Να ζήσουμε πραγματικά!

Να μπορούμε να πούμε: πράγματι ήταν όμορφη η ζωή!

Του Νίκου Τσούλια

     Μεγάλο ερώτημα το τι είναι ζωή, για να μπορούμε στη συνέχεια να θέσουμε τον προβληματισμό του άρθρου μας. Ίσως και άλυτο, όχι μόνο γιατί δεν μπορούμε να το απαντήσουμε αλλά και γιατί ό,τι παραμένει στο διάβα της ιστορίας μας ως αιώνιο ερώτημα είναι συνδετικό νήμα των ανθρώπων όπου γης και όπου χρόνου και καθίσταται ο πιο όμορφος και ο πιο στοχαστικός διάλογος που μπορεί να γίνει στο γλωσσικό μας στερέωμα.

     Αλλά στα αναπάντητα ερωτήματα, που σχηματοποιούνται ως ένα μόρφωμα διαρκούς προβληματισμού και στοχασμού, έχει νόημα και αξία να δίνουμε τις δικές μας προσωπικές θεωρήσεις και σχετικές απαντήσεις. Γιατί αν δεν αγκιστρώνουμε τη σκέψη μας στο γλωσσικό κώδικα, πώς μπορούμε να συμμετέχουμε στην ιστορία; – ναι η ιστορία αφορά όλους τους ανθρώπους!

     Να κατανοήσουμε όσο το δυνατόν καλύτερα τον κόσμο, να γίνουμε ένα με τον Κόσμο, γιατί δημιούργημά του είμαστε και η γνώση του (δεν υπάρχει τίποτε ανώτερο από τη γνώση, μας λέει ο Πλάτωνας) και η ερμηνεία του δεν μπορεί παρά να είναι περιεχόμενο της ζωής μας. Στον κόσμο υπάρχουμε, μέσα σ’ αυτόν ταξιδεύουμε, πώς μπορούμε να ζήσουμε αν δεν αγωνιζόμαστε για να τον κατανοούμε όσο μπορούμε περισσότερο; Και η αληθινή γνώση θέλει βαθιά παιδεία και πνευματική καλλιέργεια. «Μόνον η αυθεντική γνώση, που πρωταρχικά γεννιέται στην τέλεια σαφήνεια, μας διδάσκει ο Σωκράτης, είναι ικανή να κάνει τον άνθρωπο αληθινά ενάρετο ή πράγμα που είναι το ίδιο να του προσπορίσει την αληθινή ευτυχία, τον πιο υψηλό βαθμό ικανοποίησης. Η αυθεντική γνώση είναι ο αναγκαίος όρος (και σύμφωνα με τον Σωκράτη και επαρκή) για μια λογική ή ηθική ζωή». (Husserl E., Πρώτη Φιλοσοφία).

     Να αγαπήσουμε. Όχι, δεν εννοώ να αγαπήσουμε ό,τι συνήθως αγαπάμε είτε από κοινωνική σύμβαση (γονείς, παιδιά…) είτε από την αυτονόητη λειτουργία του συναισθήματός μας (έρωτας, φιλία..). Εννοώ να κατακτήσουμε μια κουλτούρα αγάπης, απόλυτη και καθολική. Να αγαπάμε τη ζωή και τη ζωή μας κάθε στιγμή: από την τόσο δεδομένη και απλή ανάσα μας (που είναι δωρεά και όχι κατάκτηση) μέχρι τον πιο βαθυστόχαστο συλλογισμό μας και την πιο μεγάλη μας προσφορά στον άνθρωπο. Να νιώθουμε ότι αυτή η αισθητική της αγάπης μάς μεταμορφώνει σε μια οντότητα που γεύεται έστω για λίγο την αυτοπραγμάτωση και την ολοκλήρωση.

     Μα η ζωή είναι πάνω από όλα η ακόρεστη θέλησή μας να δημιουργούμε, να αφήνουμε χνάρια που δεν θα σβήνουν αμέσως, να προσλαμβάνουμε ενεργητικά τα γυρίσματα των καιρών και των εποχών, να ψυχανεμιζόμαστε με τις ατέλειωτες χαρές που υπάρχουν μέσα μας και γύρω μας. Αλλά δεν μπορεί να συμβεί αυτό αν δεν είμαστε ενεργητικοί παρατηρητές και αν δεν αναλύουμε στοχαστικά και ορθολογικά το τι γίνεται γύρω μας, το τι γεννάει η ψυχή μας.

     Να ρουφήξουμε κάθε ικμάδα της ζωής, που κάθε στιγμή και παντού εκβάλλει στον κόσμο των αισθήσεών μας αναζητώντας αίτια και αποτελέσματα σε καθετί που συμβαίνει γύρω μας και μέσα μας. Να δημιουργήσουμε τη δική μας, μοναδική ιστορία. Να αγωνιστούμε γι’ αυτό τον ιερό σκοπό, γιατί «μπροστά από την αρετή, οι θεοί τοποθέτησαν τον ιδρώτα» (Πλάτων, Πρωταγόρας). Να φτιάξουμε κάτι για να έχουμε να αφηγηθούμε στον ίδιο τον εαυτό μας και να εκφράζουμε την ευχαρίστησή μας για το ταξίδι μας ομολογώντας την τελική μας διαπίστωση «πράγματι ήταν όμορφη η ζωή».