Η πολιτική ζωή της χώρας σε ένταση!
Για κάποιο χρονικό διάστημα θα δημοσιεύονται πρόσθετα επιλεγμένα πολιτικά άρθρα λόγω των αναγκών της σημερινής περιόδου. Σκοπός είναι η έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση. Κατά τα άλλα θα δημοσιεύονται δύο κείμενα την ημέρα με τη γνωστή ροή και θεματική…
Επιμέλεια: Ν.Τ.
ΚΑΘΑΡΕΣ ΛΥΣΕΙΣ
ΤΑ ΝΕΑ 12 Μαΐου 2012
Μία εβδομάδα μετά τις εκλογές, η χώρα βιώνει το απόλυτο αδιέξοδο: οι θεσμικοί παράγοντες της Ευρωπαϊκής Ενωσης προετοιμάζονται για το ενδεχόμενο μίας ελληνικής κατάρρευσης, ενώ οι εγχώριες πολιτικές δυνάμεις αδυνατούν να συνεννοηθούν για τα αυτονόητα.
Οι ψηφοφόροι της περασμένης Κυριακής απέδωσαν τις ευθύνες: τιμώρησαν σκληρά τον δικομματισμό και ενδυνάμωσαν τα κόμματα της ευρωπαϊκής Αριστεράς.
Το μήνυμα ήταν ξεκάθαρο: οι πολίτες απαίτησαν κυβέρνηση συνεργασίας, με αυξημένο ρόλο στον ΣΥΡΙΖΑ. Απαίτησαν αλλαγές στη σκληρή πολιτική λιτότητας του Μνημονίου, αλλά και διασφάλιση της παραμονής στην ευρωζώνη.
Το ΠΑΣΟΚ, η Νέα Δημοκρατία, αλλά και η ΔΗΜΑΡ του κ. Κουβέλη έδειξαν να αντιλαμβάνονται το μήνυμα της κάλπης. Τόσο ο κ. Βενιζέλος όσο και ο κ. Σαμαράς δήλωσαν έτοιμοι να στηρίξουν κυβέρνηση της Αριστεράς, με μοναδικό όρο την παραμονή στο ευρώ. Αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ είχε άλλες επιλογές…
Ο κ. Τσίπρας είχε τη μοναδική ευκαιρία να ηγηθεί μίας – περίπου – οικουμενικής κυβέρνησης, στηριζόμενης από δύο ηττημένα κόμματα εξουσίας. Είχε την ιστορική ευκαιρία να επιχειρήσει να επιβάλει την πολιτική του στους δανειστές μας, με τις πλάτες των κομματικών του αντιπάλων.
Μία τέτοια κυβέρνηση θα διέθετε το μάξιμουμ της διαπραγματευτικής ισχύος που μπορεί να εξασφαλίσει η Ελλάδα. Μία τέτοια κυβέρνηση θα μπορούσε πραγματικά να στοχεύσει στην αλλαγή των όρων του Μνημονίου, αλλά και να πραγματοποιήσει όλες εκείνες τις διαρθρωτικές αλλαγές που όλο αναγγέλλονται αλλά ποτέ δεν γίνονται!
Το «όχι» του κ. Τσίπρα σε αυτή την προοπτική είναι ευεξήγητο από κομματικής σκοπιάς: δεν θέλει να φθαρεί κυβερνώντας σε μία τέτοια συγκυρία, αλλά δίνει υποσχέσεις και σπρώχνει για νέες εκλογές, με στόχο να καταστεί ο ένας από τους δύο πόλους ενός νέου δικομματισμού.
Ομως η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια του χρόνου. Για κάθε ημέρα που περνά χωρίς κυβέρνηση, ο λογαριασμός είναι βαρύς: η χώρα χάνει διεθνή ερείσματα με αποτέλεσμα να αμφισβητείται η θέση μας στην ευρωζώνη. Ο προϋπολογισμός εκτροχιάζεται – κάνοντας τα επόμενα μέτρα ακόμα πιο επώδυνα.
Είναι και πάλι η ώρα των πολιτών: αλλά αυτή τη φορά χρειάζονται καθαρές λύσεις, με καθαρή εντολή. Η χώρα χρειάζεται επειγόντως σταθερή κυβέρνηση ευρείας συνεργασίας. Αλλιώς η καταστροφή δεν είναι μακριά…
Πιρουέτες στο χείλος του γκρεμού
Του Δημήτρη Μητρόπουλου, ΤΑ ΝΕΑ 14.5.12
Νέος γύρος διαβουλεύσεων με στόχο την άρση του αδιεξόδου και το σχηματισμό κυβέρνησης ξεκινά σήμερα υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια. Το ραντεβού των προέδρων της ΝΔ, του ΣΥΡΙΖΑ, του ΠΑΣΟΚ και της Δημοκρατικής Αριστεράς ορίστηκε για τις 19.30. Ωστόσο, υπάρχουν σαφείς ενδείξεις από την Κουμουνδούρου καθώς και προηγούμενη ανακοίνωση ότι ο Αλέξης Τσίπρας δεν πρόκειται να παραστεί στη συνάντηση, ως έκφραση έντονης δυσφορίας καθώς δεν προκύπτει σύγκλιση θέσεων για το σχηματισμό κυβέρνησης.
Ο τελευταίος έκλεισε την πόρτα. Οι δηλώσεις του Φώτη Κουβέλη μετά τη συνάντηση με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας επιβεβαίωσαν ότι η χθεσινή ημέρα απέβη άκαρπη ως προς τις διαβουλεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας.
Ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ είπε ότι θέλει, αλλά δεν μπορεί να συμμετάσχει αν το σχήμα δεν είναι οικουμενικό. Αν δηλαδή δεν μετέχει και ο ΣΥΡΙΖΑ, κάτι που ο Αλέξης Τσίπρας είχε αποκλείσει ήδη από το μεσημέρι στην κουβέντα με Σαμαρά και Βενιζέλο ενώπιον του Κάρολου Παπούλια. Επειτα λοιπόν από μία συνάντηση και τέσσερα τετ α τετ η υπόθεση της συγκυβέρνησης παραμένει στο μηδέν, όπως πιστοποίησε και η απόφαση του Τσίπρα να μη μετάσχει στο σημερινό ραντεβού στο Προεδρικό Μέγαρο.
Η καλή ημέρα φαίνεται από το πρωί. Το ίδιο και η κακή ατμόσφαιρα στη συνάντηση των αρχηγών υπό τον Κάρολο Παπούλια.
Οι Σαμαράς, Βενιζέλος και Τσίπρας πήραν θέσεις στο τραπέζι. Μόλις όμως βγήκαν οι φωτογράφοι, τα χαμόγελα πάγωσαν. Οχι γιατί η επιστολή του Λουκά Παπαδήμου προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας – την οποία παρέδωσε στους αρχηγούς να τη διαβάσουν ο ένας μετά τον άλλο – εξηγούσε ότι ο δημοσιονομικός ορίζοντας της χώρας φθάνει οριακά έως τις αρχές του καλοκαιριού. Αλλά γιατί η πρώτη αντίδραση του προέδρου του ΣΥΝ ήταν αρνητική. Ο Τσίπρας εμφανίστηκε ενοχλημένος γιατί ο Λουκάς Παπαδήμος, αντί να ενημερώσει τους αρχηγούς των κομμάτων, απευθύνθηκε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Και δεν πτοήθηκε από την εικόνα επερχόμενης καταστροφής.
Ο προγραμματισμός της ημέρας προκάλεσε ερωτήματα. Γιατί να δει ο Κάρολος Παπούλιας πρώτα τους τρεις που έλαβαν την εντολή σε κοινή σύσκεψη και μετά όλους τους υπολοίπους τετ α τετ; Και γιατί να κλείσει τις συναντήσεις με τον Φώτη Κουβέλη στις 10.30 το βράδυ; Το παρασκήνιο είναι ότι ο Σαμαράς και η Παπαρήγα αρνήθηκαν, αλλά και οι υπόλοιποι δεν ήθελαν, να καθήσουν στο ίδιο τραπέζι με τον Νίκο Μιχαλολιάκο της Χρυσής Αυγής. Οπότε ο Πρόεδρος κινήθηκε μέσα στο πλαίσιο της συνταγματικής του ευχέρειας.
Ο Κάρολος Παπούλιας είναι αποφασισμένος να εξαντλήσει τα περιθώρια για να προκύψει σχήμα συνεργασίας. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε ένα τραπέζι σε στενό κύκλο στο σπίτι του τη βραδιά των εκλογών. Η αντίδρασή του στο αποτέλεσμα ήταν η συναίσθηση της ευθύνης να μη μείνει ακυβέρνητη η χώρα.
Οι μετέχοντες στη συνάντηση στο Προεδρικό πήραν τον Τσίπρα με το καλό. Ο Βαγγέλης Βενιζέλος ήταν θετικός για την επιστολή του Αλέξη προς τον Ζοζέ Μπαρόζο. Και ο Αντώνης Σαμαράς τον ρώτησε γιατί «επιμένει στο ανέφικτο». Δηλαδή στο να κάνει κυβέρνηση με το ΚΚΕ που αρνείται τη συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ, ενώ υπάρχει ο εφικτός στόχος μιας συγκυβέρνησης ΔΗΜΑΡ – ΠΑΣΟΚ – ΝΔ, στην οποία η Κουμουνδούρου θα μπορούσε να δώσει ψήφο ανοχής. Ο Τσίπρας προτίμησε να ειρωνευτεί τον πρόεδρο της ΝΔ, ρωτώντας πόσο εφικτός ήταν ο στόχος της αυτοδυναμίας που είχε θέσει ο Σαμαράς στις εκλογές. Ο Τσίπρας χαρακτήρισε επίσης «συνταγματικώς αμφίσημη» μια ψήφο ανοχής, για να εισπράξει μια μακρά ανάλυση του άρθρου 84 του Συντάγματος από τον Βενιζέλο. Και πάλι όμως ο πρόεδρος του ΣΥΝ επέμεινε να ρωτά «γιατί δεν προχωράτε αφού έχετε 168 βουλευτές;», επικαλούμενος το άθροισμα ψήφων ΝΔ – ΠΑΣΟΚ – ΔΗΜΑΡ.
Το κλίμα δυσπιστίας φαίνεται και από το θέμα των πρακτικών. Η Κουμουνδούρου επιμένει ότι θα δημοσιοποιηθούν σήμερα γιατί το ζήτησε ο Τσίπρας. Η Προεδρία αφήνει, πίσω από το θεσμικό τακτ, να εννοηθεί ότι η απόφαση είχε προηγηθεί για λόγους διαφάνειας σε περίπτωση που δεν υπάρξει κατάληξη.
ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΣΤΗΝ ΑΡΙΣΤΕΡΑ. Οι συναντήσεις κεκλεισμένων των θυρών στο Προεδρικό συνεχίζονταν χθες το απόγευμα, ενώ χειροτέρευε δραματικά η σχέση ΣΥΡΙΖΑ – ΔΗΜΑΡ, με εκατέρωθεν δηλώσεις στα όρια των πολιτικών ύβρεων. Η Αλέκα Παπαρήγα επιμένει ότι «πάμε για εκλογές». Ενώ ο Πάνος Καμμένος δεν επιβεβαίωσε τη φημολογία ότι θα προτείνει Αβραμόπουλο για πρωθυπουργό. Αντ’ αυτού ο Καμμένος επέδωσε επτά σημεία στον Πρόεδρο σε ένα σύντομο ραντεβού που χρωματίστηκε αρνητικά από τις επικρίσεις που εξέφρασε μετά ο πρόεδρος των Ανεξάρτητων Ελλήνων για τον «τεμαχισμό» της διαδικασίας.
Το συμπέρασμα είναι ότι η χώρα κρέμεται από μια κλωστή. Και ότι ο Πρόεδρος είχε καλέσει για σήμερα Σαμαρά, Τσίπρα, Βενιζέλο, αλλά και Κουβέλη. Ο Τσίπρας απέρριψε χθες το βράδυ την πρόσκληση σε ένα ραντεβού της τελευταίας ευκαιρίας.
Σχετικά Άρθρα
Ο Πρόεδρος σε ρόλο ισορροπιστή
«Σημείωμα» και όχι επιστολή Παπαδήμου, διευκρινίζει ο Καψής
«Κάναμε τα πάντα για να υπάρξει κυβέρνηση»
Πόλεμος των πρώην εταίρων στον Συνασπισμό
Φουντώνει η κόντρα μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και ΔΗΜΑΡ με σκληρές δηλώσεις – «Ξεπέρασε κάθε όριο πολιτικής αθλιότητας», δήλωσε ο Κουβέλης για τον Τσίπρα – Δεν πάει στη σημερινή συνάντηση στο Προεδρικό Μέγαρο ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ
Ρεπορτάζ: Μαρία Νταλιάνη, ΤΑ ΝΕΑ 14 Μαΐου 2012
Τη δυσαρέσκειά του για τους χειρισμούς της Προεδρίας της Δημοκρατίας εξέφραζε χθες αργά το βράδυ ο ΣΥΡΙΖΑ διαμηνύοντας ταυτόχρονα ότι ο Αλέξης Τσίπρας δεν πρόκειται να παρευρεθεί στη σημερινή συνάντηση των πολιτικών αρχηγών μαζί με ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ. Οπως τόνιζαν από την Κουμουνδούρου δεν καταλαβαίνουμε την επιμονή και εμμονή της Προεδρίας της Δημοκρατίας να καλέσει μόνο τα συγκεκριμένα κόμματα, δεν καταλαβαίνουμε τα κριτήρια αυτής της επιλογής και γιατί αποκλείουν την κ. Παπαρήγα και τον κ. Καμμένο.
Την ίδια στιγμή εμμένει στις θέσεις του ο ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος αρνείται όχι μόνο να μπει, αλλά και να δώσει ψήφο ανοχής σε κυβέρνησης εθνικής ενότητας λέγοντας ότι του ζητούν συνενοχή στο έγκλημα.
Η Κουμουνδούρου, η οποία ήδη από την περασμένη Πέμπτη έχει ξεκινήσει προεκλογική εκστρατεία – την οποία «βαφτίζει» ανοιχτές λαϊκές συνελεύσεις σε πλατείες παντού στη χώρα! – , εξαπέλυσε χθες τα βέλη της όχι μόνο κατά ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, αλλά και κατά της Δημοκρατικής Αριστεράς, με αφορμή τη στάση της στις διερευνητικές εντολές. Η τελευταία απάντησε σε ιδιαίτερα υψηλούς τόνους.
Ο καβγάς μεταξύ των δύο πρώην εταίρων στον Συνασπισμό άναψε για τα καλά όταν ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ στη δήλωση που έκανε μετά τη συνάντησή του με τους αρχηγούς της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ επισήμανε: «Τα τρία κόμματα που έχουν συμφωνήσει σε προγραμματικό πλαίσιο κυβέρνησης διετούς διάρκειας, με στόχο την εφαρμογή του προγράμματος του Μνημονίου, έχουν 168 βουλευτές. Εχουν την πλειοψηφία, ας προχωρήσουν».
Η Δημοκρατική Αριστερά επιτέθηκε με οξείς τόνους στην παρατήρηση ότι περίπου τα έχει ήδη βρει με ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, και με ανακοίνωσή της αναφέρθηκε προσωπικά στον κ. Τσίπρα λέγοντας ότι «ξεπέρασε κάθε όριο πολιτικής αθλιότητας». Την ίδια στιγμή πέρασε στην αντεπίθεση κατηγορώντας τον κ. Τσίπρα: «Η προφανής αδυναμία να δικαιολογήσει τη στάση του δεν επιτρέπεται να τον οδηγεί στη συκοφαντία και στο ψεύδος• αυτό είναι πολιτική ανηθικότητα». Οπως τονίζεται στην ίδια ανακοίνωση, «έως χθες μας καλούσε να μείνουμε σταθεροί στη γνωστή μας θέση, να μη μετάσχουμε σε κυβέρνηση χωρίς τον ΣΥΡΙΖΑ. Σήμερα μετά τη σύσκεψη δήλωσε ότι έχουμε συμφωνήσει με ΠΑΣΟΚ και ΝΔ σε κυβέρνηση στήριξης του Μνημονίου. Είναι ντροπή».
Ο πόλεμος μεταξύ ΔΗΜΑΡ και ΣΥΡΙΖΑ συνεχίστηκε και το βράδυ, όταν ο εκπρόσωπος Τύπου της Κουμουνδούρου Πάνος Σκουρλέτης μιλώντας στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του Mega επιτέθηκε εκ νέου στο κόμμα του Φώτη Κουβέλη κατηγορώντας το ότι υπαναχώρησε πολύ σύντομα από τη διαβεβαίωση που έδωσε την πρώτη ημέρα της διερευνητικής εντολής.
ΤΟ ΜΠΟΝΟΥΣ. Εκτός από τον δημόσιο καβγά με τη ΔΗΜΑΡ, όμως, άρχισαν να διαφαίνονται διαφορετικές απόψεις για κρίσιμα θέματα και στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ. Η βουλευτής στη Β’ Αθήνας Νάντια Βαλαβάνη (επιρροής Αλαβάνου) διατύπωσε χθες ενστάσεις στην προοπτική ο ΣΥΡΙΖΑ να κατέβει στις εκλογές ως ενιαίο κόμμα προκειμένου να λάβει τις 50 έδρες αν έρθει πρώτο κόμμα.
«Η γνώμη μου είναι ότι ακόμη και αν έδιναν αυτές τις 50 έδρες μπόνους – που επειδή είναι συνασπισμός, δεν πιστεύω ότι θα γίνει αυτό – δεν θα έπρεπε να τις δεχτούμε», είπε η κ. Βαλαβάνη (Αθήνα 9,84), η οποία έθεσε θέμα αρχής. «Αν είσαι υπέρ της ανόθευτης απλής αναλογικής, δεν σημαίνει μόνο όχι στο μπόνους, σημαίνει ότι δεν πρέπει να υπάρχει και το όριο του 3%…» τόνισε.
Εδειξε το νέο ΠΑΣΟΚ
Βενιζέλος: «Ολα από μηδενική βάση χωρίς ταμπού, χωρίς βαρίδια, χωρίς συμβιβασμούς»
ΡΕΠΟΡΤΑΖ Βούλα Κεχαγιά, ΤΑ ΝΕΑ 14 Μαΐου 2012
Δύο ειδήσεις έκρυβε η χθεσινή ομιλία του Βαγγέλη Βενιζέλου στην κομματική συνάντηση με τους υποψήφιους βουλευτές, κατά τη διάρκεια της οποίας επιχείρησε να τονώσει το ηθικό τους: το διάπλατο… άνοιγμα του ΠΑΣΟΚ προς τη Δημοκρατική Αριστερά για τη συγκρότηση της Κεντροαριστεράς και τον συντακτικό χαρακτήρα του συνεδρίου του Κινήματος, με προοπτική αλλαγής διακήρυξης, εμβλήματος και ονόματος του κόμματος!
Οπως είπε ο Βαγγέλης Βενιζέλος, στην προσπάθεια για την έκφραση της ευρωπαϊκής Κεντροαριστεράς και της σοσιαλδημοκρατίας στην Ελλάδα «το ΠΑΣΟΚ είναι έτοιμο να συζητήσει ισότιμα, ανοιχτά και απροκατάληπτα και με άλλες πολιτικές δυνάμεις που τοποθετούνται στον ίδιο χώρο». Μάλιστα το επόμενο διάστημα θα αναλάβει πρωτοβουλίες προς την κατεύθυνση αυτή.
Παράλληλα ξεκαθάρισε ότι το συνέδριο που θα συγκληθεί τον ερχόμενο Σεπτέμβριο δεν θα είναι αναθεωρητικό αλλά συντακτικό, κάτι που σύμφωνα με συνεργάτες του προέδρου σημαίνει ότι «θα τα εξετάσει όλα από μηδενική βάση χωρίς να αποκλείονται αλλαγές τόσο στην ονομασία και τα σύμβολα όσο και στο περιεχόμενο της διακήρυξης».
Την ερχόμενη εβδομάδα ανάλογα με τις πολιτικές εξελίξεις θα ανακοινωθεί από τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ το οργανόγραμμα του κόμματος, αλλά και τα πρόσωπα που θα συγκροτήσουν τα νέα όργανα. Ουσιαστικά πρόκειται για την Επιτροπή Ανασυγκρότησης του Κινήματος με ορίζοντα το συνέδριο, αλλά και μια Γραμματεία που θα απαρτίζεται από στελέχη έμπειρα να προετοιμάσουν το κόμμα για την «αναγέννησή» του ή και να το οδηγήσουν εκ νέου στις κάλπες εφόσον δεν τελεσφορήσουν οι προσπάθειες για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας.
Ο Βαγγέλης Βενιζέλος ενώπιον των υποψήφιων βουλευτών του κόμματος είπε ότι θα επιταχυνθούν οι εξελίξεις που αφορούν το ίδιο το ΠΑΣΟΚ και τη ριζική αλλαγή του και επανέλαβε με νόημα τη φράση: «Χωρίς ταμπού, χωρίς βαρίδια, χωρίς συμβιβασμούς».
Ακολούθως απηύθυνε προσκλητήριο συμμετοχής και αυτοοργάνωσης σε όλους ανεξαιρέτως τους πολίτες, «που πιστεύουν στην ανάγκη να υπάρξει η δημοκρατική παράταξη και η Κεντροαριστερά και σήμερα έχουν αποθαρρυνθεί από κακές νοοτροπίες και πρακτικές, από μηχανισμούς, παραγκωνισμούς, επετηρίδες, προσωπικές στρατηγικές και αγκυλώσεις».
Παράλληλα ζήτησε από τα στελέχη να παίξουν σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια ανασυγκρότησης του ΠΑΣΟΚ, να εκπροσωπήσουν τις τοπικές κοινωνίες και να δώσουν τον αγώνα με τα στελέχη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και «μπροστάρηδες τη νέα γενιά που έχει τα μεγαλύτερα εφόδια και τις λιγότερες εξαρτήσεις, που ασφυκτιά μέσα στο πλαίσιο που έχουμε διαμορφώσει εμείς οι παλαιότεροι». Πάντως χθες απέφυγε να μιλήσει για τον επόμενο πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, όπως έπραξε στο τελευταίο – πριν από τη διάλυσή του – Πολιτικό Συμβούλιο λέγοντας ότι θα είναι ηλικίας 30 χρονών.
Με τίτλο «Αντίο Ακρόπολη» θα κυκλοφορήσει το γερμανικό Spiegel
ΤΑ ΝΕΑ 13 Μαΐου 2012
Με τίτλο «Αντίο, Ακρόπολη» θα κυκλοφορήσει τη Δευτέρα το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel, γράφοντας στην πρώτη του σελίδα, γιατί η Ελλάδα τώρα πρέπει να φύγει από το ευρώ.
Το αφιέρωμα του περιοδικού αναφέρεται στη νέα όξυνση της ελληνικής οικονομικής κρίσης και αποτελείται από 12σέλιδο ένθετο με κύριο τίτλο «Αποχαιρετισμός στο ευρώ» και υπότιτλο «Μετά τις πρόσφατες εκλογές της οργής, η Ευρώπη αναζητά ένα σχέδιο Β για την Ελλάδα. Η μέχρι τώρα πολιτική διάσωσης απέτυχε. Όλο και περισσότερο συνειδητοποιείται ότι η Αθήνα θα έπρεπε να εγκαταλείψει τη νομισματική ένωση».
Το τεύχος ανατρέχει σε προηγούμενα αφιερώματα για την Ελλάδα από την πρώτη στιγμή που ξέσπασε η κρίση και γίνεται επισήμανση στην αλλαγή στάσης των συντακτών του Spiegel μετά τις εκλογές της 6ης Μαΐου, οι οποίοι τώρα τάσσονται πλέον υπέρ της εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη. Αναφέρει μάλιστα το Plan B του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών σε περίπτωση εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ.
«Η λιτότητα απέτυχε στην Ελλάδα»
Γαλλία: «Δεν ψηφίσαμε πρόεδρο της ΕΕ την κυρία Μέρκελ»
ΤΑ ΝΕΑ 13 Μαΐου 2012
«Δεν ψηφίσαμε πρόεδρο της ΕΕ μία κυρία που αποκαλείται Μέρκελ και η οποία αποφασίζει ηγεμονικά για την τύχη όλων των άλλων», δήλωσε σήμερα ο εκπρόσωπος των γάλλων σοσιαλιστών λίγο πριν την ορκομωσία του Φρανσουά Ολάντ.
Η γερμανίδα Καγκελάριος πρέπει «να καταλάβει ότι δεν μπορεί να αποφασίζει μόνη της τις τύχες της Ευρώπης» δήλωσε ο Μπενουά Αμόν ερωτηθείς στη διάρκεια συνέντευξής του στο δίκτυο France 3 σχετικά με την πρόταση του Ολάντ για την επαναδιαπραγμάτευση του Δημοσιονομικού Συμφώνου.
«Θέλουμε να επαναδιαπραγματευτούμε αυτή τη συνθήκη για να υπάρξει αναγέννηση της οικονομίας μέσω της ανάπτυξης, καθώς η συνθήκη αυτή καθιερώνει τη λιτότητα και οι πολιτικές λιτότητας οδήγησαν την Ελλάδα στην αποτυχία» τόνισε, υποστηρίζοντας ότι «η κρίση διαδίδεται στην Ισπανία, στην Πορτογαλία, παντού στην Ευρώπη».
«Θα πρέπει να τελειώνουμε με τη λιτότητα, αυτό θα πούμε στην κυρία Μέρκελ» υπογράμμισε ο Αμόν.
Ο Φρανσουά Ολάντ αναμένεται να συναντηθεί με την καγκελάριο της Γερμανίας την Τρίτη, μετά την ορκωμοσία του στην προεδρία της Γαλλίας.
«Εφαρμόζουμε τη λιτότητα παντού, ως αποτέλεσμα κανείς δεν αγοράζει τίποτα στην Ευρώπη. Θέλουμε η κυρία Μέρκελ να λάβει αυτό το μήνυμα, γιατί διαφορετικά το σύμφωνο δεν θα επικυρωθεί» επέμεινε ο Αμόν.
Νάσος Βαγενάς, ΤΟ ΒΗΜΑ 13.5.12
«…ζυγόν δεν υπομένει»
Πολλοί από όσους πίστεψαν ότι με την είσοδο της τρόικας στην Ελλάδα και την πτώση της κυβέρνησης Γ. Α. Παπανδρέου τελείωσε η περίοδος της Μεταπολίτευσης θα πρέπει να αισθάνονται ότι τα αποτελέσματα των εθνικών εκλογών τούς διαψεύδουν. Διότι, αν το κύριο χαρακτηριστικό της διακυβέρνησης Παπανδρέου ήταν η μετατροπή του ξέφραγου αμπελιού του κράτους της Νέας Δημοκρατίας σε παιδική χαρά αφελών ουμανιστικών ευχών και οραμάτων, η άνοδος στο προσκήνιο της πολιτικής μας ζωής κομμάτων όπως ο ΣΥΡΙΖΑ και οι Ανεξάρτητοι Ελληνες και αρχηγών όπως ο κ. Τσίπρας και ο κ. Καμμένος δείχνει ότι όχι μόνο το πεδίο της παιδικής χαράς έχει αναζωογονηθεί με νέο αίμα αλλά και ότι ο ελληνικός λαός δεν έχει τη διάθεση να απαλλαγεί από τη μεταπολιτευτική νοοτροπία του.
Βέβαια στο πεδίο αυτό έχουν εισβάλει με σιδερολοστούς στα χέρια και τα αφηνιασμένα παιδιά του ελληνικού εθνικοσοσιαλισμού με τον δικό τους αρχηγό εκτοπίζοντας παντελώς τους αδέξιους ακροδεξιούς του κ. Καρατζαφέρη, η απόρριψη των καιροσκοπικών μεταμορφώσεων του οποίου έδειξε ότι ο ελληνικός λαός θέλει ξεκάθαρες, καθαρτικές των ανομημάτων του, τοποθετήσεις. Οσο για το ΚΚΕ, η μη προσχώρηση σε αυτό νέων οπαδών, παρά τις ξέχειλες πάθους κινητοποιήσεις του, επιβεβαιώνει τη διαπίστωση ότι, παρά τις εκάστοτε κοινωνικοπολιτικές μεταλλαγές, ο αριθμός στην Ελλάδα των πάσης φύσεως παλαιοημερολογιτών παραμένει αναλλοίωτος.
Αναρωτιέται κανείς σε τι διαφέρουν από την περίφημη προεκλογική βεβαιότητα του κ. Παπανδρέου ότι «λεφτά υπάρχουν» οι προεκλογικές διακηρύξεις των κκ. Τσίπρα και Καμμένου για κατάργηση των υποχρεώσεών μας του μνημονίου. Οπως ο κ. Παπανδρέου επεξήγησε, κατόπιν εορτής, ότι με τη φράση του εννοούσε πως θα μπορούσαν να βρεθούν χρήματα με ποικίλους τρόπους (τους οποίους, βέβαια, δεν προσδιόριζε προεκλογικώς και δεν κατόρθωσε να υλοποιήσει μετεκλογικώς – αν υποθέσουμε ότι το επιχείρησε), έτσι και οι δύο εν λόγω αρχηγοί, που δηλώνουν ότι τα κόμματά τους επιθυμούν να παραμείνουμε στην ευρωζώνη, μας διαβεβαιώνουν ότι τα λεφτά που υπάρχουν είναι εκείνα που θα συσσωρευθούν αφενός με τη διαπρύσια καταγγελία της σύμβασης του μνημονίου (ο ΣΥΡΙΖΑ τώρα μιλάει συγχρόνως – ανερυθρίαστα – και για αναδιαπραγμάτευσή της) και αφετέρου με την – υποτιθέμενη – συνέχιση της δωρεάς εισροής στη χώρα μας ευρωπαϊκών δισεκατομμυρίων (η δημαγωγία σε όλο της το μεγαλείο).
Η ιστορία δείχνει ότι οι λαϊκές ετυμηγορίες δεν είναι πάντοτε αλάνθαστες. Βέβαια ο ελληνικός λαός ψήφισε στις παρούσες εκλογές εν θερμώ: υπό το κράτος αγανάκτησης και οργής εναντίον των δύο κομμάτων εξουσίας που λυμαίνονταν τον τόπο. Ψήφισε και υπό το κράτος φτώχειας και απελπισίας για τη βίαιη αποκοπή του από την ευρωπαϊκή ευμάρεια, την οποία θεωρούσε δικαιωματική του κατάκτηση – εκφράστηκε, δηλαδή, με αισθήματα που δικαιολογούν, ως έναν βαθμό, τις όχι ψύχραιμες εκλογικές αποφάσεις του. Λέω «ως έναν βαθμό» γιατί η προσεκτική μελέτη των εκλογικών αποτελεσμάτων δείχνει ότι αυτά δεν είναι απόρροια οργής και απελπισίας μόνο• ότι έχουν παραχθεί και από την κοινή πεποίθηση ότι με το μνημόνιο ο λαός στερείται τις αναφαίρετες, όπως πιστεύει, παροχές που του επιδαψίλευαν ανέξοδα επί δεκαετίες τα δύο εναλλασσόμενα κόμματα εξουσίας, αλλά και η ιδιότυπη ισχύς της ποικιλόμορφης Αριστεράς• παροχές τις οποίες, βέβαια, εξεμαίευε και ο ίδιος ο λαός όχι μόνο συννόμως αλλά και, σε εγκληματική έκταση, παρανόμως. Εκείνο που δείχνει ότι το γενικό πνεύμα της Μεταπολίτευσης παραμένει ακόμη ζωντανό είναι η αντίληψη πως δεν χρωστάμε τίποτε και ότι η επιβολή μιας έστω και μερικής εκπλήρωσης των υποχρεώσεών μας αποτελεί εκχώρηση της εθνικής μας κυριαρχίας.
Δεν είναι λίγοι αυτοί που νιώθουν ότι η εκλογική ετυμηγορία υπαγορεύτηκε περισσότερο από το αίσθημα που με τόση ενάργεια έχει κωδικοποιήσει ο εθνικός μας θούριος («Του Ελληνος ο τράχηλος ζυγόν δεν υπομένει»)• και μάλιστα με τρόπο που ενθάρρυνε τους κερδισμένους των εκλογών να επιδεικνύουν μιαν ασύμμετρη με τις διαστάσεις της νίκης τους υπεροψία. Θα περίμενε κανείς ότι μετά το τόσο θετικό γι’ αυτούς αποτέλεσμα ο ΣΥΡΙΖΑ και οι Ανεξάρτητοι Ελληνες, αντιλαμβανόμενοι την κρισιμότητα των περιστάσεων, θα έβαζαν νερό στο κρασί τους. Αντ’ αυτού τους βλέπουμε να έχουν περιπέσει στην κατάσταση της βαθιάς «υπεροψίας και μέθης» που περιγράφει ο Καβάφης στο ποίημά του «Ο Δαρείος». Προσέξτε τη διατύπωση του τελεσίγραφου που ο στρατάρχης του ΣΥΡΙΖΑ – καβάλα στο ξύλινο αλογάκι του και κραδαίνοντας το ξίφος του – απηύθυνε αμέσως μετά την ανακοίνωση των εκλογικών αποτελεσμάτων προς τους αρχηγούς της Νέας Δημοκρατίας και του ΠαΣοΚ:
«Αν έχουν ειλικρινά μετανιώσει για τις καταστροφικές τους επιλογές που διέλυσαν την κοινωνία, μέχρι αύριο που θα τους συναντήσω να έχουν ήδη στείλει επιστολή στους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και των κρατών-μελών της που να αναφέρει ρητά και κατηγορηματικά ότι δεν ισχύουν οι δεσμεύσεις που ανέλαβαν σε παλαιότερη επιστολή τους».
Το ιταμό ύφος με το οποίο ο αριστερός κ. Τσίπρας απαιτεί δηλώσεις μετανοίας παρόμοιες με εκείνες του μετεμφυλιακού κράτους της Δεξιάς δεν είναι, αναλογικά, διαφορετικό από το «εγέρθητω» που απηύθυνε προς τους εμβρόντητους δημοσιογράφους ο μυώδης υπαρχηγός του κ. Μιχαλολιάκου.
Ο κ. Νάσος Βαγενάς είναι καθηγητής της Θεωρίας και Κριτικής της Λογοτεχνίας στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Γιάννης Ν. Μπασκόζος, ΤΟ ΒΗΜΑ 13.5.12
Πολιτική κουλτούρα
Το σοκ των τελευταίων εκλογικών αποτελεσμάτων έδειξε πόσο ανέτοιμο ήταν το πολιτικό / κομματικό προσωπικό να τα υποδεχθεί και πόσο χαμηλών βατ ήταν η πολιτική του κουλτούρα. Η αμηχανία και το «άλλα λόγια ν’ αγαπιόμαστε» κυριάρχησαν σε μια βραδιά γεμάτη θαύματα και εκπλήξεις.
Στα εκλογικά τηλεοπτικά πάνελ νικητές και νικημένοι έμοιαζαν χθεσινοί και όχι εκείνης της συγκεκριμένης στιγμής. Κατ’ αρχάς ήταν αδύνατο να κατανοήσουν το αποτέλεσμα. Μιλούσαν λες και δεν είχε υπάρξει μια ουσιαστική πολιτική ετυμηγορία. Οι εκπρόσωποι των ηττημένων κομμάτων (όσοι τόλμησαν να παρουσιαστούν) ψέλλιζαν θέσεις που εκ των πραγμάτων είχαν ήδη απορριφθεί, ενώ οι εκπρόσωποι των κομμάτων που είχαν νικήσει δεν είχαν συνειδητοποιήσει ακόμη τη θέση τους και μιλούσαν λες και ήταν ακόμη στον «πριν» των εκλογών χρόνο.
Η μεγάλη αδυναμία των πολιτικών εκπροσώπων ήταν να ερμηνεύσουν το εκλογικό αποτέλεσμα και, κυρίως, να τοποθετήσουν τη δική τους πολιτική / κομματική περίπτωση μέσα σε αυτό. Η έννοια της αυτοκριτικής εδώ και χρόνια έχει εκφυλιστεί στα χείλη τους σε απλές λέξεις χωρίς νόημα, σε ένα άχρωμο «ζητήσαμε συγγνώμη» (αλλά δεν τιμωρήσαμε κανέναν). Οταν τα δύο μεγάλα κόμματα που χρόνια τώρα είχαν εύκολο τον πολιτικό λόγο χάνουν τα λόγια τους, αυτό σημαίνει ότι η πολιτική βρίσκεται κάπου αλλού. Δεν είχαν συνειδητοποιήσει ότι το μεν πρώην κυβερνητικό κόμμα έχασε το 30% της δύναμής του και γύρισε 38 χρόνια πίσω, ενώ η αντιπολίτευση, αντί να ανεβαίνει, σημείωνε και αυτή πτώση.
Εκείνο το βράδυ όμως η πολιτική καθαρή σκέψη δεν βρισκόταν ούτε στην πλευρά των νικητών, καθώς οι εκπρόσωποί τους απλώς παπαγάλιζαν θέσεις που έμοιαζαν αδύνατο να εφαρμοστούν. Υπήρχαν και κόμματα που με τη στάση τους αλλά και στα λόγια έλεγαν «δεν συμμετέχω στη συζήτηση γιατί δεν με ενδιαφέρει», «έχω πάρει το ποσοστό μου και αν σας αρέσει. Κανονίστε εσείς οι άλλοι πώς θα μας κυβερνήσετε». Είναι φανερό ότι και από αυτούς η πολιτική ευθύνη είχε προ πολλού αναχωρήσει. Επιπλέον, και οι μεν και οι δε έδειξαν δυσφορία στο να βρουν κοινό πεδίο συνεννόησης. Η έννοια της συνεργασίας αποδείχθηκε το πιο δύσκολο πράγμα: όχι να πραγματοποιηθεί, αλλά απλώς να τεθεί στο τραπέζι. Διότι, αν δέχεσαι ότι τα νούμερα δεν βγαίνουν και λες ότι δεν πρέπει να γίνουν πάλι εκλογές, αυτό σημαίνει ότι μπαίνεις αμέσως στη διαδικασία της έκπτωσης του προγράμματός σου και αναζητάς κοινές λύσεις. Εκείνο το βράδυ περίσσεψαν η αυταρέσκεια, η αδυναμία να κοιτάξει κανείς το εκλογικό σώμα κατάματα και να προσπαθήσει να καταλάβει τι του είπε. Το μήνυμα έμεινε απ’ έξω. Τι έγινε μετά το ξέρετε ήδη.
Καταρρέει ο μεσαίος χώρος;
ΤΟ ΒΗΜΑ 13/05/2012
Η αποκωδικοποίηση του εκλογικού αποτελέσματος αναπόφευκτα εκινεί από τις εξής διαπιστώσεις:
Πρώτον, οι εκλογικές απώλειες των δύο ως χθες βασικών πυλώνων του πολιτικού συστήματος συνιστούν ριζική τομή στην πολιτική ιστορία της Μεταπολίτευσης.
Δεύτερον, η αποσταθεροποίηση του δικομματισμού προκάλεσε μια πρωτοφανή πολιτική ρευστότητα. Οι ψηφοφόροι που γύρισαν την πλάτη τους επέλεξαν τελείως διαφορετικούς μεταξύ τους πολιτικούς σχηματισμούς.
Το ερώτημα που προκύπτει είναι αν αυτή η εκλογική συμπεριφορά συνιστά ένα μεταβατικό στάδιο ή ένα μονιμότερο φαινόμενο. Ζούμε την κατάρρευση του μεσαίου χώρου ή την επώδυνη διαδικασία γέννησης μιας νέας πολιτικής ισορροπίας;
Ας μην προδικάζουμε το τέλος του παιχνιδιού
Ακροδεξιός και ακροαριστερός λαϊκισμός
Χρυσή Αυγή Μια θλιβερή πρωτιά για την Ελλάδα
Κανένα άλλο κόμμα νεοφασιστών δεν κατάφερε να συγκεντρώσει τόσο υψηλό ποσοστό σε παγκόσμιο επίπεδο από το 1945 έως σήμερα
ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΧΑΡΗΣ ΚΑΡΑΝΙΚΑΣ, ΤΑ ΝΕΑ Σάββατο 12 Μαΐου 2012
Από την Αυστρία και την Αργεντινή έως τη Νότια Αφρική, την Ταϊβάν και τη Νέα Ζηλανδία, υπάρχει ένας γενικός κανόνας για τις παρατάξεις που κινούνται στο φάσμα της άκρας Δεξιάς και ακόμα δεξιότερα: όσο περισσότερο διαχωρίζουν τη θέση τους από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και την ιδεολογία των νοσταλγών του Χίτλερ τόσο μεγαλύτερα ποσοστά επιτυγχάνουν. Στην Ελλάδα της 6ης Μαΐου 2012, ο κανόνας αυτός μάλλον δεν ίσχυσε.
«Τα μόνα κόμματα νεοναζί που κατάφεραν μεταπολεμικά να μπουν σε εθνικά Κοινοβούλια είναι το Ιταλικό Κοινωνικό Κίνημα και η Χρυσή Αυγή. Αυτό που συνέβη στη χώρα σας χρήζει ιδιαίτερης προσοχής», λέει ο Κας Μούντε, ένας από τους παγκοσμίως κορυφαίους μελετητές ακραίων πολιτικών παρατάξεων, και ξεκαθαρίζει ότι στους νεοναζί και τους νεοφασίστες δεν περιλαμβάνονται ούτε οι σέρβοι εθνικιστές του Σέσελιτς που έχουν καταλάβει 55 έδρες ούτε το Κόμμα Κέντρου που είχε μπει στην ολλανδική Βουλή παλαιότερα.
Στη συνέντευξη που παραχώρησε στα «ΝΕΑ» ο Μούντε εκφράζει την πεποίθηση ότι τα υψηλά ποσοστά της Χρυσής Αυγής σχετίζονται κατά κύριο λόγο με τα αυστηρά μέτρα λιτότητας. «Η Ελλάδα "χτυπήθηκε" πολύ περισσότερο από κάθε άλλη ευρωπαϊκή χώρα κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών», λέει από το γραφείο του στο Πανεπιστήμιο DePauw στην Ιντιάνα των ΗΠΑ. Ρόλο στην άνοδο του κόμματος, σύμφωνα με τον Μούντε, έπαιξαν επίσης η κατάρρευση της προηγούμενης κυβέρνησης και η «εικονική», όπως την ονομάζει, συρρίκνωση του ΛΑΟΣ. «Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε γιατί η Χρυσή Αυγή πέτυχε τέτοια ποσοστά. Κατά τη γνώμη μου, η επιτυχία τους σχετίζεται με την αγανάκτηση σε συγκεκριμένους κύκλους της ελληνικής κοινωνίας. Επιπλέον πιστεύω ότι μέρος αυτών που τους ψήφισαν δεν γνώριζε πόσο ακραίοι είναι, ενώ άλλοι το έκαναν για να διαμαρτυρηθούν. Εχω την εντύπωση ότι εκείνοι που διαμαρτυρήθηκαν δεν πρόκειται να το κάνουν ξανά στις επόμενες εκλογές. Σε γενικές γραμμές βλέπω ότι αρκετοί από αυτούς που τους ψήφισαν θα προτιμήσουν πιο κεντρικά κόμματα την επόμενη φορά», επισημαίνει ο Μούντε που έχει συγγράψει οκτώ βιβλία για τις ακραίες πολιτικές δυνάμεις του δυτικού κόσμου.
Το ιταλικό παράδειγμα. Μία από τις τάσεις που έχει προβληματίσει ιδιαίτερα τους αναλυτές είναι η άνθηση των ριζοσπαστικών «λευκών κομμάτων» τα τελευταία 30 χρόνια. Οπως αναφέρουν, η άνοδός τους δεν έχει λάβει χώρα ταυτόχρονα σε όλες τις χώρες ούτε εκφράζεται με τον ίδιο τρόπο. Η συγκεκριμένη τάση εξηγούσε σε μεγάλο βαθμό τα αυξημένα ποσοστά του ΛΑΟΣ τα προηγούμενα χρόνια και σε πολύ μικρότερο βαθμό την ανάδειξη της Χρυσής Αυγής σε έκτη δύναμη στην ελληνική πολιτική σκηνή την προηγούμενη Κυριακή.
«Οι περιστάσεις στην Ελλάδα είναι εξαιρετικά ιδιαίτερες και γι’ αυτόν το λόγο δεν αναμένω άνοδο των νεοναζί σε άλλες χώρες. Για παράδειγμα, στη Γερμανία όπου υπάρχει το Εθνικό Δημοκρατικό Κόμμα, το οποίο μοιάζει στη Χρυσή Αυγή, δεν περιμένουμε υψηλό ποσοστό στο εγγύς μέλλον. Το ίδιο ισχύει και για τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες», λέει ο Μούντε.
Η μόνη φορά που νεοφασιστικό κόμμα κατάφερε να συγκεντρώσει υψηλά ποσοστά – πέρα από τη Χρυσή Αυγή – ήταν με το Ιταλικό Κοινωνικό Κίνημα που δημιούργησαν οι υποστηρικτές του Μουσολίνι αμέσως μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Στις πρώτες εκλογές που συμμετείχε το 1948 έλαβε 2%, ενώ πέντε χρόνια μετά εκτινάχθηκε στο 5,8%. Στις αρχές της δεκαετίας του 1960 και οι δύο πτέρυγες του κόμματος πήραν σαφείς αποστάσεις από το φασιστικό παρελθόν «αποκαθιστώντας» ελάχιστα στοιχεία. Γι’ αυτό, στο απόγειο της δόξας του το 1972 το Ιταλικό Κοινωνικό Κίνημα έλαβε 8,7% ενώ το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό καταγράφηκε στις εκλογές του 1983 με 6,8%. Στα μέσα της δεκαετίας του 1990, όταν μετασχηματίστηκε στην Εθνική Συμμαχία, απέρριψε ολοκληρωτικά τον φασισμό καθώς και «οποιοδήποτε είδος απολυταρχισμού και ρατσισμού».
«Η Χρυσή Αυγή έχει κάποιες ομοιότητες με νεοφασιστικές ομάδες στην Ιταλία και τη Γαλλία, όπως η CasaPound και η GUD, στις οποίες συναντάται ένας παράξενος συνδυασμός νεοναζί και κακοποιών στοιχείων – η υποκουλτούρα αυτή εντοπίζεται στο φάσμα της Ακροδεξιάς του ευρωπαϊκού Νότου. Βασική διαφορά όμως είναι ότι η CasaPound και η GUD θεωρούνται περιθωριακές οργανώσεις, ενώ η Χρυσή Αυγή κατάφερε να μπει στην ελληνική Βουλή. Ενα γεγονός εντελώς απροσδόκητο», καταλήγει ο Μούντε.
Διεθνής Τύπος: Σε ένα μέλλον χωρίς το ευρώ η Ελλάδα
Πυκνώνουν τα δημοσιεύματα που θέλουν τη χώρα μας εκτός Ευρωζώνης λόγω της πολιτικής αστάθειας
ΤΟ ΒΗΜΑ 14.5.12
Το κλίμα πόλωσης σε ένα κατακερματισμένο πολιτικό τοπίο και το διαφαινόμενο αδιέξοδο στις ύστατες διαπραγματεύσεις συγκρότησης κυβέρνησης συνεργασίας αποτυπώνουν στις ανταποκρίσεις και τα ρεπορτάζ τους από την Αθήνα τα διεθνή μέσα ενημέρωσης. Οι εξελίξεις στην Ελλάδα βρίσκονται σταθερά στην κορυφή της έντυπης και ηλεκτρονικής ειδησεογραφίας στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες, και συμπληρώνονται από αναλύσεις που εμφανίζουν τη χώρα όλο και πιο κοντά σε ένα μέλλον χωρίς το ευρώ.
«Πώς μπορεί να φύγει η Ελλάδα από την Ευρωζώνη σε πέντε δύσκολα βήματα» τιτλοφορείται η ανάλυση που φιλοξενεί στις σελίδες του ο βρετανικός Observer, κυριακάτικη έκδοση του Guardian, με την δημοσιογράφο Τζούλια Κόλιουι να γράφει πως προ διετίας η προοπτική εξόδου κράτους-μέλους από την Ευρωζώνη ήταν αδιανόητη, όμως καθώς το εκλογικό σώμα στην Ελλάδα στρέφεται κατά της λιτότητας, καθίσταται πολύ εύκολο να απεικονιστεί πώς μπορεί να γίνει το ρήγμα.
Μαζική ανεργία, πληθωρισμός στο 50%, καταστροφική ύφεση και Έλληνες να κατευθύνονται στα σύνορα -αυτό είναι το εφιαλτικό σενάριο που σκιαγραφούν ορισμένοι οικονομολόγοι στο ολοένα και αυξανόμενο ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη τους προσεχείς μήνες, αναφέρει το δημοσίευμα του Observer. Εκλογική παράλυση, τα χρήματα εξαντλούνται, νέο νόμισμα-νέες τράπεζες, οι Έλληνες προς τα σύνορα, το σοκ εξαπλώνεται…
«Εφόσον η Ελλάδα δεν μπορέσει να συγκροτήσει κυβέρνηση -και η πλειονότητα των ψηφοφόρων στηρίζει κόμματα που είναι κατά της συμμόρφωσης με τους συμφωνηθέντες όρους της διάσωσης- η πολιτική αναταραχή θα αυξηθεί στους δρόμους και οι γείτονες θα είναι όλο και πιο νευρικοί. Ένας δεύτερος γύρος εκλογών στα μέσα Ιουνίου θα μπορούσε να δώσει ακόμη μεγαλύτερο ποσοστό ψήφου ενάντια στη λιτότητα.
Σε περίπτωση μη συγκρότησης κυβέρνησης ή σχηματισμού κυβέρνησης που δεν συναινεί στους όρους του προγράμματος προσαρμογής, η τρόικα θα κλείσει την στρόφιγγα της χρηματοδότησης και την ίδια στιγμή οι ελληνικές τράπεζας πιθανώς θα αποκοπούν από τη ρευστότητα που παρέχει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα » λέει το δημοσίευμα.
Οι οικονομολόγοι που μιλούν στον Observer αναφέρουν πως αυτό σημαίνει ότι τα ευρώ των ελληνικών τραπεζών θα διαχωριστούν από τα ευρώ των υπολοίπων κρατών-μελών και εν καιρώ θα μετατραπούν σε ξεχωριστό νόμισμα. Ο Γιενς Νορντβιγκ της Nomura πιστεύει ότι η έξοδος θα έλθει και θα είναι αποτέλεσμα «πολιτικού ατυχήματος».
Αφού το δημοσίευμα θυμίζει την κατάσταση με την οποία ήλθε αντιμέτωπη η Αργεντινή το 2001, αναφέρει πως για να μην στερέψουν οι τράπεζες έπειτα από μία χρεοκοπία, η νέα ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να παγώσει τραπεζικούς λογαριασμούς και να εμποδίσει τη φυγή κεφαλαίων στο εξωτερικό. Η κυβέρνηση θα πρέπει να βάλει σε λειτουργία τα μηχανήματα για την εκτύπωση χαρτονομισμάτων, και δεν είναι απίθανο η Ελλάδα να τυπώνει ήδη ήσυχα νέο χρήμα.
Όσο για τις τράπεζες, δεδομένου ότι εξαρτώνται απόλυτα από την ΕΚΤ για παροχή ρευστότητας θα γίνονταν αναξιόχρεες και η κυβέρνηση θα έπρεπε να δημιουργήσει νέες με σημαντική συμμετοχή.
Με βάση το παράδειγμα της Αργεντινής ο Observer συνεχίζει λέγοντας πως η χρεοκοπία και η έξοδος από το ευρώ θα είχε δεινές οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες, τουλάχιστον μεσοπρόθεσμα. Απομόνωση, καταστροφή για τις μικρές επιχειρήσεις λόγω τερματισμού της δανειοδότησης και παγώματος των λογαριασμών, και πτώση 30% στην κατανάλωση.
Τα εισαγόμενα προϊόντα θα γίνουν πιο ακριβά, η μαζική ανεργία είναι πιθανή, και η έξοδος νέων ειδικευμένων εργαζομένων. Εάν δεκάδες χιλιάδες Έλληνες κατευθυνθούν στα σύνορα, μπορεί ακόμη να κλείσουν. Έλληνες στρατιώτες να περιπολούν σε δρόμους και λιμάνια για να κρατήσουν «μέσα» τους συμπολίτες τους; Δεν είναι απίθανο, λέει το δημοσίευμα.
Και από τη στιγμή που θα γίνει πραγματικότητα η έξοδος από την Ευρωζώνη, η σταθερότητα και η εμπιστοσύνη στα υπόλοιπα κράτη-μέλη θα κομματιαστεί και θα οδηγήσει πίσω στην ύφεση, σημειώνει το άρθρο.
Από την πλευρά τους, οι Financial Times φιλοξενούν συνέντευξη του Λικ Κοάν, επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας του Βελγίου και μέλους του συμβουλίου κυβερνητών της ΕΚΤ, ο οποίος δηλώνει ότι η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ «θα ήταν δυνατή», ακόμη και εάν αυτό δεν είναι προς όφελος της Ευρώπης, και οι χώρες θα πρέπει να έχουν το δημοκρατικό δικαίωμα να παραιτηθούν
Οι Financial Times αναφέρουν πως τα σχόλια του Κοάν αντικατοπτρίζουν πως εξαντλείται στην Ευρωζώνη η υπομονή με την Αθήνα αφότου με το εκλογικό αποτέλεσμα τέθηκε εν αμφιβόλω η δέσμευση της Ελλάδας για μεταρρυθμίσεις που απαιτεί το πρόγραμμα διάσωσής της. H συγκεκριμένη συνέντευξη και οι τρέχουσες πολιτικές εξελίξεις στην Αθήνα βρίσκονται στην κορυφή της ειδησεογραφίας στο ηλεκτρονικό πρωτοσέλιδο των FT Times.
Στο σκηνικό ακυβερνησίας, τις ύστατες διαπραγματεύσεις που λαμβάνουν χώρα υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια αναφέρεται επίσης σύσσωμος ο ιταλικός Τύπος, με την ιντερνετική έκδοση της εφημερίδας La Stampa να εναλλάσσει στην πρώτη και δεύτερη θέση υπερπλήρες ρεπορτάζ για τα τεκταινόμενα. Ιδιαίτερη έμφαση δίνουν στη δήλωση του Αλέξη Τσίπρα ότι υπήρξε προγραμματική συμφωνία ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ για κυβέρνηση με ορίζοντα διετίας, και τη σκληρή απάντηση που ήλθε από τον Φώτη Κουβέλη.
Η εφημερίδα La Repubblica επισημαίνει και την ανοιχτή συνέλευση στην οποία θα προεδρεύσει ο Αλέξης Τσίπρας το απόγευμα της Κυριακής, κάνοντας λόγο ουσιαστικά για την έναρξη της νέας προεκλογικής εκστρατείας στην Ελλάδα.
Για «άσχημη τροπή» στις διαπραγματεύσεις με ανταλλαγή προσβολών και κατηγοριών κάνει λόγο το ειδησεογραφικό δίκτυο CNN, αναφέροντας ότι αυξάνονται οι πιθανότητες νέας προσφυγής στις κάλπες. Η Ευρώπη κοιτά με αγωνία την Ελλάδα φοβούμενη ότι το πολιτικό χάος που επικρατεί εκεί μπορεί να οδηγήσει σε χρεοκοπία που μπορεί να απειλήσει το μέλλον το ευρώ, λέει το CNN και προσθέτει ότι η ελληνική αδυναμία -ή άρνηση- να πληρώσει το χρέος της μπορεί να ζημιώσει τις τράπεζας σε όλη την Ευρώπη.
Για την άρνηση του ΣΥΡΙΖΑ να μετάσχει σε οικουμενική κυβέρνηση γράφει το πρακτορείο Bloomberg, αναφέροντας ότι οδηγείται η Ελλάδα πιο κοντά σε νέες εκλογές που δημιουργούν ανησυχίες ευρω-εξόδου.
Την ίδια στιγμή, φωτογραφία του Κάρολου Παπούλια βρίσκεται στο πρωτοσέλιδο της ηλεκτρονικής έκδοσης του Sky News στη Βρετανία με όλες τις τελευταίες εξελίξεις, στις οποίες επικεντρώνεται και το BBC επισημαίνοντας πως με το αδιέξοδο βαθαίνει η οικονομική και πολιτική κρίση.
Ο Μαρκ Λόουεν, ανταποκριτής του BBC στην Αθήνα, μεταδίδει ότι οι περισσότεροι Έλληνες εμφανίζονται να τάσσονται υπέρ του ενιαίου νομίσματος, όμως υπάρχουν ερωτήματα ως προς το ποιες θυσίες είναι πρόθυμοι να κάνουν προκειμένου να επιτύχουν αυτό το στόχο.
Στο θολό μετεκλογικό τοπίο έχει στραμμένη την προσοχή του και ο γαλλικός Τύπος με την γαλλική Liberation να καταγράφει την ατελέσφορη έκβαση των διαπραγματεύσεων στο Προεδρικό Μέγαρο. Στην Γερμανία, εν τω μεταξύ, το περιοδικό Spiegel πρόκειται να κυκλοφορήσει τη Δευτέρα με τον τίτλο «Αντίο, Ακρόπολη» γράφοντας στην πρώτη του σελίδα, γιατί η Ελλάδα τώρα πρέπει να φύγει από το ευρώ.
Δύσκολη μάχη
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 12.5.12
Οι στιγμές είναι εξαιρετικά κρίσιμες για τη χώρα μας. Απέχουμε μια ανάσα από τη δραχμή και την καταστροφή. Μια πολύ μεγάλη μερίδα συμπολιτών μας δεν το συνειδητοποιεί και αυτό είναι πολύ επικίνδυνο. Εχουν πεισθεί από την προπαγάνδα των ορατών, αλλά και κρυφών κομμάτων και μέσων ενημέρωσης της δραχμής. Το κυριότερο όμως είναι πως ένα σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας χρεοκοπεί προσωπικά και οικογενειακά ή δυσκολεύεται να τα βγάλει πέρα. Αυτοί οι άνθρωποι θεωρούν πως σε σχέση με το πού βρίσκονται σήμερα δεν έχουν τίποτα να χάσουν με την επάνοδο της δραχμής ή μια ανεξέλεγκτη χρεοκοπία. Ολα δείχνουν ότι θα χρειασθεί να περάσουμε από ένα πολύ μεγάλο σοκ, ή μια καταστροφή, για να αντιληφθούμε όλοι την πραγματικότητα. Τεράστια είναι η ευθύνη των δυνάμεων της Ευρώπης, και της λογικής όμως. Αφησαν αναπάντητη και ανεξέλεγκτη την προπαγάνδα των αντιπάλων τους και δεν μπόρεσαν να αναδείξουν έστω έναν πειστικό, λαμπερό ηγέτη στη μάχη για το ευρώ. Και αν δεν πεισθούν όσοι σήμερα δοκιμάζονται στην ελληνική κοινωνία για την ανάγκη αυτής της μάχης, η έκβασή της είναι προδιαγεγραμμένη.
Η περιφορά της διερευνητικής εντολής
Tου Πασχου Μανδραβελη, ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 12.5.12
Τελικά τι την ήθελε την εντολή ο κ. Τσίπρας; Να την περιφέρει σε διάφορες οργανώσεις της Αριστεράς και να δείξει τον θρίαμβό του ή για να σχηματίσει κυβέρνηση, όπως προβλέπει το Σύνταγμα; Διότι αν ήθελε πραγματικά να σχηματίσει κυβέρνηση θα προσπαθούσε να βρει ένα κοινό τόπο με τα άλλα κόμματα, ώστε να κυβερνηθεί η χώρα. Εκτός αν δεν ξέρει τους βασικούς κανόνες της πολιτεύματος. Η δημοκρατία -θέλουμε δεν θέλουμε, μάς αρέσει δεν μάς αρέσει- ενέχει συμβιβασμούς. Το 17% (άσχετα αν δημιουργήθηκε με υπερτριπλασιασμό των ψήφων) δεν κυβερνά αυτοτελώς. Ο λαός, τον οποίο ρητορικώς σέβονται όλοι, αύξησε τη δύναμη του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά έδωσε κι εντολή συνεργασίας.
Δυστυχώς, ο κ. Τσίπρας παίζει το παιχνιδάκι που ξεκίνησε προεκλογικώς με στόχο να στριμώξει το ΚΚΕ και τις «άλλες δημοκρατικές δυνάμεις», όπως έλεγαν παλιά. Το τρικ της «κυβερνώσας Αριστεράς» μεταλλάχθηκε σε «μη κυβερνώσα Αριστερά», αλλά μέσα στη θολούρα θα τρυγήσει ψήφους όμορων χώρων. Το υπονόησε, εξάλλου, βγαίνοντας από το προεδρικό μέγαρο: «θα είχε περισσότερες πιθανότητες να καταλήξει θετικά η διερευνητική εντολή για τον σχηματισμό κυβέρνησης, αν είχαμε έναν διαφορετικό εκλογικό νόμο ή αν παίρναμε περισσότερες ψήφους».
Το σίγουρο είναι ότι όποια λύση κι αν βρεθεί, ο κ. Τσίπρας θα την καταγγείλει. Θα εξαπολύσει μύδρους για τα συμφέροντα, Θεούς, δαιμόνους και τριβόλους που δεν επιτρέπουν στο 17% να καταργήσει(;), να επανεξετάσει(;), να επαναδιαπραγματευτεί(;) το Μνημόνιο. Ετσι, μεσούσης της μεγαλύτερης κρίσης, θα οδηγήσει τον τόπο σε νέες εκλογές ελπίζοντας ότι θα τις κερδίσει, χρησιμοποιώντας το σύστημα που μέχρι τώρα ονομάζει καλπονοθευτικό. Δύσκολα, βέβαια, θα μπορούσε να συγκεντρώσει το 35% που απαιτείται για αυτοδυναμία (αυτό σημαίνει διπλασιασμό των ψήφων της περασμένης Κυριακής), αλλά με το «καλπονοθευτικό μπόνους» των πενήντα εδρών θα είναι σε θέση να στριμώξει έτι περαιτέρω το ΚΚΕ και τις «άλλες δημοκρατικές δυνάμεις». Και να σκεφθεί κανείς ότι η μικροπολιτική είναι ένα από τα στοιχεία του δικομματισμού που καταδίκασαν οι πολίτες στην κάλπη.
Μπορεί να φταίει η υπεροψία του ανδρός, μπορεί να είναι και η κατάρα της Αριστεράς. Για μια ακόμη φορά ο χώρος αυτός δεν μπορεί να σταθεί στο ύψος των ιστορικών αναγκών που έχει ο τόπος. Αποδείχθηκε ότι όποτε μπορούσε να αλλάξει τα πράγματα προς το καλύτερο, οδήγησε τη χώρα στο χειρότερο εφιάλτη της.
ΔΗΜΑΡ: Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αξιοποίησε την ευκαιρία για κυβερνητική λύση
Επέστρεψε την εντολή στον Παπούλια ο Αλέξης Τσίπρας
ΤΑ ΝΕΑ 10 Μαΐου 2012
Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αξιοποίησε την ευκαιρία για κυβερνητική λύση, ανακοίνωσε η Δημοκρατική Αριστερά, βάλλοντας κατά του Αλέξη Τσίπρα: «Κινδυνεύει να οδηγήσει τη χώρα σε νέες εκλογές» και «πολιτεύεται με ορίζοντα τη νέα προεκλογική περίοδο», ανέφερε η ΔΗΜΑΡ.
Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ δεν αξιοποίησε την ευκαιρία για κυβερνητική λύση, αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Δημοκρατική Αριστερά.
Προσθέτει ότι «με το σύνολο των χειρισμών της κινδυνεύει να οδηγήσει τη χώρα σε νέες εκλογές», ενώ τονίζει ότι με τις αντιφατικές δηλώσεις στελεχών της δεν υπάρχει πολιτική συνεννόηση. Επίσης, αναφέρει ότι η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ «πολιτεύεται με ορίζοντα τη νέα προεκλογική περίοδο».
Αναλυτικά, η ανακοίνωση της ΔΗΜΑΡ αναφέρει: «Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ στο πλαίσιο της διερευνητικής εντολής δεν αξιοποίησε την ευκαιρία για κυβερνητική λύση.
» Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ με το σύνολο των χειρισμών της κινδυνεύει να οδηγήσει τη χώρα σε νέες εκλογές με πιθανό αποτέλεσμα την αναθέρμανση του δικομματισμού και τη συντηρητική μετατόπιση.
» Οι αντιφατικές δηλώσεις στελεχών του για την ελληνική οικονομία, η εμμονή στην καταγγελία της δανειακής σύμβασης, που συνιστά πτωχευτικό γεγονός και αποτελεί ρήξη με την Ευρωζώνη, δυσχεραίνουν την πολιτική συνεννόηση. Η διατύπωση μαξιμαλιστικών θέσεων ακυρώνει οποιαδήποτε λύση. Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ πολιτεύεται με ορίζοντα τη νέα προεκλογική περίοδο.
» Η ΔΗΜΑΡ επιμένει σταθερά στη ρεαλιστική κατεύθυνση της σταδιακής απαγκίστρωσης από το μνημόνιο μέσα από σκληρή επαναδιαπραγμάτευση με τους δανειστές μας αλλά και τη σταθερή προσήλωση στην παραμονή της χώρας στο ευρώ».
Τσίπρας: Ψάχνουν αριστερό Καρατζαφέρη
«Δεν θα προδώσουμε την ελπίδα του λαού για να πάρουμε τρία υπουργεία», τόνισε ο κ. Τσίπρας και πρόσθεσε ότι «η αρχικά διαφαινόμενη προθυμία των κομμάτων του μνημονίου να συνεργαστούν ήταν προσχηματική».
»Αυτό που πραγματικά επιδιώκουν τα δύο κόμματα του μνημονίου είναι να βρουν έναν αριστερό Καρατζαφέρη ώστε να συνεχιστεί η λαίλαπα του μνημονίου που πριν από τρεις ημέρες καταδίκασε στην κάλπη ο ελληνικός λαός και με τη συνενοχή της Αριστεράς».
«Εξαντλήσαμε κάθε δυνατότητα και περιθώριο για το σχηματισμό προγραμματικής κυβέρνησης συμβατής με τη λαϊκή ετυμηγορία», είπε ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας, επιστρέφοντας στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας τη διερευνητική εντολή που είχε λάβει, μετά την ολοκλήρωση των επαφών του με τους αρχηγούς των κομμάτων.
«Βρήκαμε ευρεία στήριξη στους κοινωνικούς φορείς, αλλά ελάχιστη στις κοινοβουλευτικές δυνάμεις. Σας επιστρέφω λοιπόν την εντολή και ελπίζω ότι θα βρεθεί συμβατή λύση με τις επιθυμίες του λαού», είπε ο κ. Τσίπρας στον κ. Παπούλια.
Ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ εξέφρασε τη λύπη του γιατί όπως είπε σε «αυτές τις κρίσιμες στιγμές να μην βρίσκεται λύση, όπως λέτε, συμβατή με τις επιλογές, τους πόθους και το μέλλον του ελληνικού λαού».
»Θα αγωνιστούμε μέχρι τέλους για να σχηματιστεί κυβέρνηση που θα βρίσκεται σε αρμονία με τη λαϊκή επιταγή» τόνισε, προσθέτοντας ότι η λαϊκή επιταγή είναι να ματαιωθούν τα μέτρα λιτότητας «που βυθίζουν στην απόγνωση και στην απελπισία κάθε Ελληνίδα και Έλληνα».
Σχολιάζοντας την δήλωση του κ.Τσίπρα περί «αριστερού Καρατζαφέρη» ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ απάντησε: «Ξεπέζεψε Αλέξη».
Επιστολή Τσίπρα στην τρόικα
Εν τω μεταξύ, ο κ Τσίπρας απέστειλε επιστολή προς τους προέδρους της ΕΕ, της ΕΚΤ, της Κομισιόν και του Eurogroup. Αφού εξηγεί το εκλογικό αποτέλεσμα, την καταδίκη των κομμάτων του Μνημονίου, αλλά και την αποτυχία της πολιτικής, τονίζει: «οφείλουμε να επανεξετάσουμε ολόκληρο το πλαίσιο της υπάρχουσας στρατηγικής».
Αναλυτικά η επιστολή:
«Σας στέλνω αυτή την επιστολή μετά την παράδοση της διερευνητικής εντολής που ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας έδωσε σε μένα, ώστε να διακριβώσω τη δυνατότητα σχηματισμού Κυβέρνησης που να απολαμβάνει την εμπιστοσύνη του Κοινοβουλίου, σύμφωνα με το Σύνταγμά μας. Η επιστολή αυτή ακολουθεί προηγούμενη, που είχα αποστείλει στις 21 Φεβρουάριου.
Η ψήφος του ελληνικού λαού την Κυριακή 6 του Μαΐου απονομιμοποιεί πολιτικά το Μνημόνιο Συνεννόησης/Μνημόνιο Οικονομικής και Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής το οποίο συνυπέγραψαν η προηγούμενη κυβέρνηση Παπαδήμου και οι αρχηγοί των δύο πολιτικών κομμάτων που είχαν εγγυηθεί την κοινοβουλευτική πλειοψηφία της κυβέρνησης εκείνης. Και τα δύο αυτά κόμματα κατέγραψαν απώλεια, περίπου, 3,5 εκατομμύριων ψήφων, αθροίζοντας ποσοστό 33,5% των συνολικών ψήφων.
Παρακαλούμε σημειώστε ότι, πριν από αυτό, το Μνημόνιο Συνεννόησης / ΜΟΧΠ είχε ήδη απονομιμοποιηθεί όσον αφορά την οικονομική αποτελεσματικότητά του. Αλλά δεν είναι μόνο ότι το Μνημόνιο Συνεννόησης / ΜΟΧΠ απέτυχε στην επίτευξη των ίδιων του των στόχων. Είναι, επίσης, ότι έχει αποτύχει να αντιμετωπίσει τις δομικές ανισορροπίες και ανισότητες της ελληνικής οικονομίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ επεσήμαινε όλα τα τελευταία χρόνια τις ενδογενείς αδυναμίες της οικονομίας. Όλες οι κυβερνήσεις, που συνεργάζονται στενά με την Ευρωπαϊκή Ένωση, αγνόησαν τις προτάσεις μας για συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις.
Παρακαλούμε σημειώστε επίσης ότι, εξαιτίας των πολιτικών του Μνημονίου Συνεννόησης/ ΜΟΧΠ, η Ελλάδα είναι η μόνη ευρωπαϊκή χώρα σε καιρό ειρήνης η οποία το 2012 διανύει το πέμπτο διαδοχικό έτος βαθιάς ύφεσης.
» Επιπλέον, το πρόγραμμα Ανταλλαγής Ομολόγων (PSI) έχει αποτύχει να διασφαλίσει με αξιόπιστο τρόπο τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του αυξανόμενου δημόσιου χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ της Ελλάδας. Η λιτότητα δε μπορεί με κανένα τρόπο να είναι η θεραπεία στην ύφεση. Είναι λοιπόν επιτακτική η άμεση, κοινωνικά δίκαιη, αντιστροφή της καθοδικής τάσης της οικονομίας μας.
» Πρέπει επειγόντως να διασφαλίσουμε την οικονομική και κοινωνική σταθερότητα στη χώρα μας. Για το σκοπό αυτό, οφείλουμε να αναλάβουμε κάθε δυνατή πολιτική πρωτοβουλία προκειμένου να αντιστρέψουμε τη λιτότητα και την ύφεση. Γιατί πέραν της έλλειψης δημοκρατικής νομιμοποίησης, η συνέχεια της εφαρμογής του προγράμματος εσωτερικής υποτίμησης οδηγεί την οικονομία στην καταστροφή, χωρίς να δημιουργεί προϋποθέσεις ανάκαμψης. Η εσωτερική υποτίμηση τείνει να οδηγήσει σε κρίση ανθρωπιστική.
» Συνεπώς οφείλουμε να επανεξετάσουμε ολόκληρο το πλαίσιο της υπάρχουσας στρατηγικής, δεδομένου ότι δεν απειλεί μόνο την κοινωνική συνοχή και τη σταθερότητα στην Ελλάδα, αλλά αποτελεί και πηγή αστάθειας για την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωζώνη.
» Το κοινό μέλλον των ευρωπαϊκών λαών βρίσκεται υπό την απειλή αυτών των καταστροφικών επιλογών. Είναι βαθιά η πίστη μας ότι το πρόβλημα της κρίσης είναι ευρωπαϊκό, και άρα σε ευρωπαϊκό επίπεδο πρέπει να βρεθεί η λύση».
Γιάννης Ν. Μπασκόζος, ΤΟ ΒΗΜΑ 6.5.12
Τι κράτος χρειαζόμαστε στην εποχή της κρίσης
Η επαναδιεκδίκηση του Κέινς και η επανεφεύρεση του κρατικού ρόλου στο επίκεντρο των συζητήσεων και του προβληματισμού στην Ευρώπη και στην Αμερική
Εικονογραφικό σχόλιο για την ανεργία που μαστίζει τον ευρωπαϊκό Νότο. Το κοινωνικό κράτος περνάει κρίση και πολλοί λένε ότι έχει τελειώσει
«Στα χαρακώματα της μάχης είμαστε όλοι κεϊνσιανοί» θα πει στο κορύφωμα της παρούσας οικονομικής κρίσης, το 2009, ο νομπελίστας οικονομολόγος Ρόμπερτ Λούκας. Η φράση «να επανεφεύρουμε το κράτος» κυριαρχεί στα προγράμματα πολλών κομμάτων σε όλη την Ευρώπη, και στην Ελλάδα. Η μονεταριστική συνταγή έχει αποτύχει και όλοι στρέφουν πάλι το βλέμμα τους προς το κράτος. Μπορεί όμως η συνταγή του Κέινς, που διαμόρφωσε τις κυρίαρχες πολιτικές μετά τη μεγάλη κρίση του 1929, να σταθεί και σήμερα στα πόδια της; Ο Φιλίπ Αγκιόν, καθηγητής Οικονομικών στο Χάρβαρντ, και η Αλεξάντρα Ρουλέ, στο βιβλίο τους Ο νέος ρόλος του κράτους, Για μια ανανεωτική σοσιαλδημοκρατία (εκδ. Πόλις) πιστεύουν ότι η διάκριση μεταξύ νεοφιλελεύθερων και σοσιαλδημοκρατών για «περισσότερο» ή «λιγότερο» κράτος είναι μάλλον άστοχη και ότι το ζητούμενο είναι ένα «διαφορετικό κράτος». Αναγνωρίζουν τον ρόλο της δημόσιας εξουσίας, αφού όμως την «επινοήσουν εκ νέου».
Για τους δύο συγγραφείς ο κεϊνσιανισμός δεν μπορεί να ανταποκριθεί στη σημερινή ιστορικά διαμορφωμένη πραγματικότητα, καθώς τα εργαλεία του είναι αναντίστοιχα της εποχής. Το κεϊνσιανό κράτος διέθετε τρεις μοχλούς παρέμβασης: τον εκτεταμένο δημόσιο τομέα που του έδινε τη δυνατότητα να κατευθύνει τη βιομηχανική πολιτική. Στο πλαίσιο μιας κλειστής οικονομίας μπορούσε να δίνει ώθηση στην οικονομική δραστηριότητα αυξάνοντας τις δημόσιες δαπάνες και μπορούσε να διατηρεί το κράτος πρόνοιας μέσω επιδοτήσεων και υποκατάστατων εισοδημάτων (επιδόματα κτλ.).
Οι συγγραφείς τονίζουν ότι η εποχή άλλαξε, έχουμε εισέλθει σε μια περίοδο ανοιχτής οικονομίας όπου η πρόοδος των ανεπτυγμένων χωρών δεν είναι αποτέλεσμα της τεχνολογικής απομίμησης αλλά της καινοτομίας. Σήμερα δημιουργούνται συνεχώς νέες επιχειρήσεις και άλλες αφανίζονται. Το ζήτημα για το κράτος δεν είναι ο άμεσος έλεγχος αλλά η ρύθμισή τους. Σε μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία η διαχείριση μέσω της ζήτησης χάνει την αποτελεσματικότητά της, αφού η αύξηση των δημοσίων δαπανών μπορεί να εκφραστεί με τη διόγκωση του εμπορικού ελλείμματος και όχι με την ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας. Για τη Γαλλία (για την οποία γράφτηκε αυτό το βιβλίο) η ενίσχυση των εισαγωγών είχε άμεσα αρνητικό αποτέλεσμα στην εγχώρια βιομηχανία. Τέλος, το κράτος πρόνοιας διέρχεται τεράστια κρίση. Το ζήτημα για τους συγγραφείς δεν είναι μόνο να προστατευθούν τα άτομα, αλλά και να υποστηριχθούν σε μια επαγγελματική διαδρομή που τη διακρίνει μεγαλύτερη κινητικότητα από ό,τι στο παρελθόν.
Οι Αγκιόν – Ρουλέ θεωρούν αναποτελεσματικό και τον Τρίτο Δρόμο που προσπάθησαν να χαράξουν οι Νέοι Εργατικοί στη Βρετανία. Η παρέμβαση των τελευταίων βασίστηκε αποκλειστικά στις δυνάμεις της αγοράς, ενώ οι συγγραφείς του βιβλίου επικεντρώνουν στην ιδέα της συμπληρωματικότητας ανάμεσα στα χρηματοπιστωτικά κίνητρα και στις μεταρρυθμίσεις της διακυβέρνησης – ό,τι ακριβώς οι Εργατικοί δεν κατάφεραν να κάνουν στους τομείς της Παιδείας και της Υγείας. Τους κατηγορούν ακόμη ότι συνέστησαν ένα «μεροληπτικό» κράτος όσον αφορά τις στοχευμένες επενδύσεις και ότι ελάχιστα προσπάθησαν μέσω της φορολογίας να συμφιλιώσουν την αναδιανομή του εισοδήματος με την ενθάρρυνση της καινοτομίας.
Η πρόταση των Αγκιόν – Ρουλέ περιγράφει ένα κράτος επενδυτή, ρυθμιστή, εγγυητή του κοινωνικού συμβολαίου και της δημοκρατίας. Η βασική του στήριξη θα είναι στο ανθρώπινο κεφάλαιο, στις νέες ιδέες, στην καινοτομία, στην πράσινη οικονομία, στην προστασία του κλίματος για να μειωθεί η ανεργία και να υπάρξει ανάπτυξη. Προτείνουν ευέλικτη ασφάλεια ως μέτρο προστασίας των ατόμων από τις αρνητικές επιπτώσεις της απώλειας εργασίας. Ενα προοδευτικό φορολογικό σύστημα, χωρίς φοροαπαλλαγές, που θα επιτρέπει τη μείωση των ανισοτήτων.
Τέλος, προτείνουν ένα κράτος θεμελιωμένο στη δημοκρατία και στην ελευθερία δράσης. Στην κριτική που τους κάνουν ότι η συνεχής ανάπτυξη έχει όρια και έπειτα από αυτά αρχίζει η καταστροφή, απαντούν ότι «η καινοτομία επιτρέπει να υποχωρούν συνεχώς τα όρια του εφικτού, χάρη στην ανακάλυψη νέων πηγών ενέργειας και νέων παραγωγικών διαδικασιών που καθιστούν δυνατή την εξοικονόμηση της χρήσης των υφιστάμενων πηγών». Η βασική ιδέα των Αγκιόν – Ρουλέ είναι ότι το κράτος πρέπει να έχει μια στρατηγική διακυβέρνησης ως προς τον τρόπο που παρέχει τη στήριξή του, αλλά και το πώς χειρίζεται τους θεσμούς και τους τομείς δραστηριοτήτων που ευεργετούνται από το δημόσιο χρήμα. Η δημοκρατία, τα μέσα ενημέρωσης και η αξιολόγηση των δημόσιων πολιτικών πρέπει να διαδραματίσουν ουσιαστικό ρόλο.
Τι κρατάμε από τον Κέινς
«Οχι, ο Κέινς είναι ακόμα πολύ χρήσιμος» θα πει ο Ρόμπερτ Σκιντέλσκι, καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο του Warwick και εξαίρετος βιογράφος του Κέινς. Ο Σκιντέλσκι, ο οποίος έχει κατά καιρούς υποστηρίξει τη χώρα μας από την επίθεση των κερδοσκόπων, επαίρεται ότι ο ίδιος δεν είναι ένας στυγνός οικονομολόγος, αλλά ένας ιστορικός και φιλόσοφος της οικονομίας, γι’ αυτό και μπορεί να δει πιο καθαρά τι κρατάει κάποιος από τον Κέινς. Στο βιβλίο του Keynes, επιστροφή στη διδασκαλία του (εκδ. Κριτική) τονίζεται ότι η παρακμή του κεϊνσιανισμού οφείλεται στην παρακμή των ιδεών στις οποίες ο Κέινς πίστευε ακράδαντα λέγοντας «ο κόσμος κυβερνάται από αυτές».
Ο Σκιντέλσκι κρίνει αρνητικά τόσο τους «νέους κεϊνσιανούς» όσο και τους «νέους κλασικούς», καθώς και οι δύο πίστεψαν στις ορθολογικές προσδοκίες της αγοράς και έτσι νομιμοποίησαν την απορρύθμιση του χρηματοοικονομικού τομέα που οδήγησε στην κρίση. Κατά τον Σκιντέλσκι στον πυρήνα της θεωρίας του Κέινς βρίσκεται η αναπόδραστη «αβεβαιότητα» για το μέλλον. Η έννοια της αβεβαιότητας είναι καθοριστική για το πώς διαμορφώνονται οι στρατηγικές στον οικονομικό τομέα. Ο συγγραφέας επικρίνει τους οικονομολόγους που, ορίζοντας με βεβαιότητα ως ορθολογική συμπεριφορά μόνον αυτή που ευθυγραμμίζεται με τα μοντέλα τα οποία οι ίδιοι έχουν εκπονήσει, θεωρούσαν ανορθολογικές όλες τις άλλες συμπεριφορές. Ο Σκιντέλσκι θα υπενθυμίσει ότι η άποψη του Κέινς ήταν ότι η οικονομία είναι «ηθική και όχι φυσική επιστήμη», κάτι που οφείλουν να σκεφτούν και να λάβουν υπόψη τους όλοι οι νεότεροι οικονομολόγοι.
Ο Σκιντέλσκι προτείνει να επαναφέρουμε το βασικό όραμα του Κέινς, που ήταν η «αρμονική κοινωνία», η οποία έχει τόσο εθνική όσο και υπερεθνική διάσταση. Σύμφωνα με αυτή θα πρέπει να επιτευχθεί η πλήρης απασχόληση στο εσωτερικό της χώρας διαμέσου των επενδύσεων και της ανακατανομής του εισοδήματος, πράγμα που θα οδηγούσε σε αποφόρτιση του διεθνούς εμπορίου από τις πιέσεις, σε επιβράδυνση του ρυθμού της παγκοσμιοποίησης και σε άμβλυνση των κοινωνικών εντάσεων που προκύπτουν από αυτήν. Από την άλλη, η δημιουργία μιας Clearing Union για τις διεθνείς πληρωμές θα σταματούσε τις παγκόσμιες μακροοικονομικές ανισορροπίες οδηγώντας άμεσα σε έναν πλουραλιστικό κόσμο και σε μια μεγαλύτερη νομισματική σταθερότητα. Φυσικά, για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο, πρέπει και οι ισχυρές πολιτικώς και οικονομικώς χώρες να πάρουν γεωστρατηγικές αποφάσεις που θα διευκολύνουν την είσοδο στη νέα εποχή.
Η διαφορά των δύο βιβλίων έγκειται στο εξής: ο Σκιντέλσκι γράφει ότι η κρίση αντανακλά και μια «ηθική αποτυχία» που στον πυρήνα της βρίσκεται η λατρεία της ανάπτυξης ως αυταξία και όχι ως τρόπου για την επίτευξη του «ευ ζην». Αρα χρειαζόμαστε να θεσπίσουμε κανόνες μιας πιο αρμονικής οικονομικής και κοινωνικής ζωής. Οι Αγκιόν – Ρουλέ πιστεύουν ότι η ανάπτυξη δεν έχει όρια, αρκεί να κυλήσει μέσα στα κανάλια της καινοτομίας προς όφελος του ανθρώπου. Και οι τρεις συγγραφείς βλέπουν το κράτος να συνεχίζει να παίζει ρυθμιστικό ρόλο. Μόνο που αυτός θα είναι διαφορετικός από τους ρόλους που είχε κληθεί να υπερασπιστεί το ίδιο το κράτος σε παλαιότερες εποχές.
Καρασαρίνης, Μάρκος, ΤΟ ΒΗΜΑ, 8.5.12
Τα ψέματα που κλόνισαν την Ελλάδα
Το πολιτικό σοκ που υπέστησαν το ΠαΣοΚ και η ΝΔ στις εκλογές οφείλεται στα μεγάλα ψέματα που είπαν οι ηγεσίες τους τα πέντε τελευταία χρόνια
«Kατακτά βασίλεια δίχως πόλεμο, αλλά ενίοτε ακόμη και μετά την απώλεια της μάχης. Χαρίζει και ανακτά θέσεις. Μετατρέπει ένα βουνό σε απλό σωρό από χώματα και κάνει έναν σωρό από χώματα βουνό. Προεδρεύει εδώ και πολλά χρόνια σε εκλογικές επιτροπές, κάνει το μαύρο άσπρο, αναγορεύει άθεους σε αγίους και ακόλαστους σε πατριώτες, προμηθεύει με νοημοσύνη τους υπουργούς εξωτερικών και ανυψώνει ή κατακρημνίζει την πιστωτική ικανότητα του έθνους».
Σε αυτό το απατηλά σύγχρονο κείμενο για την παθολογία του δημοσίου βίου, ο Τζόναθαν Σουίφτ, σατιρικός συγγραφέας, δοκιμιογράφος και πολιτικός επιφυλλιδογράφος με φαρμακερή γλώσσα, ανακαλύπτει το 1733 την ακατανίκητη κινητήρια δύναμη της πολιτικής: δεν είναι η ιδεολογία, αλλά το ψέμα.
Πλάτωνας και Μακιαβέλι
Το ψεύδος στην πολιτική είναι μια πρακτική καθαγιασμένη από τον χρόνο. Δεν υπήρξε ποτέ ένα ειδυλλιακό παρελθόν, ένας χαμένος παράδεισος όπου οι πολιτικοί δεν ψεύδονταν, για να γευθούν στη συνέχεια τον απαγορευμένο καρπό και να εκμαυλιστούν από αυτόν. Ο Πλάτωνας είχε μιλήσει για το «γενναίο ψεύδος» που υπό συγκεκριμένες συνθήκες ο ηγέτης εξαναγκάζεται να πει στον λαό, ο Μακιαβέλι το εκθείασε ως αναπόσπαστο προσόν του ηγεμόνα, ο Σουίφτ το αναγόρευσε σε τέχνη απορρυπαντική με την οποία τα πάντα μετατρέπονται με αλχημικό τρόπο στο αντίθετό τους.
Είτε οι πολιτικοί όντως τείνουν να ψεύδονται περισσότερο σε σχέση με άλλες κοινωνικές ή επαγγελματικές ομάδες είτε όχι, η πεποίθηση ότι αυτό συμβαίνει είναι σήμερα εδραιωμένη στην κοινή γνώμη. Σε δημοσκόπηση ερευνητικού κέντρου του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ το 2010, το 91% των αμερικανών ψηφοφόρων είχε διαπιστώσει ψέματα και παραπλανητική πληροφόρηση σε πολιτικές διαφημίσεις των ενδιάμεσων εκλογών εκείνης της χρονιάς. Πιο κοντά στην Ευρώπη, σφυγμομέτρηση της εταιρείας έρευνας αγοράς YouGov, που δημοσιεύθηκε στον «Independent» της 5ης Μαρτίου 2012, θέλει το βρετανικό κοινό σε ποσοστό 62% να θεωρεί ότι οι πολιτικοί ψεύδονται διαρκώς και ασύστολα.
Τα μυστικά του ψεύδους
Ψέμα, βέβαια, δεν είναι μόνο το ψέμα. Σε ένα κείμενο διάστικτο από ψεύδη της διεθνούς πολιτικής σκηνής ο διακεκριμένος αμερικανός πολιτικός επιστήμονας Τζον Μερσχάιμερ επιχειρεί να εξακριβώσει «Γιατί οι πολιτικοί λένε ψέματα» (εκδ. Πατάκη). Εκεί υπογραμμίζει ότι το ψέμα είναι απλώς ο γενάρχης μιας μεγάλης οικογένειας με διάφορους βαθμούς συγγένειας, εκλεκτά μέλη της οποίας θεωρούνται επίσης η ανακρίβεια, η αποσιώπηση, η απόκρυψη, η διαστρέβλωση, η παράλειψη, η παραπληροφόρηση, η παραπλάνηση, η προπαγάνδα, η μισή αλήθεια. Εννοιες τον κατάλογο των οποίων θα μπορούσε να είχε εμπλουτίσει, αν είχε αποταθεί στους έλληνες πολιτικούς.
Οι ηγέτες της Μεταπολίτευσης διακρίθηκαν στην επίκληση εκλεπτυσμένων χαρακτηρισμών για αναληθείς πρακτικές – των αντιπάλων τους, κατά κανόνα. «Λασπολογία», «σπερμολογία», «τερατολογία», «διγλωσσία», «μυθολογήματα», «αποκυήματα φαντασίας», «ανυπόστατες φήμες», «αναληθείς ισχυρισμοί», «έργα-μακέτες», υπήρξαν διαχρονικά χιτ μιας πολιτικής σκηνής όπου «κοινοί συκοφάντες» επιδίδονταν σε μεθόδους «δημιουργικής λογιστικής», ενώ άλλοι προΐσταντο μιας «τραβεστί οικονομίας».
Κατ’ άλλους κυνικός, κατ’ άλλους απλώς ρεαλιστικός, αλλά γνωστός τοις πάσι και αγαπημένος σε πολλούς, ο αφορισμός του Κωνσταντίνου Καραμανλή («στην πολιτική υπάρχουν πράγματα που λέγονται και δεν γίνονται και πράγματα που γίνονται και δεν λέγονται») αποδέχεται ουσιαστικά δύο κατηγορίες λόγου που θα μπορούσαν να περιγραφούν με τους όρους «ψέμα» και «απόκρυψη», αντίστοιχα. Αν, όμως, αναζητεί κανείς προφανείς παραπλανήσεις, παραλείψεις και ανακρίβειες στον πολιτικό λόγο, δεν χρειάζεται να απομακρυνθεί από τα στενά όρια της τελευταίας δεκαετίας.
Ο Αντώνης Σαμαράς και ο Ευάγγελος Βενιζέλος έχουν ήδη υποπέσει αρκετές φορές στο αμάρτημα του ψεύδους. Ο πρόεδρος της ΝΔ όταν στις αρχές του 2012 διαβεβαίωνε ότι «δεν θα ληφθούν νέα μέτρα πριν από τις εκλογές» και ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ όταν υποστήριζε τον περασμένο Οκτώβριο ότι το δημοψήφισμα που πρότεινε ο Γιώργος Παπανδρέου πρέπει να γίνει «για να εκφραστεί ο λαός», λίγες ώρες προτού αλλάξει γνώμη και αποφανθεί ότι η διενέργειά του είναι λάθος. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τις ίδιες ημέρες, τον Οκτώβριο του 2011, ο τότε υπουργός Οικονομικών και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης τόνιζε ότι η νέα δανειακή σύμβαση δεν θα συνοδευόταν από νέα μέτρα, αφού ίσχυε το Μεσοπρόθεσμο του προηγούμενου Ιουνίου.
Το ψέμα του Καραμανλή
Τον Μάρτιο του 2004 ο Κώστας Καραμανλής εξελέγη Πρωθυπουργός έπειτα από 11 συναπτά έτη διακυβέρνησης της χώρας από το ΠαΣοΚ με κεντρικό σύνθημα της προεκλογικής του εκστρατείας την «επανίδρυση του κράτους». Καθώς η μηχανή του χρόνου δεν έχει ακόμη εφευρεθεί, ώστε η Νέα Δημοκρατία να επέστρεφε στο μακρινό 1832 και να επαναδιαπραγματευόταν με τις Μεγάλες Δυνάμεις την ιδρυτική πράξη της χώρας διεκδικώντας πιο συμφέροντες όρους με δόλωμα τη γνώση των μελλούμενων, η ουσία του προγράμματος αφορούσε ευρύτατες τομές στη δημόσια διοίκηση, στη διακυβέρνηση και στη θεσμική λειτουργία του κράτους.
Εννέα μήνες μετά η «επανίδρυση» θα περιοριζόταν σε μικρό και ευέλικτο κυβερνητικό σχήμα, στη σύσταση διυπουργικών κλάδων στο Δημόσιο, στη θέσπιση αιρετών περιφερειαρχών, στην κανονιστική μεταρρύθμιση προς έλεγχο της νομοθετικής παραγωγής και στη διαφάνεια του πολιτικού χρήματος. Το 2007 η «επανίδρυση του κράτους» επαναλήφθηκε ως «δέσμευση», αλλά στο τέλος της δεύτερης θητείας το «μικρό και ευέλικτο σχήμα» αριθμούσε 44 μέλη, οι περιφερειακές εκλογές αγνοούνταν (θα γίνονταν για πρώτη φορά μόλις το 2010) και η απόπειρα ελέγχου του πολιτικού χρήματος είχε επισκιαστεί από το φιάσκο του «βασικού μετόχου».
«Θωρακισμένη οικονομία»
Στις 6 Οκτωβρίου 2008 είχαν περάσει ήδη τρεις εβδομάδες από το «σημείο μηδέν» της οικονομικής κρίσης, την πτώση της Lehman Brothers. Η ελληνική κοινωνία ανακάλυπτε σιγά σιγά τις διαστάσεις του προβλήματος – θεωρητικά και αποστασιοποιημένα, εννοείται, εφόσον αυτό αφορούσε ατυχείς ανθρώπους σε μακρινά μέρη της Γης.
Πρακτικά, το ζήτημα αντιμετωπιζόταν με λεκτικούς πυραύλους μικρού βεληνεκούς. Ο πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής διαβεβαίωνε εκείνη την ημέρα την Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματός του ότι «η ελληνική οικονομία είναι θωρακισμένη από τις μεταρρυθμίσεις που έχει κάνει η κυβέρνηση και έχει σημαντικές αντοχές. Το έλλειμμα μειώθηκε, οι ρυθμοί ανάπτυξης εξακολουθούν να είναι από τους υψηλότερους στην ευρωζώνη, ενώ η ανεργία μειώνεται». Τα στοιχεία της Eurostat σήμερα δείχνουν ότι το έλλειμμα αυξανόταν σταθερά από το 2006, ενώ ο ρυθμός ανάπτυξης το 2008 θα έπεφτε ραγδαία από το 4,3% του προηγούμενου έτους στο αναιμικό 1%. Η ανεργία όντως βρισκόταν σε χαμηλό δεκαετίας στο 7,2%, σε δύο μήνες όμως θα άρχιζε μια αδιάκοπη άνοδο. Η «θωρακισμένη οικονομία» ήταν κάτι σαν τη θωρακισμένη Μερσεντές του άσματος: ανέφικτη.
«Λεφτά υπάρχουν»
Οι Ηνωμένες Πολιτείες ζουν εδώ και μια δεκαετία στον αστερισμό των συνεπειών της 11ης Σεπτεμβρίου. Η Ελλάδα ζει σε αυτόν της 13ης Σεπτεμβρίου, αλλά δεν το γνωρίζει – ή το θυμάται με άλλον τρόπο. Βλέπετε, η 9/13 είναι η επέτειος της ρήσης του Γιώργου Παπανδρέου «λεφτά υπάρχουν» στη συνέντευξή του στη ΔΕΘ, λίγο πριν από τις εκλογές του 2009. Ο πρώην Πρωθυπουργός σε πρόσφατη αναφορά του υπαινίσσεται ότι η περιβόητη φράση αναφερόταν στον φυσικό πλούτο της χώρας και στο ταλέντο των κατοίκων της.
Στην πραγματικότητα, η απάντησή του στο εύλογο ερώτημα του συντάκτη της εφημερίδας «Τα Νέα», Γιώργου Παπαχρήστου, για την προέλευση της χρηματοδότησης του φιλόδοξου τότε οικονομικού προγράμματός του έκανε λόγο για εξοικονόμηση πόρων χαμένων σε σπατάλες, πελατειακές σχέσεις της προηγούμενης διακυβέρνησης, ανείσπρακτους φόρους, αδικαιολόγητες προσλήψεις και διαφθορά. Τεχνικά, δικαιούται να διαβεβαιώνει ότι «ποτέ δεν το εννόησα ως εντολή για παροχές».
Η φράση «λεφτά υπάρχουν», όμως, δύσκολα μπορεί να ερμηνευτεί ως κάτι διαφορετικό από ένα κλείσιμο του ματιού στην κοινωνία. Αφηνε να εννοηθεί, στην απέριττη λιτότητά της, ότι υπάρχει δρόμος, μονοπάτι, διέξοδος, μαντζούνι, βότανο, το μαγικό φίλτρο των Γαλατών του Αστερίξ ίσως, άμεση και εύκολη θεραπεία πάντως για τα αδιέξοδα και τις παθογένειες της ελληνικής οικονομίας. Η επόμενη ημέρα των εκλογών θα ήταν business as usual. Κάπου από το μέλλον έγνεφε ενθαρρυντικά η πράσινη ανάπτυξη. Η Ελλάδα θα γινόταν μια Δανία του Νότου. Και ύστερα ήρθαν οι μέλισσες…
Είναι τελικά ο δρόμος ανοιχτός (και τα σκυλιά δεμένα) για μια αντίληψη των πολιτικών πραγμάτων όπου η αλήθεια υφίσταται μόνο ως φερετζές του ψεύδους; Ο Τζον Μερσχάιμερ παρεμβαίνει εδώ ακριβώς για να σημειώσει μια βασική διάκριση: αυτή του ιδιοτελούς ψεύδους, που λέγεται για προσωπικό, κομματικό ή άλλο μερικό συμφέρον, από εκείνο που αποβλέπει στο συμφέρον της πολιτείας, της κοινωνίας ή του έθνους. Οχι ότι η θέση του στερείται προβλημάτων: σε έναν έμπειρο σε παρόμοια τερτίπια πολιτικό αρκεί μια ελάχιστη λεκτική ταχυδακτυλουργία για να καταστήσει τη φιλική εξυπηρέτηση προάσπιση των υψηλότερων δυνατών ιδανικών. Και κανείς δεν μπορεί να εμποδίσει τον οποιονδήποτε να τυλίξει μια μερίδα χαριστικών ρυθμίσεων σε μια λαδόκολλα ευρύτερου συμφέροντος. Σε άπταιστα ελληνικά αυτό έχει όνομα – και λέγεται «τροπολογία». l
* Το βιβλίο «Γιατί οι πολιτικοί λένε ψέματα» του Τζον Τζ. Μερσχάιµερ κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη.
Greek politicians fail to form coalition
More economic instability expected after Syriza refuses to enforce austerity measures, setting stage for fresh elections
-
Helena Smith in Athens
-
guardian.co.uk, Friday 11 May 2012
Alexis Tsipras, leader of Syriza, said the Greek leftist coalition refused to take part in a ‘national unity administration’. Photograph: Yorgos Karahalis/Reuters
Greece‘s political and economic future lay in question on Friday night after the collapse of efforts by the country’s feuding politicians to form a government that could end the impasse Athens has faced since inconclusive elections.
Almost a week after being plunged into chaos by a vote that saw the fortune of anti-austerity forces rise considerably, the turmoil looked set to continue following the refusal of the poll’s surprise runner-up to participate in a "national unity administration".
"It is as if the message of last Sunday’s election has not been heard," said Alexis Tsipras, the radical leftist whose coalition, Syriza, stormed into public consciousness as the ballot’s big winner, securing an unprecedented 16.8% of the vote.
"We will not participate in a government that will enforce the policies of the memorandum," he said, referring to the terms Athens agreed to with the foreign creditors keeping the country’s debt-stricken economy afloat.
The young politician made the announcement after holding talks with the leader of the socialist Pasok party, Evangelos Venizelos, the third politician to be given a mandate to try to form a government this week.
Tsipras’s rejection is likely to send further shockwaves through Europe, with politicians stepping up pressure on Greece to honour its commitment to a controversial austerity and reform programme – or leave the eurozone. Earlier, leaders across the spectrum said the party’s participation was essential if Greece was to steer through its worst crisis in modern times.
"There must be a durable government," said Antonis Samaras, leader of the conservative New Democracy party, which won the most votes but not enough for a workable majority. "The Syriza party must participate, or give a vote of tolerance. It’s in their hands to decide what they want to do," he told a meeting of his MPs.
Venizelos, whose Pasok party has supported the unpopular terms of financial support from the EU and International Monetary Fund, is likely to return his mandate over the weekend.
The chances of the political deadlock being broken are slim. Resistance to Pasok and New Democracy is at an all-time high following their pummelling in last week’s election for endorsing the successive waves of austerity in the form of higher taxes, plus pay and pension cuts, in return for aid.
Across the political spectrum, insiders said a fresh poll, to be held by 17 June at the latest, looked inevitable. "The only other way out is if our creditors withhold aid," said one. "If funds dry up and Greek civil servants don’t get their pay and pensions, maybe then people will come to their senses."
With public opinion behind him, amid virulent opposition to fulfilling the gruelling conditions demanded by creditors in return for rescue funds, Tsipras, who failed to form a government earlier this week, has refused outright to join a coalition that would support the measures. Rather, he has stepped up his fiery anti-austerity rhetoric.
A poll released on Friday by Alpha TV indicated that the increasingly assertive leader would see his popularity surge if new elections were held. Syriza, a coalition of leftists and greens that won 16.8% of the vote on Sunday, would probably emerge as the biggest party with 27%, it said.
For the EU and IMF, which has committed a total of €240bn (£190bn) in rescue funds to keep the nation’s economy afloat, it is a nightmare scenario that policymakers did not foresee when Europe’s debt crisis erupted in Athens in December 2009.
With the breakdown in talks, it is now likely the head of state, President Karolos Papoulias, will be forced to call elections as early as next week. The ceremonial figure can constitutionally call his own meeting of party leaders but forging consensus among them remains a remote possibility.
Professor Dimitris Keridis, who teaches political science at Panteion University in Athens, said: "There is no easy way out. From the moment Greece’s mainstream party political system dissolved [in Sunday’s poll] governing the country with such a fractious parliament has become near impossible.
"Even the best-case scenario that would see a government being formed isn’t good enough. How long would it last?" he asked. "Creditors are demanding a further €11.5bn in cuts in June. Only an efficient, stable, long-term government will be able to pass such harsh measures and stop a euro exit."
Why Europe needs Greece
Syriza’s electoral success marks the start of the first major battle against austerity. The whole continent should will them to win
-
guardian.co.uk, Friday 11 May 2012
Syriza, led by Alexis Tsipras, centre, ‘stands every chance of … forming a coalition government of anti-bailout forces’ in Greece. Photograph: Simela Pantzartzi/EPA
The clear winner of the recent Greek elections is Syriza, a coalition of leftwing organisations active for several years. The fascist Golden Dawn party has also made stunning gains but its rise, disturbing as it might be, is neither the main outcome of the elections, nor yet a major threat to Greek society. Political momentum belongs to Syriza. If it gets its act together, it could help resolve the crisis and give a boost to the European anti-austerity movement.
The two staple parties of Greek government – Pasok and New Democracy – have been trounced for bringing the country to this pass over four decades, and for implementing the bailout agreements. The Greek electorate has clearly stated what it does not want: old politics and the so-called rescue by the troika of the EU, the International Monetary Fund and the European Central Bank.
During the past two years a parade of mediocre Greek politicians have pretended to negotiate with the troika, while decrying their own country as "corrupt". They were backed by technical experts terrified at the thought of displeasing the lenders to Greece. Some of the politicians and experts were people who had also handled the disastrous Greek entry into European monetary union. The result was two bailout agreements, in May 2010 and March 2012 – monuments to bad economics and social callousness. By the end of 2012 austerity will have led to contraction of the Greek economy by 20%, a jump in unemployment toward 25%, a full-blown humanitarian crisis in the urban centres, and a completely unmanageable public debt. Greece is dying on its feet. Meanwhile its old political class twitters on about participating in the European "game" and making structural reforms that will bring growth in the future.
Syriza has caused an earthquake by denouncing March’s bailout. It has called for a moratorium on debt payments, an international commission to audit Greek debt, aggressive debt write-offs, deep redistribution of income and wealth, bank nationalisation, and a new industrial policy to rejuvenate the manufacturing sector. These measures are exactly what the Greek economy needs. Implementing them depends entirely on rejecting the recent bailout and stopping payments on the debt.
Syriza believes that the measures can be introduced while the country remains within the eurozone. It has been unwilling to call for Greek exit, thus increasing its appeal to voters who worry about the aftermath of exit and believe that the euro is integral to the European identity of Greeks. In my view, and that of many other economists, it would be impossible for Greece to stay in the eurozone if it went down this path. Moreover, exit would be both necessary and beneficial to the economy in the medium term, and remains the most likely outcome for Greece. If Syriza really wanted to contribute to solving the crisis, it should get itself ready for this eventuality.
Nonetheless, the pressing issue at the moment is to free the country from the stranglehold of debt and austerity. As long as Syriza is prepared to take action to achieve these aims, and the Greek people wish to give it the benefit of the doubt on the euro, its role can be positive. At the very least, it offers a chance for Greece to avoid a complete disaster that might truly lead to the rise of fascism.
The current round of domestic political negotiations is unlikely to lead to a government being formed, especially one that could continue to implement the terms of the bailout. There will probably be new elections in the near future and Syriza stands every chance of winning decisively, thus forming a coalition government of the anti-bailout forces. But for this, Syriza should realise its own limitations, and actively seek to create the broad political front that Greece needs.
It is important to seek unity at all times, avoiding both gloating and the ancient factionalism of the Greek left. Syriza will need the active co-operation of the rest of the left if it is to muster sufficient forces to deal with the storm ahead. It is equally important to improve its appeal to experienced and knowledgeable people across society, for it will need many more in its ranks.
Finally, if there is a new government led by Syriza, it will rely on the support of people across Europe to tackle the catastrophe inflicted on Greece by the eurozone crisis. The first major battle against austerity is about to begin in Greece, and all European people have an interest in winning it.
Διαβάστε επίσης
How Greece could leave the eurozone – in five difficult steps
Greece would face dire consequences from a euro exit – as its people know
Παιδείας Εγκώμιον 
Πρόσφατα σχόλια