Χορός: έκφραση και πάθος

Η αξέχαστη Μελίνα μας

Του Νίκου Τσούλια

      Δεν χορεύεις στα καλά καθούμενα ούτε και για να σε καμαρώσουνε. Χορεύεις για να εκφράσεις κάτι ουσιαστικό, για να εκφράσεις ένα πάθος. Χορεύεις για τον εαυτό σου, για την αρτίωση του συναισθηματικού σου κόσμου, για μια μορφή ολοκλήρωσής σου.

      Η καταγωγή του χορού έρχεται από πολύ μακριά. Έχει βιολογικές ρίζες, το αρσενικό ζώο θα εκφράσει τον πανίσχυρο οίστρο του μέσα από μια επίδειξη χορευτικής τεχνικής και ομορφιάς για να προσελκύσει το θηλυκό και να ζευγαρώσει μαζί του. Έχει ρίζες στις πρώτες μορφές πολιτισμού, σε κάθε αρχέγονη κοινωνική ομάδα, και συνδέεται με ισχυρά συναισθήματα κυρίως ερωτικά και θρησκευτικά αλλά και «προσεταιρισμού» των φυσικών στοιχείων. Ο χορός αποτελεί συστατικό στοιχείο για κάθε λαό, σε κάθε εποχή. Είναι μια ανάσα ζωής, για να γλυκαίνει την τραχύτητα της καθημερινότητας. Ανάβει φωτιές και καίει τα “ξερόκλαδά μας” και τα σαπισμένα “φύλλα μας” για να βγουν βλαστοί πράσινοι και θαλεροί…

      Και σήμερα ο άνθρωπος χορεύει για μια μορφή αυτοπραγμάτωσής του έχοντας την ψυχή του σε ένα είδωλο έρωτα – που άλλοτε είναι φανερό και άλλοτε κρυφό αλλά ανοιχτή πληγή -, σε ένα μεγάλο βάσανο, σε έναν διακαή πόθο. Εκφράζει κάτι βαθύ γύρω από το οποίο περιστρέφεται η ζωή του, ανεξάρτητα από το φαινομενικό γεγονός στο οποίο συμμετέχει. Μπορεί να είναι σε ένα γάμο και να χορέψει το βαρύ ζεϊμπέκικό του για τη χαμένη του μάνα, για την ανεκπλήρωτη αγάπη του, για το μεγάλο χαμένο του έρωτα, για τη νιότη του που φεύγει μέσα από τα χέρια του. Μπορεί να είναι μπροστά σ’ όλους αλλά πολύ …μακριά, όλοι να θεωρούν ότι η χαρά πλημμυρίζει την καρδιά του και όμως να είναι η λύπη εκείνη που βασιλεύει μέσα του.

      Ο χορός, κάθε χορός έχει το τελετουργικό του, έχει τους συμβολισμούς του και το βαθύ του νόημα. «Φουσκοθαλασσιές» συναισθημάτων ξεχύνονται σε κάθε κίνηση του ανθρώπου που χορεύει, πλημμυρισμένη από χαρά ή από κάποιο μεγάλο μεράκι η καρδιά του επιζητεί την κίνηση του σώματος για να απελευθερωθεί από την ένταση του πάθους, από την ψύχωση του πόθου. Θα νιώσει το έστω παροδικό καταλάγιασμα και η κινητικότητα του σώματος θα αλαφρύνει το βάρος της ψυχής. Αλλά και η χαρά θέλει την εξοικονόμησή της, την αποφόρτισή της μέσα από την εκδηλωτικότητά της και από το μοίρασμά της με άλλους.

     Η παρέα συνδεσμώνεται με του χορού την ιεροτελεστία. Ένα στερέωμα μουσικής και ψυχικής μέθεξης αγκαλιάζει τα πάντα. Οι ίδιοι άνθρωποι δημιουργούν άλλη παρέα όταν χορεύουν και άλλη όταν είναι μακριά από του χορού τις εκφράσεις. Οι άνθρωποι αλλάζουν, γίνονται πιο αυθεντικοί και πιο ανθρώπινοι. Αγγίζουν πιο εύκολα το σώμα και την ψυχή των άλλων. Διαμορφώνουν ένα επί τούτου στερέωμα δημιουργικής και συναισθηματικής συνεύρεσης. Απελευθερώνονται από τις συμβατικότητες και από τις ιεραρχήσεις του κοινωνικού βίου τους. Δεν κρατούν τις τόσες και τόσες διαφορές που με περισσή ευκολία βγάζει η συνηθισμένη εικόνα της ζωής μας.

      Στο τελετουργικό του χορού επιζητείται η ομορφιά. Και δεν είναι μόνο η ομορφιά της νιότης που πολύ εύκολα και ως θεία δωρεά στεφανώνει τους ερωτικούς λογισμούς και τις μεγάλες επιθυμίες. Είναι και η ομορφιά του βασανισμένου που παλεύει να αποδιώξει το κρυφό σαράκι, και οι «υπαινιγμοί» του σώματός του διαμορφώνουν ένα πολύ προσωπικό τεχνοτροπικό σκηνικό μεταμόρφωσης της αιτίας και διαφορετικής πρόσληψή της. Είναι η ομορφιά που ξεπηδάει σαν πίδακας ορμητικής πηγής και κάνει το κέφι της παρέας να αγκαλιάζει όλους σε ένα στροβίλισμα χαράς και κεφιού, «συναδέλφωσης» και συνέκφρασης.

      Τα σώματα μετασχηματίζονται, αποκτούν άλλες μορφολογίες και ψυχολογίες, εκδηλώνουν άλλες ανάγκες και επιλογές. Μόνο η ποίηση με τους δικούς της άπειρους συμβολισμούς και υπαινιγμούς θα μπορούσε να αγγίξει και να ερμηνεύσει την αλλαγή, το ξεπέταγμα της «πεταλούδας από το κουκούλι», την ανάδυση του κάλλους και της ομορφιάς; Όχι, τα πράγματα δεν είναι έτσι. Όταν συμμετέχεις με την ψυχή σου πλήρως κατατεθειμένη στο χορό, κατακτάς ξεχωριστούς κώδικες και γεύεσαι εκείνα τα ιδιαίτερα νοήματα που ερμηνεύουν καθετί, την ουσία της ζωής.

      Οι φαντασιώσεις σου απελευθερώνονται παροδικά, έστω και αν η πληρότητά τους κινείται στην αχλή των υπαινιγμών, γιατί αλλιώς θα χάσουν τη σύστασή τους και την ίδια τη γοητεία τους. Είναι αρκετό όμως για να συναντηθούν με άλλες φαντασιώσεις της ομοταξίας τους και να δώσουν δυνατότητες στον εαυτό μας που μόνο αυτές μπορούν. Ίσως γιατί στο χορό επιτρέπεται το «κάτι παραπάνω», αφού όλοι βρίσκονται σε ένα αισθησιακό περιβάλλον και κάποιοι και σε ένα ερωτικό παραλήρημα. Ίσως γιατί η κοινωνικότητα της παρέας και του γλεντιού να αίρει τις τόσες και τόσες διακρίσεις που υποδουλώνουν την ελευθερία των ανθρώπων, αφού εδώ κάνουν – αν προσωρινά και αχνά –  ορατό το σχήμα τους η ισότητα και η αδελφοσύνη.

     Ίσως γιατί η ίδια η καταγωγή του χορού να δίνει την ευκαιρία στον άνθρωπο να συναντήσει τις πιο αυθεντικές και τις πιο όμορφες όψεις της ζωής του, αφού εδώ οι ονειροπολήσεις του και φαντασιώσεις του μπορούν να γευθούν έστω συγκυριακά τις παρυφές της πραγματικότητας.

Ο Γιάννης Παπαϊωάννου ρίχνει τις στροφές του! (χορεύει ζεϊμπέκικο!) στου Χειλά

Δ. Μητροπάνος

Alvaro Castagnet 1954 | Uruguay

Original Abstract Painting – Jazz night – Acrylic Contemporary Art – Dancing Couple – Night Rain Painting

Original Abstract Painting – Jazz night – Acrylic Contemporary Art – Dancing Couple – Night Rain Painting

http://i1.wp.com/antikleidi.com/wp-content/uploads/2014/02/1150.jpg