Η πολιτική πριν τις εκλογές της 6ης Μαΐου 2012

 

Τελευταία άρθρα πριν από την αυριανή μέρα. Μετά όλα θα μοιάζουν διαφορετικά, θα σκεφτούμε το πώς θα διαμορφώσουμε το μέλλον της χώρας μας.

Επιμέλεια: Ν.Τ.

Κων. Σημίτης: Μέτρα «τιμωρίας» στο Μνημόνιο 1

Της οικονομικής πολιτικής που οδήγησε στην είσοδο της Ελλάδας στην Ευρωζώνη, υπεραμύνεται ο πρώην πρωθυπουργός, κ. Κώστας Σημίτης, σε άρθρο που από κοινού συνέγραψε με τον οικονομολόγο και καθηγητή στο Οικονομικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Γιάννη Στουρνάρα, για την εφημερίδα Guardian, με τίτλο «Δεν προκάλεσε η Ελλάδα την κρίση στην Ευρωζώνη. Ναι, η χώρα μου ήταν η σπίθα, που απλώς αποκάλυψε τις δομικές αδυναμίες εντός της Ευρωζώνης». Ο κ. Σημίτης απαντά σε όσους υποστηρίζουν ότι η ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωζώνη ήταν λάθος, επισημαίνοντας ότι η χώρα μας έκανε από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 τεράστια προσπάθεια για να επιτύχει τα κριτήρια σύγκλισης και ελέγχθηκε εξονυχιστικά από όλα τα αρμόδια όργανα. Οπως αναφέρεται στο άρθρο, το δημοσιονομικό έλλειμμα μειώθηκε κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες, από 12,5% το 1993 σε 2,5% το 1999, ενώ η απόδοση της χώρας ήταν θετική και σε σχέση με τα υπόλοιπα κριτήρια σύγκλισης, όπως ο πληθωρισμός και το δημόσιο χρέος. Επισημαίνεται, δε, ότι, παρά την αυστηρή δημοσιονομική και νομισματική πολιτική, οι ρυθμοί ανάπτυξης παρουσίασαν βελτίωση και το ΑΕΠ αυξήθηκε στο 4% στο τέλος της δεκαετίας του 1990 και παρέμεινε σε αυτό το επίπεδο μέχρι το 2007.

Ο κ. Σημίτης αναφέρεται σε άγνοια, αν όχι υποκρισία, σχολιάζοντας τον ισχυρισμό ότι η Ελλάδα εισήλθε στην Ευρωζώνη με παραποιημένα οικονομικά στοιχεία, καθώς, όπως αναφέρει, ακόμα και με τα αναθεωρημένα στοιχεία, το έλλειμμα του 1999 υπολογίσθηκε στο 3,1% του ΑΕΠ, δηλαδή σε ποσοστό χαμηλότερο από τα αντίστοιχα αναθεωρημένα ελλείμματα των άλλων κρατών-μελών, που αξιολογήθηκαν με βάση τα στοιχεία του 1997.

Ο πρώην πρωθυπουργός επιρρίπτει ευθύνες για την εικόνα που δημιουργήθηκε ότι η Ελλάδα εισήλθε στην Ευρωζώνη με παραποιημένα στοιχεία, στην κυβέρνηση της Ν.Δ. και την αλλαγή που υιοθέτησε στην αποτύπωση των εξοπλιστικών δαπανών, ενώ μέρος της ευθύνης αποδίδει και στην Κομισιόν και τη Eurostat.

Αναφορικά με τα μέτρα σταθεροποίησης, που υιοθετήθηκαν από τον Μάιο του 2010, στο άρθρο επισημαίνεται ότι βελτίωσαν τα δημοσιονομικά και τόνωσαν την ανταγωνιστικότητα, οδήγησαν ωστόσο σε παρατεταμένη ύφεση και υψηλή ανεργία. Αναφέρεται, επίσης, ότι οι προβλέψεις του πρώτου Μνημονίου δεν θα ήταν ρεαλιστικές ακόμα και για χώρες με ισχυρότερη οικονομία απ’ ό,τι η Ελλάδα και ότι τα μέτρα που επιβλήθηκαν ήταν ένα είδος τιμωρίας, προκειμένου να συνετισθούν οι υπόλοιπες χώρες.

Η παρούσα κρίση, αναφέρεται, είναι μόνον εν μέρει κρίση δημοσίου χρέους, και αυτό αφορά κυρίως Ελλάδα και Πορτογαλία. Πέραν αυτού, είναι κρίση του ιδιωτικού τομέα και του τραπεζικού συστήματος σε αρκετά κράτη–μέλη, όπως και κρίση ελέγχου και εποπτείας οικονομικών και νομισματικών αρχών της Ευρωζώνης. Ως απάντηση, αναφέρεται ότι η Ε.Ε. θα πρέπει να διαμορφώσει ολοκληρωμένο πλαίσιο οικονομικής διακυβέρνησης και να αντιμετωπίσει τις ανισότητες ανάμεσα στον ανεπτυγμένο πυρήνα της και τη λιγότερο ανεπτυγμένη περιφέρεια.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 28.4.12

Οι διανοούμενοι και το «εκλογικό τσίρκο»

Του Μιχάλη Μητσού, ΤΑ ΝΕΑ 28.4.12

Το φρούτο δεν είναι βέβαια καινούργιο, δεν προέκυψε από κάποια διασταύρωση. Υπήρχαν πάντα οι διανοούμενοι που θεωρούσαν ότι πρέπει να μένουν όχι έξω, αλλά πάνω από την πολιτική, ότι δεν είναι για τα καθημερινά και τα εφήμερα, αλλά για τα μεγάλα και τα αιώνια. Η στάση αυτή είναι βέβαια απολύτως θεμιτή, αν και ενίοτε γραφική, ακόμη και σε μια περίοδο κρίσης όπως η σημερινή. Το πρόβλημα αρχίζει να δημιουργείται όταν αυτοί οι διανοούμενοι δηλώνουν ότι για «λόγους αρχής» δεν ψηφίζουν. Η αποχή αποτελεί βέβαια και αυτή δημοκρατικό δικαίωμα. Αλλά από τους ανθρώπους του πνεύματος περιμένει κανείς, καλώς ή κακώς, μια πιο εποικοδομητική στάση.

Πάρτε τον φιλόσοφο Ζακ Ρανσιέρ, μαθητή του Λουί Αλτουσέρ, του οποίου το βιβλίο «Το μάθημα του Αλτουσέρ» (1974) επανακυκλοφoρεί στη Γαλλία από τις εκδόσεις La Fabrique. Η αντιπαράθεση ανάμεσα στον Σαρκοζί και στον Ολάντ δεν τον απασχολεί. Οπως λέει σε συνέντευξή του στον «Νουβέλ Ομπζερβατέρ», η εκπροσώπηση είναι το αντίθετο της δημοκρατίας. Στην πραγματικότητα, αποτελεί μια ολιγαρχική αρχή: όσοι συνδέονται με τον τρόπο αυτόν με την εξουσία δεν εκπροσωπούν τον πληθυσμό, αλλά την κατάσταση ή την ικανότητα (τόπο γέννησης, πλούτο, γνώση κ.λπ.) που στηρίζουν την εξουσία τους πάνω σε αυτόν τον πληθυσμό. Οι προεδρικές εκλογές αποτελούν την ακραία μορφή κατάσχεσης της εξουσίας του λαού στο όνομά του. Να γιατί ο ίδιος δεν ψηφίζει. Πολύ περισσότερο, μάλιστα, που η ιστορία της Αριστεράς είναι γι’ αυτόν η ιστορία μιας διαρκούς προδοσίας.

Η αλήθεια είναι ότι ο συγγραφέας του «Μίσους για τη δημοκρατία» δεν ανήκει σ’ εκείνους που θεωρούν παρωδία οποιαδήποτε εκλογική αναμέτρηση. Οπως λέει, υπάρχουν περιστάσεις όπου έχει νόημα η επιβεβαίωση της «συμβατικής» εξουσίας. Ο Αλέν Μπαντιού, αντίθετα, έχει να πατήσει το πόδι του σε εκλογικό τμήμα από τις εκλογές που οργάνωσε ο Ντε Γκολ το 1968 για να «σπάσει» τη φοιτητική εξέγερση. Κατά την άποψή του, οι εκλογές αποτελούν μια «τρομακτική παγίδα». Η κριτική στις κάλπες δεν γίνεται όμως μόνο από τα αριστερά. Αναρχικός της Δεξιάς και θαυμαστής του Νίτσε, ο Φρεντερίκ Παζάκ δεν έχει ψηφίσει ποτέ γιατί θεωρεί ότι κανένας πολιτικός δεν είναι αρκετά ικανός για να ανταποκριθεί στις προκλήσεις της σύγχρονης κοινωνίας. «Ολοι οι υποψήφιοι, ακόμη κι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι θέλουν τη ρήξη με το σύστημα, σκέπτονται και συμπεριφέρονται σαν πολιτικάντηδες», γράφει στο νέο «εφήμερο» εβδομαδιαίο του περιοδικό, που απευθύνεται σε όλους όσοι έχουν απελπιστεί από το εκλογικό παιχνίδι.

Ο Ζαν Σαλέμ, καθηγητής στη Σορβόννη, δικαιολογεί την αποχή του από το «εκλογικό τσίρκο» με το σκεπτικό ότι η πλειοψηφία δεν έχει πάντα δίκιο: άλλωστε και ο Χίτλερ με «δημοκρατικό» τρόπο ανέλαβε την εξουσία. Το πιο συντριπτικό επιχείρημα όμως το εκθέτει ο φιλόσοφος Αλέν Ναζ στο περιοδικό «Lignes»: όσοι πολιτικοί προσπάθησαν να λυτρωθούν από τον ζυγό των αγορών ή των Βρυξελλών, όπως ο Γιώργος Παπανδρέου με την ιδέα του για δημοψήφισμα, αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν πρόωρα την εξουσία…

Η Ελλάδα θα προλάβει;

Του Νικου Γ. Ξυδακη ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 28.4.12

Οι ελληνικές εκλογές παίρνουν άλλη διάσταση, κυρίως ως προς το πολιτικό μήνυμα που θα στείλουν εκτός συνόρων, αν τις δούμε με φόντο τις ραγδαίες πλέον εξελίξεις στην Ευρώπη. Η ατζέντα φαίνεται να αλλάζει: από τη δημοσιονομική πειθαρχία και τη λιτότητα, προς μια κατεύθυνση τόνωσης της ανάπτυξης και ανάσχεσης της ύφεσης.

Οι εκλογές στη Γαλλία ήταν το πρώτο σήμα ότι κάτι αλλάζει: όποιος πρόεδρος κι αν εκλεγεί, είναι προφανές ότι το Παρίσι εφ’ εξής δεν θα ακολουθήσει πειθήνια τη δημοσιονομική ορθοδοξία του Βερολίνου. Πολύ περισσότερο που πιθανότερος πρόεδρος είναι ο διακριτικά, πλην σαφώς, «ανυπάκουος» Φρ. Ολάντ, στηριγμένος και σε αριστερές ψήφους.

Δεύτερο σήμα, το ράγισμα της Ισπανίας. Ο ιβηρικός γίγαντας, βαριά τραυματισμένος από την ανεργία και το κόστος δανεισμού, υποβαθμίστηκε και απειλεί να παρασύρει όλη την Ευρωζώνη. Ο Ισπανός υπουργός Εξωτερικών, περιγράφοντας την τεράστια κρίση της χώρας του, εξέπεμψε SOS προς την Ε.Ε.: «Η Ευρωζώνη είναι σαν τον Τιτανικό. Ενας να πνιγεί, θα πνιγούμε όλοι, ακόμα και οι επιβάτες της πρώτης θέσης». Τρίτο σήμα, ο κλονισμός της Ολλανδίας, στον σκληρό πυρήνα του Ευρωβορρά. Αλλα σήματα: ο σοσιαλδημοκράτης πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Μ. Σουλτς κατηγορεί τον γαλλογερμανικό άξονα για περιφρόνηση των ευρωπαϊκών οργάνων κατά τη σύναψη του δημοσιονομικού συμφώνου και δεν αποκλείει διάλυση της Ε.Ε. Ο βετεράνος Ρομάνο Πρόντι προτείνει άξονα Γαλλίας – Ιταλίας – Ισπανίας. Ο Μάριο Μόντι πιέζει τη Γερμανία να βάλει στην ατζέντα της τον όρο ανάπτυξη.

Ολα κινούνται, όλα πάνε να αλλάξουν. Ωστε το πολιτικό διακύβευμα στο ελληνικό εργαστήριο παύει να είναι η μονοδιάστατη στοίχιση υπέρ ή εναντίον του Μνημονίου. Το Μνημόνιο ως μοντέλο πιθανόν να πεθάνει σύντομα. Ιστορικό ζητούμενο είναι οι προτάσεις για παραγωγική ανασυγκρότηση και εφικτή, βιώσιμη ανάπτυξη, οι προτάσεις για πολιτική αναγέννηση. Το ερώτημα είναι: Η Ελλάδα θα προλάβει να συμπεριληφθεί σώα στο νέο ευρωπαϊκό τοπίο;

Η αλήθεια για ευρώ και Μνημόνιο

Η πραγματικότητα την οποία αποφεύγουν να περιγράψουν τα κόμματα

Του Π.Κ. Ιωακειμίδη, ΤΑ ΝΕΑ 27.4.12

Ολα τα κόμματα και κυρίως τα δύο μεγαλύτερα διατείνονται ότι θέλουν να πουν «όλη την αλήθεια στον ελληνικό λαό» για τις προοπτικές της χώρας, το Μνημόνιο (δανειακή σύμβαση), τις προκλήσεις και τα διλήμματα που αντιμετωπίζει και, κυρίως, πώς θα βγει η χώρα από τη δεινή κρίση στην οποία βρίσκεται. Οντως, είναι τώρα η στιγμή να αρθεί ίσως μια βασική αντίφαση που χαρακτηρίζει το εκλογικό σώμα και την ελληνική κοινωνία. Η αντίφαση έγκειται στο ότι η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών θέλει (όπως πιστοποιούν διαδοχικές δημοσκοπήσεις) η Ελλάδα να παραμείνει στο ευρώ/ευρωζώνη ως πλήρες μέλος. Παράλληλα όμως η ίδια πλειοψηφία τάσσεται ολοκληρωτικά εναντίον της δανειακής σύμβασης (και του Μνημονίου) και τα μέτρα που συνεπάγονται για την παραμονή της χώρας στο ευρώ. (Εδώ έχουμε ένα τυπικό σύνδρομο «γνωστικής ασυμφωνίας» – cognitive dissonance). Επιπλέον, τμήμα των πολιτών που στηρίζει την παραμονή της χώρας στο ευρώ εμφανίζεται πρόθυμο να ψηφίσει κόμματα οι θέσεις των οποίων άμεσα ή έμμεσα οδηγούν τη χώρα εκτός ευρώ. Ετσι μπορεί να προκύψει έξοδος της χώρας από το ευρώ (και κατά την άποψή μου, από την ΕΕ συνολικά), όχι ως αποτέλεσμα ορθολογικά συνειδητών επιλογών αλλά εξαιτίας «ατυχήματος», όπως άλλωστε έχει γίνει πολλές φορές στην Ιστορία, ελληνική και παγκόσμια.

Εδώ έγκειται η βασική ευθύνη των κομμάτων που στηρίζουν την παραμονή της χώρας στην ευρωζώνη. Να εξηγήσουν λέγοντας όλη την αλήθεια στο εκλογικό σώμα ότι η θέση υπέρ της συμμετοχής στο ευρώ και καθολικά εναντίον του Μνημονίου συνιστά αντίφαση, οι δύο στόχοι δεν συμβιβάζονται. Η παραμονή στο ευρώ σημαίνει εφαρμογή του Μνημονίου, εφαρμογή δηλαδή πρωτίστως των διαρθρωτικών αλλαγών για τον εκσυγχρονισμό κράτους, διοίκησης, οικονομίας, κοινωνίας. Με άλλα λόγια, τα κόμματα που ψήφισαν τη δανειακή σύμβαση πρέπει να υπεραμυνθούν των επιλογών τους, να υπερασπισθούν το Μνημόνιο (όχι κατ’ ανάγκην την πολιτική λιτότητας) ως προϋπόθεση για την παραμονή της Ελλάδας στην ευρωζώνη. Μέχρι στιγμής τουλάχιστον δεν έχουν κάνει κάτι τέτοιο με κάπως πειστικό τρόπο. Επιχειρούν με μισόλογα, υπεκφυγές, συγκεχυμένο λόγο να παρακάμψουν το θέμα και έτσι να συντηρήσουν την κραυγαλέα αντίφαση. Με απλά λόγια δεν υπεραμύνονται των επιλογών τους, δεν υπερασπίζονται καθαρά, ευθέως και απροσχημάτιστα τα μέτρα που η εφαρμογή του Μνημονίου συνεπάγεται, λες και ντρέπονται να κάνουν κάτι τέτοιο (αλλά δεν ντρέπονται να γεμίζουν τα ψηφοδέλτιά τους με απίθανους γραφικούς τύπους, ως τους πλέον κατάλληλους, φαίνεται, για να προωθήσουν το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και να διαχειρισθούν την οικονομική κρίση. Ελεος!).

Φυσικά ο καθένας μπορεί να κατανοήσει τις δυσκολίες – πολιτικές και ιδεολογικές ίσως – υπεράσπισης του Μνημονίου. Αλλά εδώ έγκειται η πρόκληση της πολιτικής: να προβάλει τα πειστικά επιχειρήματα για να άρει τις αντιφάσεις και να διαμορφώσει μια νέα σύνθεση για την επίτευξη του κοινού καλού. Χωρίς αυτή τη νέα αναγκαία σύνθεση η χώρα θα βρεθεί σύντομα – φοβάμαι – σε αδιέξοδα υπαρξιακής εμβέλειας. Η προσφυγή στο Μνημόνιο, η προσφυγή δηλαδή στην υποστήριξη ΕΕ και ΔΝΤ – τρόικας, για την κάλυψη των δανειακών αναγκών της χώρας, μπορεί να μην ήταν αναπόφευκτη. Κατέστη αναπόφευκτη από τη στιγμή που έχοντας εκτοξεύσει το χρέος μας σε δυσθεώρητα ύψη, φροντίσαμε επίσης με πράξεις, παραλείψεις και τον λόγο μας να αποκλεισθούμε από τις διεθνείς αγορές χρήματος. Αυτό θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί, θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί επομένως το Μνημόνιο με τη μορφή και το περιεχόμενο που αρχικά έλαβε. Αλλά από τη στιγμή που κατέστη αναγκαίο, έχει καταστεί επίσης, είτε μας αρέσει είτε όχι, μονόδρομος για την έξοδο από την κρίση και την παραμονή της χώρας στην ευρωζώνη. Ολα τα άλλα είναι απλώς «λόγια, λόγια, λόγια»…

Πάντως, και αν ακόμη είχαμε αποφύγει το συγκεκριμένο Μνημόνιο, δεν θα μπορούσαμε με κανένα τρόπο να αποφύγουμε τη δημοσιονομική εξυγίανση και, κυρίως, τις διαρθρωτικές αλλαγές. Δεν θα μπορούσαμε δηλαδή να συνεχίσουμε «να ζούμε στον κόσμο μας» με δανεικά, με ένα διεφθαρμένο, αναποτελεσματικό κρατικό σύστημα και μια οικονομία που έχανε συνεχώς και σταθερά σε ανταγωνιστικότητα και παραγωγικότητα. Τις αλλαγές θα τις είχε επιβάλει η ΕΕ (δεν θα τις είχαν επιβάλει κατά κάποιο τρόπο οι αγορές). Η αναγνώριση αυτής της πραγματικότητας έχει σημασία καθώς μια λαϊκιστική προσέγγιση υπονοεί ότι θα μπορούσαμε (και ακόμη μπορούμε) να αποφύγουμε το σύνολο των μεταρρυθμίσεων ή, ακόμη, και να επιστρέψουμε «στα ίδια».

Η αναγνώριση της αναγκαιότητας του Μνημονίου δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην αναγνώριση των κοινωνικών αδικιών, που έχουν προκύψει κυρίως ως αποτέλεσμα της αδυναμίας προώθησης εναλλακτικών μέτρων και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Ούτε αναιρούν το αίτημα για επιθετική αναπτυξιακή στρατηγική (αίτημα που λαμβάνει πανευρωπαϊκή διάσταση) αλλά και την ανάγκη για τη διαμόρφωση της εθνικής στρατηγικής και αφήγησης για το μέλλον της χώρας.

Ο Π.Κ. Ιωακειμίδης είναι καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και μέλος του ΔΣ του ΕΛΙΑΜΕΠ

Θεός καλεί πολιτικούς

Του Μιχάλη Μιτσού, ΤΑ ΝΕΑ 27.4.12

«Στα χαρακώματα δεν υπάρχουν άθεοι, όλοι προσεύχονται». Η φράση αυτή του Αντώνη Σαμαρά είναι αναμφισβήτητα από τις πιο επιτυχημένες της προεκλογικής εκστρατείας. Μπορεί να τη συναγωνιστεί – αν και όχι σε λογοτεχνικό επίπεδο – μόνο η φράση: «Με τη βοήθεια του Θεού θα τα καταφέρουμε». Χθες, πάλι, ο αρχηγός της ΝΔ προειδοποίησε όσους «έχουν κάνει επάγγελμα να εξαπολύουν κατά καιρούς επιθέσεις κατά της Εκκλησίας μας» ότι «αυτές οι ύπουλες επιθέσεις θα τελειώσουν». Κάποιοι ενοχλήθηκαν από αυτές τις δηλώσεις. Προφανώς είναι άθεοι – ή δεν βρίσκονται στα χαρακώματα. Ισως, πάλι, να μην έχουν ακούσει άξιους πολιτικούς, σε άλλες χώρες, να επικαλούνται επίσης τον Θεό. Ή και τον Σατανά.

Πάρτε τον προηγούμενο πλανητάρχη, τον Τζορτζ Μπους τζούνιορ, ο οποίος πριν ανακοινώσει την υποψηφιότητά του είχε πει σε έναν ευαγγελικό πάστορα του Τέξας: «Αισθάνομαι ότι ο Θεός θέλει να είμαι υποψήφιος για πρόεδρος. Ξέρω ότι δεν θα είναι εύκολο για μένα ή την οικογένειά μου, αλλά ο Θεός θέλει από μένα να το κάνω». Το 2006, η Μισέλ Μπάκμαν είχε εξομολογηθεί δημοσίως ότι η ίδια και ο σύζυγός της νήστευαν και προσεύχονταν για μέρες, περιμένοντας ένα μήνυμα από τον Θεό σχετικά με την υποψηφιότητά της. «Και πράγματι, ο Θεός με κάλεσε και μου ζήτησε να θέσω υποψηφιότητα για το Κογκρέσο». Αλλά και η Σάρα Πέιλιν πίστευε ότι η απόφαση του γερουσιαστή ΜακΚέιν να την επιλέξει ως υποψήφια για την αντιπροεδρία ήταν «σχέδιο του Θεού».

Πιο κοντά μας, στην περιοχή της Ευρώπης που παράγει περισσότερη Ιστορία από αυτή που μπορεί να καταναλώσει, την καλύτερη σχέση με τον Θεό διεκδικούν δύο χαρισματικοί ρουμάνοι πολιτικοί. Ο ευρωβουλευτής Βαντίμ Τουντόρ, αρχηγός του Κόμματος της Μεγάλης Ρουμανίας, επικαλέστηκε τις προάλλες τον Ιησού για να ζητήσει από τους ψηφοφόρους να τον ψηφίσουν. «Το εκλογικό τμήμα είναι ένας ναός που πρέπει να αλλάζει τη ζωή των ανθρώπων προς το καλύτερο», τόνισε σε μια συγκέντρωση στο Μπρασόβ ενόψει των δημοτικών εκλογών της 10ης Ιουνίου. Αλλά αυτό δεν είναι τίποτα μπροστά στις εμφανίσεις τού επίσης ευρωβουλευτή Τζίτζι Μπεκάλι, άλλοτε συναγωνιστή του και σήμερα ανεξάρτητου υποψηφίου για τη δημαρχία.

Γιος τσοπάνη, ο Μπεκάλι εισέβαλε στο πολιτικό σκηνικό το 2004, αγοράζοντας το (εθνικιστικό) Κόμμα της Νέας Γενιάς. Δύο χρόνια νωρίτερα είχε αγοράσει την ποδοσφαιρική ομάδα Στεάουα. Κάτοχος μιας περιουσίας που υπολογίζεται σε 2,5 δισ. ευρώ και επονομαζόμενος Ιππότης του Φωτός, έχει αγοράσει ένα μικρό παλάτι στο Κέντρο του Βουκουρεστίου και δέχεται τους επισκέπτες καθισμένος σε έναν χρυσό θρόνο. «Ο Σατανάς εξακολουθεί να ελέγχει τους ηγέτες αυτού του κόσμου», δήλωσε πρόσφατα. «Κανείς δεν είναι αφοσιωμένος όμως στον λαό του όπως οι βασιλιάδες. Εγώ είμαι ένα τέτοιο είδος ανθρώπου».

Εντάξει, ο κ. Σαμαράς δεν διαθέτει ούτε παλάτι ούτε χρυσό θρόνο. Αλλά ποτέ δεν είναι αργά.

Το πολιτικό σύστημα σε αποσύνθεση – Ο Ναζισμός στη Βουλή;

ΤΟ ΒΗΜΑ 27.4.12

Μέσα σε ένα νοσηρό οικονομικά και κοινωνικά χαώδες ελληνικό τοπίο, η Χρυσή Αυγή έχει – κυρίως διά της σιωπής της – εισχωρήσει σημαντικά στη δημόσια σφαίρα, διεκδικώντας την εκλογή της στο κοινοβούλιο. Η ολοένα αυξανόμενη απήχησή της σε συνδυασμό με τις επίσημες θέσεις και πρακτικές των μελών και στελεχών της είναι γεγονός και η δημοσκοπική «επιβράβευσή» της καθόλου τυχαία.

Την έχουν εκθρέψει η πολυετής ανοχή των ελληνικών αρχών στις βιαιότητες των μελών της, αλλά και τα δύο μέχρι σήμερα μεγάλα κόμματα, που έχουν συρθεί στη ρατσιστική ατζέντα της και ανταγωνίζονται ποιο από τα δύο θα επιδείξει μεγαλύτερο έργο στη στοχοποίηση των μεταναστών, ως άλλων Εβραίων, χρησιμοποιώντας μια μανιέρα διαρκούς κινδυνολογίας περί ανεξέλεγκτης παράνομης μετανάστευσης. Μιας κινδυνολογίας που φυσικά θρέφει τους φόβους του μέσου πολίτη, αποπροσανατολίζοντάς τον από τα κρίσιμα ζητήματα της φτώχειας, της ανεργίας αλλά και της κρίσης του ίδιου του πολιτικού συστήματος.

Η Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και του Πολίτη θεωρεί ότι η Χρυσή Αυγή και οι θέσεις της συνιστούν μια ολική άρνηση του φιλελεύθερου και δημοκρατικού χαρακτήρα του πολιτεύματος, κάτι που όχι μόνο δεν το κρύβει, αλλά φροντίζει να αναδεικνύει διαρκώς. Ας ελπίσουμε ότι όλοι όσοι εμφανίζονται ως θεματοφύλακες του υπάρχοντος πολιτικού συστήματος, αλλά και όλες οι φιλελεύθερες και δημοκρατικές δυνάμεις θα ταρακουνηθούν έστω και ελάχιστα από την προβλεπόμενη είσοδό της Χρυσής Αυγής στην επόμενη Βουλή. Η επόμενη μέρα είναι ακόμη πιο δύσκολη.

Το ΔΣ της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και του Πολίτη

Γρηγόρης Καλφέλης

Γιατί ανεβαίνει η Ακροδεξιά;

ΤΟ ΒΗΜΑ 27.4.12

«Οι ψηφοφόροι της Λε Πεν είναι η φωνή της Γαλλίας που υποφέρει», λέει ωμά ο Σαρκοζί.

Άραγε αυτό εξηγεί πειστικά, γιατί ανέβηκε επικίνδυνα η Ακροδεξιά στη Γαλλία; Και μήπως με την ίδια μεθοδολογία μπορούμε στοιχειωδώς να καταλάβουμε γιατί καλπάζει απίστευτα και στην Ελλάδα, όχι μόνο η καθαρή ακροδεξιά (με τις ναζιστικές της εκφάνσεις), αλλά και η εθνικιστική πτέρυγα κάποιων ανεξάρτητων Ελλήνων;

Που ονειρεύονται ένα απομονωμένο και ιερό εθνικό κράτος στο μέσο του ευρωπαϊκού γίγνεσθαι;

Και, καταρχήν, σε ό,τι αφορά τη Γαλλία. Θα ήταν τραγικά αφελές να αποδεχθεί κανείς ότι τα 7 εκατομμύρια των Γάλλων που ψήφισαν την Λε Πεν ήταν καθαρόαιμοι ρατσιστές.

Προφανώς όχι! Η Λε Πεν κράτησε ένα σκληρό τόνο στο μεταναστευτικό ζήτημα (ιδίως μετά τις απεχθείς δολοφονίες επτά ανθρώπων στη Τουλούζη από ένα ακραίο ισλαμιστή), αλλά έκανε μια παραπλανητική στροφή στο πολιτικό της όραμα.

Απευθύνθηκε, δηλαδή, στους πολλούς ανέργους του γαλλικού Βορά, στράφηκε εναντίον των διεφθαρμένων πολιτικών και κυρίως υποσχέθηκε ότι θα βγάλει τη Γαλλία έξω από την  ανήμπορη (γερμανική) Ευρώπη που βυθίζεται στη φτώχεια (Economist, Are 18% of French people racist?)!

Μήπως, επομένως, η Λε Πεν ανέβηκε, γιατί προσέφερε μια ψεύτικη εναλλακτική λύση στο μέσο δυστυχισμένο Γάλλο, που θα μπορούσε να πιστέψει τα πάντα μέσα στην ανέχειά του;

Και μήπως η ανάλυση αυτή ισχύει και για την ανησυχητική άνοδο της ακροδεξιάς στην Ελλάδα;

Και καταρχήν θα πρέπει να αναφέρουμε, ότι τα στοιχεία που δημοσιοποίησε ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας ήταν σοκαριστικά, γιατί δείχνουν καθαρά ότι η μισή σχεδόν χώρα είναι κοινωνικά διαλυμένη.

Έτσι, περίπου δυόμισι εκατομμύρια άνθρωποι ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας και οι μισθοί έχουν περικοπεί μέχρι 25%!

Και τι προτείνουν σε αυτόν τον καταρρακωμένο Ελληνα τα φιλοευρωπαϊκά κόμματα;

Δεν προτείνουν πειστικά πράγματα, αφού ο νεοεκλεγείς αρχηγός του ΠαΣοΚ μιλάει αφηρημένα για προγράμματα, όπως η «Βοήθεια στο σπίτι» ή το χιλιοειπωμένο ΕΣΠΑ!

Με αυτά τα μεγέθη δεν πείθεται ο άνεργος και ο παρίας και τα ίδια ισχύουν και για τον αρχηγό της ΝΔ (αφού όταν κάποιος δεν μπορεί να αγοράσει ούτε τα βασικά είδη της διατροφής, τα παραπάνω φαντάζουν ως γελοίες εξαγγελίες)!

Υπό αυτές τις προϋποθέσεις το μεγάλο διακύβευμα των εκλογών της 6^ης Μαΐου – η παραμονή ή όχι στην Ευρώπη- ξεθωριάζει και οι εξαθλιωμένοι τείνουν «ευήκοον ους» προς τα ακροδεξιά ή εθνικιστικά κόμματα (αφού ακόμη και η «Χρυσή Αυγή» υπόσχεται απαλλαγή από το μνημόνιο)!

Και το πολιτικό αυτό αδιέξοδο μεγαλώνει εκρηκτικά, γιατί και οι παραδοσιακοί αριστεροί σχηματισμοί προτείνουν τραγικά ανεδαφικές λύσεις (ή το άλμα προς το χάος), όπως η μονομερής διαγραφή του χρέους ή η αναστολή των πληρωμών (και μάλιστα σε μια οικονομία, όπου το 80% των τροφίμων αποτελούν εισαγωγές)!

Επομένως πρέπει τα φιλοευρωπαϊκά κόμματα να κάνουν σοβαρές προτάσεις για τη  βελτίωση της καθημερινής ζωής των πιο φτωχών (όπως η άμεση κατάργηση του απεχθούς χαρατσιού της ΔΕΗ για τα μικρά διαμερίσματα)!    

Πώς θα αναπληρωθούν αυτά τα ποσά; Από την ενδεχόμενη επιβολή ενός σταθερού φόρου στις μεγάλες επιχειρήσεις που κάνουν τζίρο πάνω από 2 εκατομμύρια ευρώ ή με τη δραστική αύξηση του φόρου επιτηδεύματος στους ελευθεροεπαγγελματίες (γιατί οι γιατροί λ.χ δεν έχουν «πληρώσει» τίποτε, όταν οι συντάξεις κόβονταν ανήθικα).

Αν δεν υφίστανται τέτοιες διακριτές εναλλακτικές λύσεις, τότε ο απλός πολίτης που υποφέρει θα δείχνει ανεκτικότητα και στη φιλοσοφία των ακροδεξιών κομμάτων, που ευνοούν τους ξυλοδαρμούς των βουλευτών και τον εκφασισμό της κοινωνίας (παρουσιαζόμενοι ως οι εκπρόσωποι του λαού κατά του κατεστημένου)!

Κάτι που είχε κάνει παλιότερα και ο νεοναζιστής Haider στην Αυστρία σε ένα κλίμα απίστευτης διαφθοράς, όπως αυτό που υπάρχει σήμερα στην Ελλάδα με τα πολλά σκάνδαλα των πολιτικών (Mouffe, «Το δημοκρατικό παράδοξο»).

Ποιο είναι το συμπέρασμα; Αν δεν δοθούν πειστικές λύσεις για τη βελτίωση της καθημερινής ζωής των πολλών εξαθλιωμένων Ελλήνων, τότε η Ακροδεξιά και ο συντηρητικός εθνικισμός θα αυξάνουν επικίνδυνα το εκλογικό τους ακροατήριο!

Και τότε  ο εκφασισμός της κοινωνίας θα είναι μπροστά μας!

Και αυτό πρέπει να το αποφύγουμε οπωσδήποτε!

Ο κ. Γρηγόρης Καλφέλης είναι Καθηγητής  της  Νομικής  Σχολής  του  Α.Π.Θ

ΤΟ ΒΗΜΑ, 25.4.12

Ας σοβαρευτούμε επιτέλους!

Ο μέχρι τώρα πολιτικός διάλογος είναι εμφανώς ανεπαρκής. Οι πολιτικές δυνάμεις που κατέρχονται στις εκλογές μοιάζουν περιχαρακωμένες στις απόψεις, στα κατασκευάσματα και στις ιδεοληψίες τους. Δεν συζητούν πραγματικά στη βάση των περιορισμών που ο σύγχρονος κόσμος θέτει και η θέση της χώρας σ’ αυτόν επιβάλλει.
Ο καθείς το ποίημά του, ωσάν να μην είναι η Ελλάδα κομμάτι της Ευρωπαϊκής Ενωσης, απόλυτα εξαρτημένη από την συμμετοχή της στην ευρωζώνη. Ακόμη και εκείνοι που μιλούν για μια αυτόνομη εκτός Ευρώπης πορεία δεν περιγράφουν τις συνέπειες, αποφεύγουν να αναφερθούν στο βάρος και τις επιπτώσεις στη χώρα και στους πολίτες μιας τέτοιας επιλογής.

Οι πολίτες οφείλουν να γνωρίζουν τι θα συμβεί την επομένη, αν επικρατήσει η μια ή η άλλη επιλογή. Οι ελληναράδες, όσοι καμώνονται ότι διεξάγουν απελευθερωτικό αγώνα, οφείλουν να πουν στον ελληνικό λαό τι θα συμβεί την επομένη. Οπως και εκείνοι που επιμένουν στην ευρωπαϊκή επιλογή είναι υποχρεωμένοι να πουν την αλήθεια στον ελληνικό λαό.

Το «όραμα» του καθενός προφανώς κοστίζει. Δεν πρόκειται για λόγια του αέρα. Θα επιδράσουν στη χώρα, θα την προσδιορίσουν. Είναι πολιτικά ανέντιμο να εκφέρονται λόγοι ανεπαρκείς ,ατεκμηρίωτοι και ανεδαφικοί. Η ευθύνη που ο καθείς αναλαμβάνει απέναντι του ελληνικού λαού είναι μεγάλη. Και σήμερα μπορεί με ευκολία να εκτοξεύονται απειλές και να στήνονται κρεμάλες ωσάν να πρόκειται για καθημερινή πρακτική, αλλά αύριο όταν θα έχει γίνει το κακό αυτές ευκολίες σχεδόν αυτόματα μπορούν να αντιστραφούν.
Γι’ αυτό ας σοβαρευτούμε και ας μιλήσουμε επί της ουσίας σε αυτές τις εκλογές. Γιατί μετά την απομάκρυνση εκ του ταμείου ουδέν λάθος αναγνωρίζεται.

 

Η δημοκρατία είναι πιο ισχυρή από τις αγορές

Του Μιχάλη Μητσού, ΤΑ ΝΕΑ 24.4.12

Ηταν μια συναρπαστική εκλογική αναμέτρηση, με πολύ ενδιαφέρον, πολύ σασπένς και πολλά διδάγματα. Το μόνο που μένει είναι μια «ωραία νίκη» στις 6 Μαΐου.

1) Τον είπαν άχρωμο, άοσμο, άτολμο, άπειρο και άνευρο. Πέτυχε το δεύτερο καλύτερο ποσοστό σοσιαλιστή υποψηφίου τα τελευταία τριάντα χρόνια, πέρασε τον απερχόμενο πρόεδρο για πρώτη φορά στα χρονικά της Πέμπτης Δημοκρατίας και εκτός συγκλονιστικού απροόπτου σε δύο Κυριακές θα πανηγυρίσει τη νίκη του. Το κατόρθωμα αυτό δεν το οφείλει στη θεία πρόνοια, αλλά στη σοβαρότητά του, στους μετρημένους του τόνους και στον σεβασμό των ψηφοφόρων.

2) Η ψήφος διαμαρτυρίας δεν έχει ομοιόμορφο χρώμα. Στην Ιβηρική Χερσόνησο ήταν μπλε. Στη Δανία ήταν πράσινη. Στη Γαλλία ήταν πρωτίστως μαύρη και δευτερευόντως κόκκινη. Στην Ελλάδα θα είναι σε ένα μεγάλο ποσοστό μπλε, σε ένα εξίσου μεγάλο ποσοστό κόκκινη, σε ένα μικρότερο ποσοστό ροζ και σε ένα άγνωστο – αλλά πολύ ανησυχητικό – ποσοστό μαύρη. Ο καθένας δικαιούται βέβαια να διαμαρτύρεται. Πρέπει όμως και να αναλαμβάνει την ευθύνη για τις επιλογές του. Αν δούμε αύριο ναζιστικούς χαιρετισμούς στο ελληνικό Κοινοβούλιο, ας μην αναρωτηθούμε αν έγινε πραξικόπημα.

3) Ανάμεσα σε ένα αυθεντικά δεξιό ή αριστερό κόμμα και σ’ ένα «ερζάτς», οι ψηφοφόροι προτιμούν κατά κανόνα το πρώτο. Οι ευρωπαίοι σοσιαλδημοκράτες το έχουν ζήσει στο πετσί τους: όποτε προσπάθησαν να παίξουν σε δύο ταμπλό, τιμωρήθηκαν από το εκλογικό σώμα. Για τον Νικολά Σαρκοζί, είναι το μεγάλο δίδαγμα του πρώτου γύρου: οι ακροδεξιοί τόνοι που υιοθέτησε τις τελευταίες εβδομάδες της εκστρατείας του εξόργισαν περισσότερους απ’ όσους έπεισαν. Κατά μία έννοια, σ’ αυτή την αρχή οφείλει και το ΚΚΕ τη σταθερότητά του.

4) Οι ψηφοφόροι, τουλάχιστον στην Ευρώπη, ενδιαφέρονται περισσότερο για την πολιτική απ’ ό,τι νομίζουν συχνά οι πολιτικοί και δείχνουν οι δημοσκοπήσεις. Αντίθετα με τις προβλέψεις των περισσότερων αναλυτών, η συμμετοχή στον πρώτο γύρο της περασμένης Κυριακής ξεπέρασε το 80%. Ακόμη κι οι ψηφοφόροι του Εθνικού Μετώπου σκοπεύουν να κινητοποιηθούν στον δεύτερο γύρο σε ποσοστό άνω του 75% (ενώ οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι οι μισοί θα προτιμούσαν να μείνουν στο σπίτι τους).

5) Η αλαζονεία του Βερολίνου αντιμετωπίζεται με περισσότερη, όχι με λιγότερη Ευρώπη. Πριν από λίγες εβδομάδες, η Ανγκελα Μέρκελ σχεδίαζε να πραγματοποιήσει κοινές προεκλογικές εμφανίσεις με τον Νικολά Σαρκοζί. Σήμερα αναγκάζεται να δηλώσει το αυτονόητο, ότι δηλαδή θα συνεργαστεί με όποιον πρόεδρο εκλεγεί.

6) Κυβερνήσεις δεν εκλέγουν οι αγορές, αλλά οι λαοί. Το επιτόκιο δανεισμού της Γαλλίας πριν από τον πρώτο γύρο είχε μειωτική, όχι αυξητική τάση και η χθεσινή πτώση του χρηματιστηρίου άφησε αδιάφορα τα κομματικά επιτελεία. Καλό είναι να λάβουν αυτό το μήνυμα όλοι όσοι φοβούνται τους οίκους αξιολόγησης ή τους «γραφειοκράτες των Βρυξελλών». Οπως έγραψε ο Ολάντ σε ένα πρόσφατο tweet του: «Η δημοκρατία είναι πιο ισχυρή από τις αγορές. Η Γαλλία είναι πιο μεγάλη από την κερδοσκοπία».

Η διακυβέρνηση θέλει επισκευή

Γιατί οι θεσμοί στην Ελλάδα είναι πηγή υστέρησης και αστάθειας

Του Πάνου Καζάκου, ΤΑ ΝΕΑ 23 Απριλίου 2012

Καθώς τελειώνει το δεύτερο έτος στον αστερισμό των Μνημονίων, γίνεται ολοένα και πιο συνειδητό ότι το σύστημα διακυβέρνησης ήταν και παραμένει αναποτελεσματικό και βρίσκεται σε κρίση νομιμοποίησης, παρά μερικές θεσμικές αλλαγές που προωθούνται υπό εξωτερική πίεση.

Στους θεσμούς διακυβέρνησης εντοπίζονται σημαντικές διαφορές ανάμεσα σε ανεπτυγμένες και λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες. Η υπόθεση που κάνουμε, σε συμφωνία με σχετικές θεωρητικές οπτικές, είναι ότι επηρεάζουν την αποτελεσματικότητα του κράτους και τις οικονομικές επιδόσεις μιας χώρας («οι θεσμοί μετρούν»). Είναι πηγή ανάπτυξης ή υστέρησης και αστάθειας. Αυτό ισχύει ακόμα και με τη στενή έννοια που χρησιμοποιούμε τον όρο εδώ, δηλαδή ως ένα σύνολο οργανωτικών δομών και τυπικών διαδικαστικών κανόνων.

Οι τυπικοί θεσμοί διακυβέρνησης έχουν, πιθανόν, μεγαλύτερη σημασία από τις ίδιες τις οικονομικές πολιτικές: Οπως έγραφε ο Ντάνι Ρόντρικ (εδώ σε ελεύθερη απόδοση), καλές πολιτικές πρέπει να υποστηρίζονται από καλούς θεσμούς, ενώ κακοί θεσμοί υπονομεύουν την αποτελεσματικότητα καλών πολιτικών! Στην ιδιαίτερη περίπτωσή μας, από αυτούς θα εξαρτηθεί η συνέχεια των μεταρρυθμίσεων και μια δημοσιονομική εξυγίανση που δεν θα αποδειχθεί εφήμερη.

Βέβαια η Ελλάδα τοποθετείται στην ομάδα των ανεπτυγμένων χωρών του ΟΟΣΑ ως προς πολλούς τυπικούς θεσμούς διακυβέρνησης. Εν τούτοις, σε μερικά κρίσιμα χαρακτηριστικά το σύστημα διακυβέρνησης της χώρας εμφανίζει, σε σχέση με τα περισσότερα άλλα μέλη του ΟΟΣΑ, ιδιαίτερα προβλήματα.

Ερευνα του ιδρύματος Bertelsmann πριν από το Μνημόνιο «μέτρησε» την ικανότητα των κυβερνήσεων… να κυβερνούν αποτελεσματικά (capacity to manage). Η έρευνα διεξήχθη σε τριάντα χώρες του ΟΟΣΑ και κατέταξε την Ελλάδα τελευταία, πίσω ακόμα και από την Τουρκία, την Πολωνία, την Τσεχία και την Ιταλία. Σύμφωνα με την έκθεση που θα έπρεπε να είχε λειτουργήσει ως σήμα συναγερμού, η «κυβέρνηση» (ως θεσμός) γενικά

– είχε μικρή ικανότητα να σχεδιάζει στρατηγικά (σε αντίθεση με τακτικές κινήσεις),

– υποτιμούσε την επιστημονική συμβουλή και γνώση,

– δεν αξιολογούσε τις επιπτώσεις των νομοθετημάτων,

– δεν είχε εσωτερική συνοχή, αφού η ενδοκυβερνητική συνεργασία ήταν (και είναι) προβληματική, πράγμα που βιώνουμε καθημερινά πλέον.

Ο κατάλογος δεν τελειώνει εδώ. Αλλες έρευνες ελλήνων ακαδημαϊκών εξετάζουν επίσης ένα ευρύ φάσμα θεσμών διακυβέρνησης – από το εκλογικό σύστημα και τους θεσμούς λογοδοσίας ώς τις σχέσεις κυβέρνησης και γραφειοκρατίας. Το βασικό συμπέρασμα ήταν ότι οι θεσμοί αυτοί δεν περιείχαν κίνητρα και δυνατότητες για να παράγεται υψηλής ποιότητας πολιτική. Συνοπτικά: το σύστημα διακυβέρνησης έπασχε σοβαρά και διέθετε μικρή ικανότητα σχεδιασμού και εφαρμογής μεταρρυθμίσεων. Και εν πολλοίς πάσχει ακόμα. Τα χαρακτηριστικά αυτά ήταν η άλλη όψη (ή το αποτέλεσμα) μιας κοινωνίας (και πολιτικής) μη εμπιστοσύνης με βαθιές πελατειακές παραδόσεις.

Ομως, έχουν δρομολογηθεί υπό διεθνή εποπτεία και με ξένη τεχνική βοήθεια σημαντικές αλλαγές του συστήματος. Ξεχωρίζω εδώ αυτές που αφορούν, πρώτον, το Γραφείο του Πρωθυπουργού, δεύτερον αλλά συναφώς, τη σχεδιαζόμενη μόνιμη δομή διυπουργικού συντονισμού που θα αντικαταστήσει ευκαιριακές και εφήμερες επιτροπές και θα συμπαρασύρει τις δομές της Δημόσιας Διοίκησης και, τρίτον, τους νέους κανόνες δημοσιονομικής διακυβέρνησης. Με αυτούς εκλογικεύονται τα (υπο)συστήματα διαχείρισης και ελέγχου κοινοτικών πόρων, τροποποιούνται οι σχέσεις πολιτικής ηγεσίας και φορολογικών υπηρεσιών, επαναπροσδιορίζεται ο ρόλος του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους κ.ά.

Ιδιαίτερη σημασία αποκτά το κέντρο της κυβέρνησης στο οποίο ανήκει το Γραφείο του Πρωθυπουργού. Αυτό το κέντρο μέχρι πρόσφατα ήταν, τρόπον τινά, εικονικό καθώς, όπως διαπίστωνε ο ΟΟΣΑ, δεν ήταν σε θέση να υποστηρίζει στρατηγικές λειτουργίες: δεν είχε ούτε τις δομές ούτε το προσωπικό ούτε τις ικανότητες ούτε για στρατηγικό σχεδιασμό ούτε για συντονισμό των νευραλγικών υπουργείων ώστε να τους επιβάλλει να ακολουθούν ενιαία πολιτική. Στο μεταξύ έχει αποφασισθεί η σύσταση νέας «δομής» διυπουργικού συντονισμού και μιας «διευθύνουσας ομάδας» για τη μεταρρύθμιση της Δημόσιας Διοίκησης στο Γραφείο του Πρωθυπουργού.

Μένει να δούμε ποια σχέδια ή αποφάσεις θα επιζήσουν μετά τις εκλογές, και πώς θα εφαρμοσθούν. Θα προσκρούσουν σε νοοτροπίες, πελατειακές πρακτικές και ανταγωνιστικά διαπροσωπικά δίκτυα που επέβαλαν στο παρελθόν τη «θεσμική ακαταστασία», για να δανεισθώ τη διατύπωση του Αλέκου Παπαδόπουλου; Ελπίζω πάντως πως όσοι αναλάβουν κυβερνητικές ευθύνες μετά τις εκλογές θα κινηθούν, ει δυνατόν ταχύτερα, προς την ίδια κατεύθυνση εκσυγχρονισμού των θεσμών διακυβέρνησης.

Ο Πάνος Καζάκος είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών

Αντώνης Καρακούσης, ΤΟ ΒΗΜΑ 23.4.12 

Η Βαβέλ, οι νεοναζί και η Δημοκρατία

Τα μέχρι τώρα δημοσιευμένα και αδημοσίευτα δημοσκοπικά ευρήματα αναδεικνύουν εκλογική Βαβέλ και παραπέμπουν σε απόλυτο κατακερματισμό του εκλογικού σώματος.

Τα δύο εναλλασσόμενα στην εξουσία κόμματα συνέχιζαν και συνεχίζουν να αντιμετωπίζονται με μεγάλη δυσπιστία από το εκλογικό σώμα. Η διάθεση των ψηφοφόρων παρέμενε αρνητική και αθροιστικά στην καλύτερη περίπτωση συγκέντρωναν 45%. Βάσει των μετρήσεων η Νέα Δημοκρατία εκινείτο μεταξύ 20% και 25% και το ΠαΣοΚ μεταξύ 18% και 20%.

Η διαφορά μεταξύ των δύο κυμαινόταν μεταξύ των 4 και 5 ποσοστιαίων μονάδων αλλά έτεινε να κλείνει παρά να ανοίγει.

Το ΠαΣοΚ ήταν φανερό ότι έχανε προς τα αριστερά του, κυρίως προς τη ΔΗΜΑΡ του κ.Κουβέλη και λιγότερο προς τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος ωστόσο φαίνεται να εκφράζει κατά κύριο λόγο την αντιμνημονιακή ψήφο.

Οι αναλυτές των διαθέσεων της κοινής γνώμης εκτιμούν ότι ο κ.Βενιζέλος έχει δυνατότητες να ξανακερδίσει ψηφοφόρους που είχαν «παρκάρει» στη ΔΗΜΑΡ και πως τελικώς το κόμμα του κ.Κουβέλη δεν θα επιτύχει το αποτέλεσμα που του προσφέρουν οι δημοσκοπήσεις.
Στην εκτίμησή τους αυτή στηρίζουν και την πρόγνωση ότι το ΠαΣοΚ όσο προσεγγίζουμε τις κάλπες θα κλείνει τη διαφορά με τη Νέα Δημοκρατία. Αντιθέτως με τη ΔΗΜΑΡ, ο ΣΥΡΙΖΑ δείχνει να κερδίζει την αριστερόστροφη αντιμνημονιακή ψήφο και δεν είναι απίθανο να εξελιχθεί σε τρίτο κόμμα ξεπερνώντας το ΚΚΕ, οι δυνάμεις του οποίου είναι πιο σταθερές, θα κινηθούν στη ζώνη του 10%, καθώς είναι λιγότερο επηρεαζόμενες από τις εξάρσεις της συγκυρίας.

Δεν είναι απίθανο λοιπόν να δούμε τον ΣΥΡΙΖΑ να κινείται μεταξύ 12% και 13% και να είναι από τα κόμματα που θα συμμετάσχουν στη διαδικασία διαχείρισης των διερευνητικών εντολών.

Από εκεί και πέρα αίνιγμα αποτελούν οι Ανεξάρτητοι Έλληνες του Πάνου Κομμένου, που δείχνουν μεγάλη μεταβλητότητα και τα ευρήματα δεν πείθουν τους δημοσκόπους ότι μπορεί να κινηθεί στη ζώνη του 10%. Μέχρι τώρα μοιάζει να έχει κατακτήσει την περιοχή του 6 – 7%,αλλά τίποτε δεν είναι ακόμη σαφές και βέβαιο.

Αντιθέτως, τα τελευταία ευρήματα εμφανίζουν τη ναζιστική Χρυσή Αυγή ενισχυμένη, σε υπερβολικό βαθμό, κάτι που οι δημοσκόποι δεν θέλουν να πιστέψουν. Ορισμένοι τη βρίσκουν κοντά σε διψήφια ποσοστά κυρίως λόγω της μυθολογίας που έχει αναπτυχθεί και της άγνοιας του εκλογικού σώματος για τον χαρακτήρα, τη μορφή και τις καταβολές του χουντικο – φασιστικού και αντικοινοβουλευτικού αυτού μορφώματος.

Ορισμένοι εκτιμούν ότι τα ψηλά ποσοστά της Χρυσής Αυγής συνδέονται και με μια νέα τάση των ψηφοφόρων οι οποίοι προτιμούν να ψηφίζουν άγνωστους, πρόσωπα χωρίς προηγούμενη πολιτική παρουσία. Κάτι που φαίνεται να ενισχύει στις αστικές ζώνες κυρίως της Αττικής τόσο τη ΔΡΑΣΗ του Στέφανου Μάνου όσο και τη Δημιουργία Ξανά του Τζήμερου.
Αυτά τα δύο κόμματα πιθανώς δεν θα μπουν στη Βουλή,αλλά αντλούν ψήφους από τους μεγάλους και αφαιρούν κρίσιμες δυνάμεις από τον ΛΑΟΣ του Γ.Καρατζαφέρη και τη Δημοκρατική Συμμαχία της κ.Ντ.Μπακογιάννη, που παλεύουν να μπουν στη Βουλή.
Επίσης δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητο το γεγονός ότι οι Οικολόγοι δεν παρουσιάζουν καμία δυναμική, καθώς φαίνεται ότι η οικολογία πνίγηκε στην κρίση. Επίσης έχει ενδιαφέρον το γεγονός ότι το κοινό των μεγάλων κομμάτων περιορίζεται στις μεγαλύτερες ηλικίες και ότι μεταξύ 18 και 45 σχεδόν δεν υπάρχουν.
Στις νεότερες γενιές μάλιστα πέραν της Χρυσής Αυγής ανιχνεύονται τάσεις προς ΑΝΤΑΡΣΥΑ, η οποία είναι και η μόνη που διακηρύσσει ευθέως την επιστροφή στη δραχμή.

Προφανώς τα παραπάνω δεν συνιστούν εκλογικές προβλέψεις. Εκφράζουν τις μέχρι τώρα τάσεις και δείχνουν διαθέσεις, οι οποίες πιθανώς θα τείνουν να αλλάζουν όσο θα προσεγγίζουμε το χρόνο των εκλογών. Ωστόσο προκαλεί σκέψεις πως έφθασε μια μικρή, αλλά υπολογίσιμη, μερίδα του εκλογικού σώματος να έλκεται από τα προτάγματα και τα συνθήματα ενός νεοφασιστικού μορφώματος, που ξεκίνησε υμνώντας το ναζισμό και έκτοτε δεν έχει να επιδείξει τίποτε άλλο πέρα από βία, αντικοινοβουλευτισμό, εχθρότητα προς τη Δημοκρατία και νοσταλγία προς τη χούντα των συνταγματαρχών.
Το φαινόμενο μπορεί να έχει τις εξηγήσεις του και να αποδειχθεί συγκυριακό όπως ορισμένοι εκτιμούν,αλλά συνδυαζόμενο με την οικονομική κρίση, την μετανάστευση και την άνοδο της ακροδεξιάς στην Ευρώπη, δεν μπορεί να αφήνει κανένα ασυγκίνητο.
Η Δημοκρατία είναι ανεκτίμητο, μη διαπραγματεύσιμο αγαθό, γι’ αυτή πάλεψαν γενιές και γενιές Ελλήνων, δεν γίνεται οι δικές μας να επιτρέψουν την υπονόμευση ή τον περιορισμό της από οποιονδήποτε.

Χαρακτικό του Έριχ Χέκελ, 1928