Μια Γενική Συνέλευση ορθολογισμού

 

  Emil Nolde

Του Νίκου Τσούλια

 

      Η Γενική Συνέλευση ήταν εκλογοαπολογιστική, ήταν ελεύθερη ημέρα από τη σχολική λειτουργία και ως εκ τούτου είχε και πολύ κόσμο σε σχέση με κάθε άλλη προηγούμενη Γενική Συνέλευση. Ήταν η πρώτη συνέλευση με κυβέρνηση της «αριστεράς» και επομένως τα κοινωνικά κινήματα και πιο πολύ το εκπαιδευτικό κίνημα θα γνώριζε ημέρες δόξας. Θα περίμενε κανείς – σύμφωνα με τις παραδοσιακές αναλύσεις – ότι θα είχαμε λόγους επαναστατικούς, αναλύσεις βαθιές και περισπούδαστες και προτάσεις μεγαλόσχημες, και φυσικά πληθώρα ομιλητών.

      Η εικόνα ήταν μαγική. Τίποτα απ’ όσα αναμενόταν δεν εκδηλωνόταν. Μια σιωπή είχε απλωθεί στην αίθουσα και το πιο σημαντικό η απροθυμία για ομιλητές ήταν το χαρακτηριστικό στοιχείο. Θα περίμενε κανείς απ’ όλους όσους διαλαλούσαν στην προ κυβέρνησης ΣΥ.ΡΙΖ.Α. εποχή ότι η λύση στην κρίση της χώρας είναι πολιτική υπόθεση – αυτό είναι ως έναν βαθμό σωστό – και ότι αρκεί να φύγουν οι νεοφιλελεύθερες κυβερνήσεις και να έλθει ένα κόμμα κατά του Μνημονίου που θα μας αποδεσμεύσει από τις βαριές αλυσίδες των δανειστών. Αυτά εν Ελλάδι στους χρόνους του 2014, στους καιρούς της κρίσης της χώρας μας.

      Τα πρώτα δείγματα γραφής της αριστεροακροδεξιάς κυβέρνησης ΣΥ.ΡΙΖ.Α. – ΑΝ.ΕΛ. και πρωτίστως οι προγραμματικές δηλώσεις όχι μόνο δεν ήταν του προεκλογικού επαναστατικού κλίματος αλλά ήταν πολιτικές προτάσεις απόλυτα εντός των Μνημονίων με ένα τρίτο και πιο βαρύ Μνημόνιο, προτάσεις νεοφιλελεύθερες, αντιαναπτυξιακές και βαθιά υφεσιακές για την οικονομία της χώρας. Οι πρώτοι στη δημαγωγία και στο λαϊκισμό εφάρμοζαν όλα αυτά που βομβάρδιζαν με επαναστατικό μένος!

      Περίμενα από φίλους και γνωστούς συνδικαλιστές που είχαν προσχωρήσει στο μαζικό αντιμνημονιακό ρεύμα του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. να κάνουν μια στοιχειώδη ανάλυση στο τι συμβαίνει και κυρίως στο τι μέλλει γενέσθαι. Προτίμησαν την αποχή από τη συζήτηση, τη σιωπή, εκτός από μια συνάδελφο που είχε στάση αποστασιοποίησης. Έχοντας μακρά πείρα από το κλίμα των Συνελεύσεων – μπορώ να ισχυριστώ ότι ένα μέρος της κουλτούρας μου είναι όμορφο δημιούργημά τους – συνειδητοποίησα με απόλυτο τρόπο ότι ήταν μια Συνέλευση προβληματισμού και δημιουργικότητας, ότι μπορεί να μην είχε μαχητικότητα που συνδέεται σχεδόν πάντα με τη διαπαραταξιακή αντιπαλότητα αλλά είχε βάθος γιατί ο λόγος ήταν πολύ ευπρόσδεκτος αρκεί να είχε στοιχεία ορθολογισμού. Είχε κάτι που πάντα τόνιζα, να μην εκδιώκεται η λογική από τις Συνελεύσεις, να μιλάμε σ’ αυτές με το ίδιο περιεχόμενο που μιλάμε έξω από την αίθουσα…

      Το όλο κλίμα το ένιωσα ως μια δυνατότητα ορθολογικής αναζήτησης και γόνιμου προβληματισμού. Πάντα μου άρεσε η αισθητική εικόνα της ουσιαστικής συζήτησης. Έθεσα τα πιο ακανθώδη ζητήματα χωρίς έπαρση ή δικαίωση αλλά με την τεχνική των ερωτημάτων, στα οποία η δική μου υπαινικτική απάντηση εμφανιζόταν με το «ίσως», με το «μήπως», με το «άραγε», με το “θεωρώ” με κρυστάλλινη πρόθεση την κατάθεση ενός προσωπικού ορθολογικού προβληματισμού που απλώς θα συναντούσε άλλους προβληματισμούς.

      Είχε κάποιο νόημα ο χωρισμός σε στρατόπεδα αντιμνημονιακών – μνημονιακών, όπως το απαιτούσε μέχρι τώρα η δήθεν μαχητική αλλά και πλήρως δημαγωγική αντίληψη; Η συγκυβέρνηση ΣΥ.ΡΙΖ.Α. – ΑΝ.ΕΛ. εφαρμόζει αριστερή ή κάποιου είδους φιλολαϊκή πολιτική; Στο περίφημο Δημοψήφισμα, τι ακριβώς ψηφίζαμε και ποια είναι τελικά η απόφασή του και πως λήφθηκε υπόψη; Καταργήθηκαν το 1^ο και 2^ο Μνημόνιο με τη περίφημη δήλωση του νικητή το βράδυ των εκλογών και πώς θα μπορούσε αυτό να γίνει; Είναι δυνατόν ένας απλός πολίτης που απλώς έχει τη δυνατότητα του λογικώς σκέπτεσθαι να πιστεύει ότι μια δανειακή σύμβαση μπορεί να καταργηθεί μονομερώς με έναν νόμο της δικής μας κυβέρνησης; Αν οι προηγούμενοι εφαρμοστές των Μνημονίων ήταν προσκυνημένοι και Γερμανοτσολιάδες, οι σημερινοί εφαρμοστές των ίδιων και χειρότερων μέτρων τι μπορεί να είναι σύμφωνα με τη δική τους δημαγωγική ορολογία;

      Θεωρώ ότι μια ανάλυση όταν καταφέρνει να αποκτήσει ισχυρές προσφύσεις στη σκέψη του «άλλου», έχει σχεδόν θέσει τις βάσεις για να προχωρήσει και στο πιο δύσκολο μέρος της πρότασης, στο «τι κάνουμε». Και εδώ οι απαντήσεις οφείλουν να συνάπτονται με τον πραγματισμό της ανάλυσης, να μην επιδιώκουν τη στόχευση του γενικού ξεσηκωμού, ιδιαίτερα όταν η συγκυρία είναι πολλαπλά σύνθετη και δύσκολη. Δεν μπορείς να αναζητάς μαγικές και δήθεν λυτρωτικές λύσεις.

      Το συνδικαλιστικό κίνημα δεν μπορεί να έχει κουλτούρα «άλωσης των ανακτόρων» με μια μάχη δήθεν οριστική, από φωτισμένη ηγεσία και επαγγελματίες επαναστάτες. Αντίθετα, πρέπει να προάγει το διαρκή και συγκροτημένο αγώνα με απαραίτητη προϋπόθεση τη βαθιά συνειδητοποίηση και την ενεργό συμμετοχή των εργαζομένων στο «τι γίνεται» σε κάθε βήμα και τη συλλογικότητα και τη μαζικότητα που δεν θα θρέφονται δημαγωγικά και δεν θα πέφτουν θύματα της «νόσου των άπειρων προσδοκιών», αλλά θα «σχεδιάζουν» τη δράση τους λαμβάνοντας υπόψη τόσο τις πραγματικές διαθέσεις των εργαζομένων όσο και το γενικότερο πολιτικό και κοινωνικό συγκείμενο!

Επ’ αυτού θα συνεχίσουμε…

Pablo Picasso – man, woman and profiles-1967