Η λεβεντιά και η περηφάνεια των Δημοτικών τραγουδιών της 25ης Μαρτίου 1821

Του Νίκου Τσούλια

      Τα Δημοτικά τραγούδια του αγώνα και της λευτεριάς της 25^ης Μαρτίου 1821 δεν είναι μόνο τραγούδια. Είναι μέρος του ίδιου του αγώνα των αγωνιστών Ελλήνων, κομμάτι της ψυχής τους και των ονείρων τους. Εκφράζουν το μεγάλο πόθο της ελευθερίας και το αδούλωτο πνεύμα των σκλαβωμένων.

Θρήνος μεγάλος έγινε μέσα στο Μεσολόγγι

Ζωγραφική του Θεόφιλου (1932), Μάρκος Μπότσαρης

Θρήνος μεγάλος έγινε μέσα στο Μεσολόγγι
το Μάρκο παν στην εκκλησιά το Μάρκο παν στον τάφο
‘ξήντα παπάδες παν μπροστά και δέκα δεσποτάδες
κι από κοντά Σουλιώτισσες (τόνε μοιργιολογάνε.

Κι ο γερο-Νότης κάθονταν στου Μάρκου το κεφάλι
κι όλο του Μάρκου ν’ έλεγε κι όλο του Μάρκου λέει:
-Για σήκω απάνω Μάρκο μου, και μη βαριοκοιμάσαι
Ο Βάλτος κι αν προσκύνησε κι όλο το Ξηρομέρι,
το Μεσολόγγι απόμεινε δε θε να προσκυνήσει.

Στεριάς το δέρνει ο Κιουταχής κι Αράπης του πελάγου
πέφτουν τα τόπια σα βροχή κι οι μπόμπες σα χαλάζι
κι αυτά τα λιανοντούφεκα σαν άμμος της θαλάσσης.

Κι ο Μάρκος αποκρίθηκε μ’ όσο κι αν η μπορούσε:
-Δε μπορ’ ο μαύρος να σταθώ, να σηκωθώ να κάτσω
γιατ’ έχω βόλι στην καρδιά, μολύβι στο κεφάλι.