τους.

Μπορεί να ‘ναι ριζωμένο στους βράχους – δείγμα της αιωνιότητάς του. Παρέα με τα φτωχικά οικοσυστήματα των ανεμοδαρμένων τόπων του Αιγαίου πελάγους, του Ιονίου, του Κρητικού… Άλλο φωλιασμένο σε μικρή χαράδρα και προφυλαγμένο από του καιρού τα στοιχεία προτιμά τη μικρή γωνιά του μακριά από τα πολλά πολλά πάρε – δώσε των ανθρώπων. Άλλο ακόμα πιο μοναχικό αγκιστρωμένο σε μια μικρή βραχονησίδα ίσα – ίσα που έχει ένα μονοπάτι να το προσεγγίσεις.

Άλλο κουρνιασμένο στην κορυφή του λόφου θέλει να εποπτεύει τον χώρο πέρα μακριά και από το βλέμμα του ανθρώπου. Άλλο κολλημένο σαν στρείδι στην κάθετη τομή της πέτρας ημερεύει την αγριότητα του τοπίου διαλαλώντας την έστω και περαστική ύπαρξη του ανθρώπου.

Όλα όμως άσπρα κάτασπρα, λιτά και φτωχικά, περήφανα αλλά και ταπεινά ένα μήνυμα σου στέλνουν – αρκεί να μπορεί να το ψυχανεμιστείς. “Η εγκράτεια και η ολιγάρκεια είναι αρετές”. Λιγοστό το χώμα γύρω τους και τα φυτά και αυτά άλλοτε αποκαμωμένα από του ήλιου την κάψα και άλλοτε από της καταιγίδας την ορμή αντιστέκονται μαζί με τα βράχια στων καιρών τα γυρίσματα.

“Έχω συλλάβει τη μορφή μου κάπου ανάμεσα σε μια θάλασσα, που ξεπροβάλλει από το ασβεστοχρισμένο τοιχάκι μιας εκκλησιάς, και ς’ ένα κορίτσι ξυπόλητο, που του σηκώνει ο άνεμος το ρούχο, μια στιγμή τύχης που αγωνίζομαι να αιχμαλωτίσω και της στήνω καρτέρι με χρώματα ελληνικά”. Οδυσσέας Ελύτης «Ανοιχτά Χαρτιά».

Άγιος Στέφανος, Γαλησάς, Σύρος

Νάξος: Άγιος Σώζων

Λέρος, Άγιος Ισίδωρος

 

Φολέγανδρος, Παναγία της Κοιμήσεως

Άγιος Ισίδωρος, Χίος

Σάμος: Παναγία Μακρινή

Αμοργός: Παναγία Χοζοβιώτισσα

Σκόπελος:  Άγιος Ιωάννης

Μήλος: Παναγιά Τουρλιανή

Η Παναγιά η Γοργόνα, στη Σκάλα Συκαμνιάς της Λέσβου

Άγιος Ισίδωρος, Λέρος

Παναγία Κρημνιώτισσα, Σαμοθράκη

Μοναχικό εκκλησάκι στην Όλυμπο της Καρπάθου

Ο Άι-Νικόλας στη Γεωργιούπολη της Κρήτης

Η μοναδική εκκλησιά στον κόσμο χωρίς σκεπή. Βρίσκεται φυσικά σε ένα πανέμορφο νησί του Αιγαίου. Την έχτισαν μοναχοί για να προσεύχονται στην Παναγία…