Γιατί δε συμμετείχαν η Νάξος και γενικότερα οι Κυκλάδες στον Τρωικό πόλεμο

Μάχη κοντά στα πλοία των Ελλήνων στα παράλια της Τροίας, Αθηναϊκή σαρκοφάγος, Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, δεύτερο τέταρτο του 3ου αιώνα π.Χ.

Βαγγέλης Δ. Πανταζής

Δρ. Αρχαίας Ιστορίας

…Οι θαλασσόλυκοι εκείνων των ταραγμένων χρόνων γνώριζαν καλά ότι «ο λύκος δεν (πρέπει να) κυνηγάει γύρω από την φωλιά του», άρα οι κάτοικοι των νησιών που βρίσκονταν γύρω από τα αγκυροβόλια των Λαών της Θάλασσας:

α’) και δεν θα ‘πρεπε να δέχονται επιθέσεις από τους ίδιους αλλά να είναι και προστατευμένοι από επιθέσεις τρίτων,

β’) για να μην είναι επικίνδυνοι για τους ίδιους,δεν θα ‘πρεπε να είναι οπλισμένοι,

γ’) συνεπώς αυτό:

γα’) δεν τους επέτρεπε να συμμετέχουν σε πολεμικές επιχειρήσεις, όπως αυτή της τρωικής εκστρατείας, ενώ

γβ’) επέβαλλε μία διαρκή εκεχειρία στα γύρω από το ιερό αγκυροβόλιο των Λαών της Θάλασσας νησιά.

Το ιερό κέντρο-καταφύγιο των πειρατών ήταν ένας τόπος όπου και για τους ίδιους επίσης -μεταξύ των οποίων, βεβαίως, πέρα από τις προνομιακές «ξενίες» αναπόφευκτα αναπτύσσονταν και συγκρούσεις- ίσχυε το καθεστώς της εκεχειρίας. Εκεί μπορούσαν υπό την εγγύηση του Απόλλωνα και των λειτουργών του να αποθησαυρίζουν ακίνδυνα τα λάφυρά τους. Η Δήλος ήταν, ας το πούμε, η Ελβετία εκείνων των χρόνων: άθικτο απ’ όλους θησαυροφυλάκιο των πειρατών, όπως στους χρόνους μας η Ελβετία, η οποία,ασφαλώς όχι τυχαία, έμεινε έξω από τις αιματηρές συγκρούσεις των δύο παγκοσμίων πολέμων που μαίνονταν γύρω της.

Σ’ αυτή την παράδοση προφανώς έχει τις ρίζες του και το γεγονός ότι το θησαυροφυλάκιο της Αθηναϊκής Συμμαχίας αρχικά την έδρα του την είχε στην Δήλο ενώ διαχειριστές του ήταν οι «ελληνοταμίες».

Συμπερασματικά, ο λόγος για τον οποίο οι κάτοικοι των Κυκλάδων δεν έλαβαν μέρος στην Τρωική εκστρατεία θα πρέπει να αναζητηθεί στο ότι τα νησιά τους αποτελούσαν την αφοπλισμένη ζώνη ουδετερότητας γύρω από το ιερό του Απόλλωνα της Δήλου,κέντρο συνάντησης και καταφύγιο των εξελληνισμένων «Λαών της Θάλασσας»,προγόνων των ηρώων του Ομήρου.

Βαγγέλης Δ. Πανταζής / Δρ. Αρχαίας Ιστορίας

Απόσπασμα από τη δημοσίευση του κ. Πανταζή με τίτλο ‘’Το θρησκευτικό κέντρο της Δήλου και η απουσία των Κυκλάδων από τον Νεών Κατάλογον ‘’ όπως αυτή έχει δημοσιευθεί στα ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΤΟΥ Δ’ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΜΕ ΘΕΜΑ: «Η ΝΑΞΟΣ ΔΙΑ ΜΕΣΟΥ ΤΩΝ ΑΙΩΝΩΝ» ΚΩΜΙΑΚΗ 4 – 7 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2008

Ο Αχιλλέας δένει το τραύμα του Πάτροκλου. Αττικό αγγείο

Achilles tending Patroclus wounded by an arrow, identified by inscriptions on the upper part of the vase. Tondo of an Attic red-figure kylix, ca. 500 BC. From Vulci.