Μπορεί η γλώσσα μας να γίνει λογοτεχνική;

Γιαλλινάς Άγγελος (1857 – 1939), Το Θησείο και η Ακρόπολη, π. 1895

Του Νίκου Τσούλια

«”Κανείς δεν είναι έξω από το όνειρο”, έγραφε ο Ουγκώ. Είμαστε όλοι τυχοδιώκτες των ιδεών μας. Και όπως κάποιος φτιάχνει το όνειρό του, έτσι φτιάχνει και τη ζωή του».

Ρούσσος Βρανάς, «ΤΑ ΝΕΑ», 16.3.12

Ποιος / ποια δεν αγαλλιάζει όταν διαβάζει ένα πολύ καλό λογοτεχνικό βιβλίο; Ποιος / ποια δεν νιώθει ένα όμορφο σκίρτημα όταν συναντάει τις γλωσσικές αναβαθμίδες και τα λογοτεχνικά σχήματα σε ένα κλασικό μυθιστόρημα; Ποιος / ποια δεν αναρωτιέται πώς γίνεται και μια τέτοιου είδους γλώσσα και γραφή όχι μόνο να σε ταξιδεύει σε τόπους όμορφους αλλά και κυρίως να σε μετασχηματίζει – έστω πρόσκαιρα – σε μια γλυκιά όψη του ειδώλου σου, εκείνου του ειδώλου που το συναντάς μόνο στα όνειρά σου και στις φαντασιώσεις σου;

Τι είναι ο πατριωτισμός σήμερα;

ΤΟ ΒΗΜΑ 24/03/2012

Η 25η Μαρτίου είχε πάντοτε έναν ιδιαίτερο συμβολισμό για μας τους Ελληνες. Είναι η ημερομηνία που αντιπροσωπεύει την απαρχή της συγκρότησης του νεοελληνικού έθνους (η επέτειος της εθνικής παλιγγενεσίας όπως λέγαμε παλαιότερα). Αλλά είναι ταυτόχρονα και ένα ιστορικό γεγονός που προσφέρεται σε πολλές ιδεολογικές και πολιτικές αναγνώσεις, ανάλογα με τη συγκυρία, που όλες όμως περιστρέφονται γύρω από την έννοια της πατρίδας και του πατριωτισμού.

Η περίοδος που διανύουμε είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα. Η υπαγωγή στο μνημόνιο δικαιολογείται από τους μεν ως μοναδική επιλογή για τη σωτηρία της χώρας και άρα ως αυτονόητη πατριωτική επιλογή. Αντίθετα, για τους δε αποτελεί «προδοσία» και ευθέως αντιπατριωτική ενέργεια. Σκοπός του σημερινού αφιερώματος δεν είναι να εμπλακεί σ’ αυτή τη διαμάχη, αλλά να φωτίσει κάποιες πτυχές του πατριωτισμού που ξεφεύγουν από τα κλισέ των παρελάσεων και των σχολικών εορτών.