Υπάρχει εναλλακτική πρόταση ως προς τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α.;

Adélio Sarro (Brazilian, b. 1950)

 

 

Του Νίκου Τσούλια

 

      Σε κάθε πολιτική φάση τίθεται αυτονόητα ένα κλασικό ερώτημα. Υπάρχει εναλλακτική πολιτική πρόταση διακυβέρνησης έναντι της υπάρχουσας διακυβέρνησης; Πρόκειται για ερώτημα που αφορά την ουσία της δημοκρατίας, γιατί ανάγει την πολιτική αντιπαράθεση στην πρώτη γραμμή των κοινωνικών διεργασιών και γιατί αφήνει πάντα ανοιχτή την προοπτική της διαρκούς υπέρβασης του τρέχοντος πεδίου εφαρμοσμένης πολιτικής, ενώ παράλληλα ασκεί μεγάλη αντιπολιτευτική πίεση προς την υπάρχουσα κυβερνητική πολιτική, με αποτέλεσμα αυτή να είναι πιο λειτουργική και πιο αποτελεσματική. Ας αναλογιστούμε απλά και μόνο, το τι θα σήμαινε η απόλυτη επικυριαρχία μιας κυβερνητικής πολιτικής, το πόσο αντιδημοκρατική θα ήταν η όλη λειτουργία του πολιτικού μας οικοσυστήματος…

      Σήμερα έχει νόημα και αξία το τεθέν ερώτημα για δύο βασικούς λόγους. α) Τελείωσαν όλες οι «πειστικές» δημαγωγικές πολιτικές προτάσεις διακυβέρνησης, με τελευταία αυτή της συνεργασίας ΣΥ.ΡΙΖ.Α. – ΑΝ.ΕΛ. και προφανώς τα άλλα κόμματα που δεν έχουν έλθει μέχρι τώρα στην εξουσία εμφανίζονται πόρρω να απέχουν από μια τέτοια δυνατότητα. β) Ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και ο σημερινός πρωθυπουργός δεν φαίνεται να έχουν χάσει την λεγόμενη «πρωτοβουλία των κινήσεων», παρά το γεγονός ότι ψήφισαν ένα ακόμα χειρότερο σε σχέση με τα προηγούμενα Μνημόνιο.

      Ωστόσο, η εικόνα της πολιτικής σκηνής, ακόμα και όταν φαίνεται απλή, δεν είναι έτσι γιατί υπάρχει φοβερή ρευστότητα στα επιμέρους πεδία που διαμορφώνουν το σημερινό ιστορικό γίγνεσθαι της χώρας μας. Και να γιατί. α) Οι ψηφοφόροι δεν διατηρούν σταθερή γραμμή πλεύσης όσον αφορά την κομματική επιλογή τους, όπως την είχαμε συνηθίσει στη Μεταπολίτευση, και η όλη πολιτική συμπεριφορά τους δεν είναι εύκολα προσεγγίσιμη με τα κλασικά εργαλεία ανάλυσης. β) Οι εφαρμοστικοί νόμοι του 3^ου Μνημονίου δεν είναι απλά και μόνο πιο επώδυνοι σε σχέση με τους ανάλογους νόμους των προηγούμενων Μνημονίων, αλλά έρχονται να προστεθούν σωρευτικά στα προηγούμενα βαριά για την ελληνική κοινωνία και για το λαό μέτρα. Είναι προφανές ότι είναι άλλο να περιορίζεις τις συντάξεις, για παράδειγμα, στο πρώτο στάδιο που έδιναν δυνατότητα προοπτικής στους εργαζόμενους και άλλο να τις περιορίζεις τώρα που είναι ήδη ασφυκτικές ακόμα και για μια απλή επιβίωση! γ) Δυστυχώς από την αρχή της κρίσης μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει πολιτική συζήτηση και πολύ περισσότερο δεν προγραμματίζεται καμιά κυβερνητική πολιτική επί της πραγματικής οικονομίας της χώρας, επί του πεδίου δηλαδή που μπορεί να γίνει η υπέρβαση της κρίσης. Όλη η πολιτική ατζέντα των κομμάτων και του δημόσιου και κοινωνικού διαλόγου είναι επί του λεξιλογίου των Μνημονίων και των συμπτωμάτων της κρίσης.

      δ) Ένα από τα πιο παράδοξα της σημερινής κρίσης είναι ότι δεν έχει γίνει μια μεστή και ολοκληρωμένη συζήτηση περί των αιτιών της κρίσης, με αποτέλεσμα να μην αναδεικνύονται και ουσιαστικές επιλογές υπέρβασής της. Εδώ έχει υιοθετηθεί μια κρατούσα άποψη που ισχυρίζεται σε γενικές γραμμές ότι η κρίση προκλήθηκε γιατί «ευθύνεται το ΠΑ.ΣΟ.Κ. με την εφαρμογή του 1^ου Μνημονίου» και γιατί «οι πολιτικοί είναι πουλημένοι»! Πρόκειται για την πιο δημαγωγική ανάλυση που έχει γίνει ποτέ και παρά το γεγονός ότι μια τέτοια θεώρηση είναι αντι-ιστορική – δεν είναι τυχαίο άλλωστε το γεγονός ότι δεν νιώθουμε κάποιου είδους κάθαρση με αυτή την ανάλυση -, δεν προχωράμε σε μια ουσιαστική συζήτηση περί των παραγόντων που προκάλεσαν την κρίση. Συνοδευτικό στοιχείο του «θυμού» και της «οργής» που βγήκε και βγαίνει με υπόστρωμα τη δημαγωγία και το λαϊκισμό επί του όλου ζητήματος της κρίσης είναι η παρουσία της μαύρης αβύσσου της «Χρυσής Αυγής». Από μόνο του αυτό το ναζιστικό μόρφωμα ως τρίτο κόμμα στο ελληνικό κοινοβούλιο καταδεικνύει με τον πιο εμφαντικό τρόπο ότι δεν είμαστε σε τροχιά προόδου και ανοιχτών οριζόντων. Αντίθετα είναι δείγμα βαθιάς πολιτισμικής κρίσης και απόλυτου πολιτικού ανορθολογισμού.

      Η ρευστότητα των προσλαμβανουσών παραστάσεων της σημερινής πολιτικής πραγματικότητας εμπεριέχει και τη δυναμική υπέρβασή της. Η άμεσα μελλοντική κρυστάλλωσή της είναι δυνατότητα που θα αναδυθεί ίσως και με γρήγορους ρυθμούς. Με δεδομένο ότι έχουμε μπροστά μας το επόμενο χρονικό διάστημα πολύ «κοινωνικό πόνο» μπορούμε να θεωρήσουμε ότι αναπόφευκτα αυτός ο πόνος θα μετασχηματιστεί σε «πολιτικό πόνο». Σήμερα φαίνεται πλέον να ωριμάζουν εκείνες οι προσεγγίσεις που έδειχναν τον ευρωπαϊκό δρόμο για τη χώρα ως ζήτημα μείζονος στρατηγικής σημασίας. Σήμερα καταπίπτουν οι δημαγωγίες που προκάλεσαν ζημιά ανάλογη με εκείνη της ίδιας της κρίσης. Αν λαός και πολιτικό σύστημα μπορούν να επαναφέρουν στη βασική ατζέντα του πολιτικού διαλόγου την πραγματική οικονομία της χώρας με προοδευτικό προσανατολισμό για την κοινωνία, τότε – κατά τη γνώμη μου – θα είμαστε σε τροχιά εξόδου από την κρίση. Και θα είναι μια πορεία εθνικής ομοψυχίας.

 

Κώστας Μπαλάφας