«Ωραία περάσαμε»!

Άποψη της λίμνης Πηνειού στην Ηλεία

Του Νίκου Τσούλια

 

      «Ωραία περάσαμε» – μέχρι τώρα… Και μπορούμε να το λέμε και να το διαλαλούμε, γιατί δεν είναι μόνο ένας απολογισμός αλλά και μια ματιά αυτογνωσίας, γιατί συνδέεται με τα μελλοντικά όνειρά μας. Και κάτι επιπλέον, καταγράφουμε και κάτι αξιόλογο: είμαστε ικανοποιημένοι από τον εαυτό μας. Η αναφορά μας είναι μέρος της δημιουργίας του μέλλοντός μας, σαν να αρχίζει η ζωή μας μόλις τώρα και ας έχουν περάσει χρόνοι πολλοί σύμφωνα με τις συμβάσεις των ημερολογίων.

      Η παρούσα ιδέα είναι αφήγηση και συνάμα σχεδίασμα ζωής. Γιατί ποιος μπορεί να κόβει τη ζωή μας σε παρελθόν και μέλλον; Επειδή έχουμε διαιρέσει το χρόνο, έχουμε δικαίωμα να τεμαχίζουμε αντίστοιχα και τη ζωή μας και τον εαυτό μας; Ποιος δεν έχει κατανοήσει πλήρως ότι μέχρι την τελευταία στιγμή της ζωής μας αφηγούμαστε και ονειρευόμαστε ταυτόχρονα προεκτείνοντας κάθε πνοή του παρόντος και προς το παρελθόν – το οικείο και φευγάτο παρελθόν – και προς το μέλλον, το όποιο και πάντα άγνωστο μέλλον;

      «Ωραία περάσαμε» σημαίνει ότι βαδίσαμε και βαδίζουμε στο δρόμο της αυτοπραγμάτωσης, ότι κατακτήσαμε μια στάση και μια κουλτούρα της ζωής που μας κάνει να νιώθουμε όμορφα και να «ακτινοβολούμε» απλά και μόνο στον προσωπικό μας μικρόκοσμο – και μας αρκεί αυτό. Σημαίνει ότι γεφυρώνουμε την κοινή πραγματικότητα με την προσωπική φαντασιακή μας πραγματικότητα τεχνοτροπώντας διαρκώς το αυθεντικό μας είδωλο και δημιουργώντας το ατομικό μας σύμπαν, που μας κάνει μοναδικούς και ξεχωριστούς.

      Αγαπήσαμε και μας αγάπησαν, ερωτευτήκαμε και μας ερωτεύτηκαν, απογοητεύσαμε και μας απογοήτευσαν, πληγώσαμε και μας πλήγωσαν, κάναμε λάθη άλλοτε από άγνοια της πραγματικότητας και άλλοτε από αλαζονεία και εγωισμό, άλλα διορθώσαμε και άλλα – τα πιο σοβαρά – δεν μπορέσαμε. Χορέψαμε τα ζεϊμπέκικά μας και, το πιο σημαντικό, πιστεύουμε ότι χορέψαμε μάγκικα και ωραία και σε καλές πίστες μπροστά σε βάρδους του ρεμπέτικου και του λαϊκού τραγουδιού και σε φτωχικά μικρομάγαζα με μια καλή παρέα. Κάναμε φίλους άλλους σταθερούς γι’ όλη τη ζωή μας και άλλους παροδικούς στις τόσες και τόσες σελίδες που περιλαμβάνει το βιβλίο της ζωής.

      Διαβάσαμε και γράψαμε, χιλιάδες άρθρα σε εφημερίδες και περιοδικά, στην ιστοσελίδα μας και σε άλλες ιστοσελίδες. Και τι βιβλία δεν διαβάσαμε, τι κόσμους δεν περιδιαβήκαμε και τι κορυφαία πνεύματα δεν μας είπαν του ανθρώπου τις αρετές και τα βάσανα, τις αγωνίες και τους αγώνες; Κάθε ημέρα ασκούσαμε το πνεύμα μας, ακούγαμε την ψυχή μας, εκφράζαμε το συναίσθημά μας. Κάθε στιγμή η σκέψη μας ήταν ταξιδεμένη, άλλοτε για την προεργασία της γραφής ενός άρθρου από τη στιγμιαία λάμψη μιας ιδέας και άλλοτε από τα τόσα και τόσα ερεθίσματα της φύσης και της κοινωνίας. Απολαύσαμε τις τόσες και τόσες μικροχαρές και τις κάναμε σταθμούς στο ταξίδι της ζωής.

      Γνωρίσαμε τη φτώχεια και συνειδητοποιήσαμε τι σημαίνει έλλειψη και αγωνιστήκαμε για την κατάκτηση των φιλοδοξιών μας και των ονείρων μας. Γευθήκαμε την ανάδυση της κοινωνικής προόδου και την πολιτική άνοιξη της πρώιμης μεταπολίτευσης αλλά βιώσαμε και τα σκοτάδια της υποκουλτούρας μας, του καταναλωτισμού μας και της εμπορευματοποίησης όλων των αγαθών ακόμα και των πνευματικών αγαθών, της παιδείας και της εκπαίδευσης. Συμμετείχαμε σε κοινωνικούς αγώνες και σε μορφωτικά κινήματα από την πιο όμορφη ίσως θέση. Μιλήσαμε σε Συνελεύσεις και σε Συνέδρια με τις αίθουσες γεμάτες με απαιτητικό και γοητευτικό ακροατήριο. Γνωρίσαμε ανθρώπους σπουδαίους και απλούς, μαγευτήκαμε από τους πρώτους για κάποιο διάστημα ανωριμότητας αλλά λατρέψαμε τους δεύτερους και ιδιαίτερα τις καλοσυνάτες γυναίκες του χωριού μας που τώρα ταξιδεύουν σε άγνωστους καιρούς και τόπους.

      Διδαχτήκαμε πολλά χρόνια στα σχολεία και στα πανεπιστήμια, αλλά και, το πιο σημαντικό, διδάξαμε. Ζούσαμε πάντα με την κρυφή ελπίδα: να μας θυμούνται οι μαθητές / μαθήτριές μας και να μας αποδίδουν έστω και μια μικρή συμβολή στη δημιουργία της ζωής τους και του εαυτού τους. Υπάρχει άραγε πιο όμορφη και πιο ουμανιστική θεσμική λειτουργία από εκείνης της διδασκαλίας; Υπάρχει πιο ιερή πράξη από του δάσκαλου την αφήγηση;

      «Ωραία περάσαμε». Ακόμα και τώρα στις εποχές της κρίσης ξέρουμε ότι θα βρούμε το δρόμο της προόδου, γιατί έχουμε μάθει να ονειρευόμαστε και να αγωνιζόμαστε. Θα βγούμε πιο δυνατοί, γιατί θα αποκομίσουμε μια μεγάλη εμπειρία , ίσως και μια σημαντική σοφία. Γιατί καταλάβαμε ότι η λατρεία του χρήματος και ο καταναλωτισμός είναι πιο ασφαλείς δρόμοι για την παρακμή μιας κοινωνίας.

      «Ωραία περάσαμε» σημαίνει ότι βαδίζουμε σε καλό δρόμο και συνεχίζουμε με περισσότερη αυτοπεποίθηση και αποφασιστικότητα, πιο ταπεινοί και πιο ονειροπόλοι. Όχι, τίποτα από όσα αναφέρονται πιο πάνω δεν ανήκουν στο παρελθόν, είναι κατακτήσεις του διαρκούς μέλλοντος, εκείνου του χρόνου που κάθε στιγμή ζούμε και βιώνουμε. «Ωραία περάσαμε», γιατί είμαστε ευτυχισμένοι ακόμα και με τις πιο μικρές μας κατακτήσεις, ενώ την ίδια στιγμή ονειρευόμαστε τα πιο ονειρικά όνειρα, γιατί είμαστε αποφασισμένοι να περάσουμε ωραία!

Άποψη της λίμνης Πηνειού στην Ηλεία