Παρανομία: το μέγα πρόβλημά μας

Του Νίκου Τσούλια

      Καθημερινά βιώνουμε όλο και καινούργιες περιπτώσεις παρανομίας, κλοπής και υφαρπαγής δημόσιων οικονομικών πόρων. Ξαφνιαζόμαστε από την ευρηματικότητα της καταπάτησης του νόμου. Απορούμε για τα μεγάλα οικονομικά μεγέθη που έχουν κλαπεί. Μένουμε έκπληκτοι από την έκταση της παρανομίας. Πολιτικοί του τύπου: Τσοχατζόπουλου, Παπαγεωργόπουλου, Λιάπη κλπ, στελέχη της κρατικής διοίκησης και των κομματικών μηχανισμών, πρόεδροι και διευθύνοντες σύμβουλοι Δημόσιων Οργανισμών και πολίτες κάθε κατηγορίες έσερναν και σέρνουν το χορό της λεηλασίας του δημόσιου πλούτου της χώρας μας με την πιο απίστευτη ευκολία και κανένας θεσμός δεν το έπαιρνε είδηση και δεν ελάμβανε κανένα μέτρο! Η φοροδιαφυγή έχει τέτοια μεγέθη που αναλογίζεται κανείς, αν μπορούμε να μιλάμε ουσιαστικά για κάποιο υπαρκτό φορολογικό σύστημα.

      Αρκετά ερωτήματα έρχονται στη σκέψη των απορούντων πολιτών. Είναι ερωτήματα δραματικά και «δημόσια – υπαρξιακά». Είναι και ερωτήματα επιδιορθωτικά. Μήπως το πολιτικό μας σύστημα είναι σαθρό και δεν παίρνει από μαστορέματα; Μήπως είμαστε ένας παρακμιακός λαός και δεν έχουμε καμιά προοπτική; Μήπως είμαστε μια κοινωνία ανομίας και δεν θέλουμε να έχουμε νόμους και κανόνες στην πολιτεία μας; Μήπως βρισκόμαστε σε μια ιστορική φάση ενός ιδιότυπου πολέμου του τύπου «όλοι εναντίον όλων»; Μήπως και οι όποιοι νόμιμοι πολίτες υπάρχουν – και οι οποίοι είναι και τα μεγάλα θύματα αυτής της λεηλασίας – πρέπει να επιδοθούν στο γενικό κλίμα της αρπαγής;

      Και όσο καταλαγιάζει ο θυμός και η οργή, τα ερωτήματα γίνονται πιο ήπια, πιο …στοχαστικά. Αν δεν διασπαθιζόταν όλος αυτός ο όγκος του δημόσιου χρήματος, μήπως δεν περνάγαμε αυτή τη σκληρή δοκιμασία που έχει γονατίσει κόσμο και κοσμάκη; Αν οι θεσμοί (κρατική μηχανή, κόμματα, δικαιοσύνη, αστυνομία κλπ) λειτουργούσαν ορθολογικά, μήπως προλαμβάναμε αυτή τη γενική και παρατεταμένη έφοδο της κλοπής; Μήπως δεν φταίει γενικά και αόριστα ο καπιταλισμός αλλά πρωτίστως η δική μας «εθνική τάση» της ανομίας και της παρανομίας; Μήπως το χρηματιστηριακό και το τραπεζικό κεφάλαιο μάς ρημάζουν με τη δική μας συνέργεια;

      Προσωπικά έχω μια αποστροφή στην εξήγηση του τύπου «φταίνε οι άλλοι» και στις ποικίλες εξηγήσεις περί κέντρων αφελληνισμού και πάει λέγοντας. Θεωρώ ότι και για τις καλές ιστορικές περιόδους μιας χώρας αλλά και για τις κακές της φάσεις της το κύριο υποκείμενο που τις δημιουργεί είναι ο λαός της. Όλοι οι άλλοι παράγοντες – από αυτούς που αναδεικνύουν οι πιο ταξικές και πιο ιδεολογικές αναλύσεις μέχρι τις αντίστοιχες προσωποκεντρικές προσεγγίσεις – έχουν συμπληρωματικό ρόλο και «εκδηλώνονται», όταν έχει δημιουργηθεί το κατάλληλο πολιτικό και κοινωνικό και πολιτισμικό στερέωμα.

      Αν πάρει κάποιος τις μεμονωμένες περιπτώσεις της παρανομίας και επιχειρήσει να τις αναλύσει, θα στομώσει από το βάθος της συναλλαγής, από τη ξεδιαντροπιά, από την κυνικότητα, από το απίστευτο θράσος, από την ωμότητα των πράξεων. Ο Άκης Τσοχατζόπουλος, για παράδειγμα, όταν συνελήφθη, δήλωνε με έμφαση και στόμφο ότι ό,τι έκανε το έκανε για το συμφέρον της πατρίδας! Και η ουσία ήταν το στήσιμο εταιρειών επί εταιρειών για να τσεπώσει εκατομμύρια επί εκατομμυρίων ευρώ! Ο Μιχάλης Λιάπης – κομματικό στέλεχος ολκής και υπουργός και βουλευτής επί δεκαετίες – έφτιαξε πλαστές πινακίδες και υπερασπίστηκε την πράξη του, λεηλάτησε χρήματα από τα κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και παριστάνει τον ανήξερο. Ένας …επώνυμος βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ συμμετείχε σε ασφαλιστικό πρόγραμμα και πήρε εφάπαξ περίπου ένα εκατομμύριο ευρώ ισχυριζόμενος ότι ήταν καθ’ όλα νόμιμο το πρόγραμμα, και όλοι οι άλλοι Έλληνες απορούμε πώς γίνεται να παίρνεις τόσα χρήματα και να μην το έχει πάρει είδηση να πλουτίσει εν μια νυκτί όλος ο λαός μας… Τόση παρακμή, τόση ξεδιαντροπιά!

      Η κυνικότητα, οι γελοιότητες, η προκλητικότητα, η αίσθηση ότι κάνουν ακόμα και χρήσιμα πράγματα για την πατρίδα είναι σαπροφυτικά αποδεικτικά στοιχεία που ευδοκίμησαν σε ένα έδαφος γενικής ανομίας, ανοχής, αδιαφορίας και συνενοχής. Όλοι γνωρίζαμε ότι γίνεται πλιάτσικο στο δημόσιο χρήμα και δεν μάς ενοχλούσε. Το αντίθετο, θεωρούσαμε ότι αυτοί που έχουν το χρήμα – κλεμμένο ή όχι δεν μας ενδιέφερε – αυτοί έχουν τη δύναμη και αυτούς πρέπει να προσεταιριζόμαστε και αυτούς πρέπει να εκλέγουμε. Είχαμε την ψευδαίσθηση ότι όλοι κάτι θα τσιμπήσουμε από το φαγοπότι.

      Όσο κυριαρχεί ο ανορθολογισμός στην σκέψη μας, όσο επικρατεί η αδυναμία να δούμε το πραγματικό συμφέρον μας, όσο εκδιώκουμε την έννοια του κοινού συμφέροντος και του δημόσιου αγαθού, κανένα κόμμα δεν πρόκειται να λύσει το πρόβλημα της κρίσης της Ελλάδας. Μια επιλογή υπάρχει που προηγείται έναντι όλων των άλλων, να «συμφωνήσουμε ότι θα τηρούμε τους νόμους και ότι θα φροντίζουμε για την ευλαβική τήρησή τους», γιατί χωρίς κανόνες καμιά κοινωνία με προοπτική δεν μπορεί να υπάρξει, κανένα δημιουργικό μέλλον δεν μπορούμε να διαμορφώσουμε!