Το εικόνισμα της ψυχής μου

 

 

Η δική μου γειτονιά

 

 

Του Νίκου Τσούλια

 

 

      Μία είναι η δική μου γειτονιά, η πρώτη γειτονιά που γνώρισα στη ζωή μου. Όλες οι άλλες που συνάντησα δεν είναι μόνο δικές μου – είναι και άλλων. Είναι η πρωτόλεια φωλιά μου, η πρώτη μεγάλη εικόνα του κόσμου μου, μέσα στον οποίο συνειδητοποίησα τον εαυτό μου και δημιούργησα τις απαρχές της ζωής μου.

      Είναι ο γενέθλιος τόπος της ύπαρξής μου, το χωροχρονικό σκηνικό μέσα στο οποίο άρχισε το ταξίδι της ζωής μου και επωάστηκαν τα πρώτα δειλά αλλά και τα παράτολμα όνειρά μου και οι σπερματικές και έκτοτε συνεχώς εκρηκτικές και απείρως πληθωρικές φαντασιώσεις μου. Η εικόνα της πρώτης γειτονιάς μου θα γίνει το σταθερό αρχέτυπο, το μοναδικό αρχιμήδειο σημείο μου, αφού έτσι κι αλλιώς καθετί άλλο ακόμα και ο εαυτός μου θα βρίσκονται στον πρωτεϊκό αστερισμό της διαρκούς μεταβολής, όπου τα μόνα στοιχεία που θα εμφανίζονται θα είναι πλέον τα ίχνη της επέλασης του χρόνου μέχρι το οριστικό τέλος.

      Και είναι αυτή «εικόνα – εικόνισμα», φυλαχτό της ψυχής, ο ενδότερος πυρήνας της συνείδησής μου. Και δεν ξέρω γιατί γίνεται αυτή η ιεροποίηση του πρώτου σκηνικού της ζωής. Είναι γιατί συνθέτει τον πιο στενό ορίζοντα πέραν εκείνου της οικογενειακής εστίας ή μήπως γιατί εδώ συνέβη το βάπτισμα της πρώτης κοινωνικοποίησής μου και τοποθέτησα τον εαυτό μου σε σχέση με τους άλλους και αποσαφηνίστηκαν τα πρώτα σύνορα ταυτότητας και ετερότητας; Μπορεί να είναι και ένας άλλος λόγος και μόνο αυτός˙ εδώ καλλιεργήθηκε το συναίσθημα των συναισθημάτων, η αγάπη μέσα στην οικογένεια και στο στενό της ορίζοντα και αναπτύχθηκαν οι πρώτοι δεσμοί με άλλους ανθρώπους.

      Φτωχική η δική μου γειτονιά – ούτε καν τα στοιχειωδώς απαραίτητα δεν είχε. Ίσως γιατί ήθελε να μη δώσω κανένα βάρος στο φτιασίδωμα της ζωής και στο «φαίνεσθαι» των πραγμάτων ή γιατί έπρεπε να αναζητήσω την ουσία της ευζωίας και να αρχίσω τη δημιουργία της ζωής μου με προβληματισμούς από τον κήπο του νοήματος της δικής μου παρουσίας στο μικρό πλανήτη μας ή γιατί ήξερε ότι θα επιδοθώ στο κυνηγητό του καταναλωτισμού και της προβολής και έβαλε βαθιά μέσα στη σκέψη μου τη δική της εικόνα ως εικόνα διαρκούς νοσταλγίας, για να μην ξεχνώ την ταπεινότητα ως πρώτο αγαθό της ψυχής μου…

      Έξι σπιτάκια είχε όλα κι όλα κι αυτά σκορπισμένα και σε ισορροπημένο μοίρασμα δύο και δύο φτωχικών χαμοκέλων και από ένα δίπατο σπίτι περιποιημένο σε κάθε δυάδα, το ένα ήταν ο σταθμός του λεωφορείου και το άλλο η έδρα του αλευρόμυλου και του λειτουργιού της περιοχής. Ένα λαγκάδι χώριζε τις δύο γωνιές της γειτονιάς και ο δημόσιος δρόμος που ένωνε τη γειτονική πόλη με δεκάδες αγροτικά χωριά ίσαμε επάνω στα ριζά του Ερύμανθου.

      Και επειδή το χωριό μου ήταν έξω από το δημόσιο δρόμο, εμείς τα παιδιά της γειτονιάς είχαμε μεν συστολή απέναντι στα παιδιά του χωριού όταν βρισκόμασταν στην πλατεία του χωριού ή στο σχολείο, αλλά όταν αυτά έρχονταν προς τη γειτονιά μας, τα πράγματα ανατρέπονταν – κάθε κάβουρας δυνατός στη φωλιά του. Όταν δε ασφαλτοστρώθηκε ο χαλικόδρομος και τα αυτοκίνητα πέρναγαν χωρίς να σηκώνουν σύννεφα σκόνης ή να πετάνε νερά προς κάθε κατεύθυνση από τις λακκούβες του χειμώνα και άλλαξε όλο το σκηνικό των παιχνιδιών και κυρίως το ίσωμα της ασφάλτου που έδωσε τη δυνατότητα να παίζουμε χωρίς το φόβο να πέσουμε και να ματώσουμε στα αιχμηρά χαλίκια και στις κοτρώνες, τότε η γειτονιά μου είχε κάνει ένα βήμα προόδου που δεν τα είχε το χωριό…

      Αλλά η γειτονιά …είχε άλλα κατά νου. Ήξερε ότι τα πάντα αλλάζουν και …χάρηκε όταν έμαθε ότι η αλλαγή θα ήταν απόλυτη και οριστική, ότι δεν θα είχε το σιγανό ξέφτισμα του χρόνου. Όλα έγιναν σε λίγες ημέρες. Το νερό του φράγματος ανέβηκε εκείνο το χειμώνα μέσα σε ένα βράδυ και σκέπασε κάθε σημάδι της γειτονιάς – εμάς μας είχαν διώξει και είχαμε ανηφορίσει σε καινούργια σπίτια πάνω στο λόφο του χωριού – και όλη η γειτονιά χάθηκε από το φως του ήλιου˙ έγινε βυθός!

      Βεβηλώθηκε η ιερή εικόνα μας από έναν εχθρό που ποτέ δεν τον φανταζόμαστε. Ούτε πόλεμος ούτε σεισμός ούτε πυρκαγιά αφάνισε την ψυχή της ψυχής μας. Το φράγμα της ανάπτυξης άλωσε κάθε σημάδι της. Η μνήμη κλήθηκε να σώσει κάθε λεπτομέρεια, να ανασυστήσει στις παρέες μας χρόνια και καιρούς μετά τις νοσταλγίες καθενός και τα περιστατικά της κοινής ζωής και φτιάχνεται και ξαναφτιάχνεται η πρώτη γειτονιά μας σε κάθε ευκαιρία αρκεί να συναντηθούν δύο παιδιά εκείνων των καιρών. Αλλά και ο καθένας μόνος του τα βράδια στα όνειρά του και για όλα τα χρόνια της ζωής του στήνει πάλι τις δικές του εικόνες και τις κάνει ένα εικόνισμα – το εικόνισμα της ψυχής του…

 

Είμαι ο μεσαίος…

 

Είμαι ο αριστερά…