Από το γενικό στο συγκεκριμένο

Του Νίκου Τσούλια

Ασχολήθηκα αρκετά χρόνια (λόγω θεσμικής υποχρέωσης αλλά και προσωπικού έντονου ενδιαφέροντος) με τα γενικά χαρακτηριστικά της εκπαίδευσης: εκπαιδευτικές πολιτικές – εθνικές και ευρωπαϊκές -, δομή και λειτουργία εκπαιδευτικού συστήματος, εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις, χρηματοδότηση της εκπαίδευσης, λειτουργικά προβλήματα των σχολείων, τάσεις και εξελίξεις στην εκπαίδευση διεθνώς – κυρίως από τις συμμετοχές σε διεθνή συνέδρια -, status του εκπαιδευτικού επαγγέλματος κλπ. Ωστόσο, πάντα ένιωθα ότι υπήρχε ένα βασικό μεγάλο έλλειμμα: Πώς αποτυπώνονται και πώς εκφράζονται όλα αυτά στην καθημερινή σχολική πράξη, πώς τα βιώνουν οι εκπαιδευτικοί και, κυρίως, οι μαθητές;

Ποιότητα και αξιολόγηση

Του Νίκου Τσούλια
(Ως προέδρου της ΟΛΜΕ),

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “ΤΑ ΝΕΑ”,  17.8.2000

Μια σύγχρονη δημοκρατική εκπαιδευτική πρόταση πρέπει να περιλαμβάνει δύο κρίσιμους μορφωτικούς στόχους: α) Την υπεράσπιση και την προαγωγή του δημόσιου χαρακτήρα της παιδείας και β) τη διαρκή και επιμελή ενίσχυση της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης. Και αυτή η στοχοθεσία δοκιμάζεται και από τις πολλαπλές τάσεις εμπορευματοποίησης της γνώσης αλλά και από σύνθετες και, εν πολλοίς, άγνωστες πτυχές των αναδυόμενων κοινωνιών της μάθησης.

Η Κική ∆ηµουλά στα 80

Ζούµε σε µια έπαρση βαθύτατης άγνοιας

Του ∆ηµήτρη Πολιτάκη, ΤΑ ΝΕΑ 4.6.11

Με αφορµή την εκδήλωση στον κήπο του Μεγάρου τη ∆ευτέρα το βράδυ αλλά και τα ογδοηκοστά της γενέθλια – την ίδια ηµέρα – η κορυφαία µας ποιήτρια και ακαδηµαϊκός µίλησε για την ωριµότητα, τη λήθη αλλά και τους απελπισµένους και αγανακτισµένους – εντός και εκτός εισαγωγικών.

Ογδόντα χρόνια στη ζωή και πάνω από πενήντα στην ποίηση συµπληρώνει αυτές τις ηµέρες η πιο δηµοφιλής (πάντα κολακευτικός προσδιορισµός όταν πρόκειται για το «δύσκολο», υποτίθεται,είδος της ποίησης) ποιήτρια της σύγχρονης εποχής στον τόπο µας.
Γεννηµένη στην Αθήνα στις 6 Ιουνίου 1931, η Κική ∆ηµουλά θεωρεί «ανώτερες σπουδές» της τη µακρά ζωή κοντά στο σύζυγο της, τον ποιητή Αθω ∆ηµουλά:

Εκπαιδευτικά ντοκουμέντα 9

Λέφας, Χ. (1942), Ιστορία της εκπαιδεύσεως, Αθήνα: Ο.Ε.Σ.Β.

Το βιβλίο αυτό, τμήμα του οποίου παρουσιάζεται, είναι από τα σπάνια βιβλία που με μεθοδικότητα και επιμελή διάθεση καταγράφει σημαντικά σημεία της ελληνικής εκπαίδευσης. Γραμμένο σε αντίξοες συνθήκες και εκδίδεται μέσα στην Κατοχή.
Αποτελεί μοναδικό ερευνητικό εργαλείο για κάθε
ιστορικό μελετητή.

(Το βιβλίο δίπλα είναι του 1940)

Επιμέλεια: Ν. Τσούλια

Η σχέση επιστήμης και θρησκείας

του Augustin Udias, στο περιοδικό Civiltà Cattolica, 2004

Μια σύγχρονη προσέγγιση από την μεριά της Καθολικής Εκκλησίας

Για να προσεγγίσουμε και να μελετήσουμε το σύνθετο θέμα των σχέσεων επιστήμης και θρησκείας πρέπει, μεταξύ άλλων, να το εξετάσουμε από την πλευρά της ιστορίας, της γνώσης και της κοινωνιολογίας. Η επιστήμη, ήδη από την γένεσή της, είχε κατά καιρούς διάφορες σχέσεις με τη θρησκεία. Το ίδιο παρατηρούμε και σήμερα. Η άποψη που θεωρεί ότι μεταξύ των δύο αυτών ανθρωπίνων δραστηριοτήτων υπάρχει αναπόφευκτη σύγκρουση, άποψη η οποία, για μεγάλο διάστημα, ήταν συνήθης, σήμερα φαίνεται ανεπαρκής. Από την άλλη, η άποψη που υποστηρίζει την απόλυτη ανεξαρτησία της μιας απέναντι στην άλλη, παραβλέπει πολλά σημεία επαφής και διαύλους επικοινωνίας μεταξύ των δύο.

ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΗΝ ΑΓΓΛΙΑ

Νικολίτσα Τρίγκα, ΕΘΝΟΣ, 14.7.11

Η ξενάγηση στα 100 καλύτερα πανεπιστήμια του Λονδίνου ξεκινά από την Αγγλία και το επίλεκτο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου. Είναι ομοσπονδιακού χαρακτήρα η οργάνωσή του και διαθέτει την… καλύτερη 11άδα αυτοδιοικούμενων πανεπιστημιακών κολεγίων και σχολών, συνεχίζεται με τα υπόλοιπα πανεπιστήμια του Λονδίνου, απλώνεται στα φημισμένα πανεπιστήμια της Οξφόρδης, του Κέιμπριτζ και της αγγλικής επαρχίας και ολοκληρώνεται με την αναφορά στις πανεπιστημιακές μονάδες της Σκοτίας, της Ουαλίας και της Β. Ιρλανδίας.

Στο δισέλιδο αυτό παρουσιάζουμε τα 11 πανεπιστήμια του ευρύτερου πανεπιστημιακού οργανισμού του Λονδίνου και ορισμένα της περιφέρειας που αντικειμενικά παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη ζήτηση ανάμεσα στους Έλληνες υποψήφιους φοιτητές. Για την πλήρη λίστα των κολεγίων και των ινστιτούτων του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, μπείτε στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.lon.ac.uk/colleges.htm

Μεταδοτικότητα στο σχολείο

Του Νίκου Τσούλια

Μεταδοτικότητα της γνώσης: η καρδιά, για πολλούς, της σχολικής λειτουργίας, ένα από τα βασικά καθήκοντα του εκπαιδευτικού, η νομιμοποίηση της σύστασης του σχολείου. Η μεταδοτικότητα, λοιπόν, της γνώσης είναι στο στόχαστρο της εκπαιδευτικής έρευνας διαχρονικά. Αποτελεί έναν θεμελιακό τομέα όλων των παιδαγωγικών θεωριών. Και ταυτόχρονα είναι το μεγάλο αγκάθι για την αποτελεσματικότητα των εκπαιδευτικών και του σχολείου.

Σχολικών βιβλίων αφηγήσεις 9

Γ. ΜΕΓΑ, Κ. ΡΩΜΑΙΟΥ
Σ. ΔΟΥΦΕΞΗ, Θ. ΜΑΚΡΟΠΟΥΛΟΥ

ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΟΝ Δ’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ
ΑΘΗΝΑΙ 1959

Τετάρτη δημοτικού: Η γλώσσα έχει λυθεί, τα βιβλία είναι φιλικά, δεν έχουμε τη δασκάλα πλέον, αλλά τον δάσκαλο που κάνει μάθημα στα μεγάλα παιδιά.
Μεγαλώσαμε. Τώρα έχουμε περισσότερα μαθήματα και πρέπει να διαβάζουμε πιο πολύ, γιατί προς το τέλος του σχολείου ο δάσκαλος θα συμβουλεύσει τους γονείς αν μπορούμε να συνεχίσουμε στο Γυμνάσιο. 
Αν έχεις από 8 και πάνω, καλώς. Και το 7 παίζεται. Παρακάτω τα πράγματα γίνονται σκούρα.
Προσπαθείς να καταλάβεις πώς είναι στην πραγματικότητα ό,τι δεν βλέπεις στο χωριό, αλλά το συναντάς στο βιβλίο. Πώς είναι το τρένο; Είναι τόσο μεγάλη η θάλασσα όσο λένε; Τα καράβια γιατί δεν βουλιάζουν αφού είναι από σίδερο;
Εύχεσαι να αρρωστήσεις, για να πας στην πόλη – αλλιώς δεν γίνεται-, για να δεις πολλά και μεγάλα μαγαζιά.    
Ο περίγυρος πάει καλύτερα. Όλο και περισσότερα αυτοκίνητα περνούνε στο δημόσιο δρόμο. Η φτώχεια δεν έχει ακόμα εγκαταλείψει τη χώρα, στέλνουν και από την Αθήνα οι συγγενείς κάνα ρούχο. Οι γονείς δουλεύουν σκληρά, ο κόσμος ελπίζει…

Επιμέλεια: Ν. Τσούλια

 

‘It’s Alive! It’s Alive!’ Maybe Right Here on Earth

Life Out There: Eden in a Test Tube: To better recognize extraterrestrial life should they come upon it, scientists are working to create simple life forms in a lab. But, as Dennis Overbye reports, they first have to agree what life is.

By DENNIS OVERBYE, The New York Times, July 27, 2011

SAN DIEGO — Here in a laboratory perched on the edge of the continent, researchers are trying to construct Life As We Don’t Know It in a thimbleful of liquid.

From Inanimate to Animate

Articles in this series examine the search for new forms of life in the universe.

Προσεγγίσεις σε μια θεωρία του πολιτισμού

 

Από τον Δήμο Μαρουδή, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 30.10.10

Μαξ Χορκχάιμερ, Η έκλειψη του Λόγου

Γράφοντας την Εκλειψη του Λόγου, ο Μαξ Χόρκχαϊμερ (Max Horkheimer) δηλώνει στον πρόλογο του πονήματος τον στόχο προς τον οποίο κατευθύνεται: Στόχος του βιβλίου «είναι να διερευνήσει την έννοια της ορθολογικότητας που αποτελεί το υπόστρωμα της σύγχρονης βιομηχανικής κουλτούρας, για ν’ ανακαλύψει αν η έννοια αυτή δεν περιέχει ελαττώματα που τη φθείρουν κατά ουσιαστικό τρόπο». (Μαξ Χόρκχαϊμερ Η έκλειψη του Λόγου, σ. 9). Ο Χόρκχαϊμερ, προσπαθώντας να εξιχνιάσει τους λόγους που οδήγησαν στην κολοσσιαίων διαστάσεων κρίση του ορθού Λόγου και του δυτικού πολιτισμού, αναφέρεται τόσο στα θεμέλια όσο και στην ουσία του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού: η υποκειμενικότητα, σήμα κατατεθέν της Aufklarung, έλκει την καταγωγή της από αυτές τις ίδιες τις καταβολές της σκέψης στην ελληνική αρχαιότητα, την αρχαιότητα του Σωκράτη, του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη, παίρνει δε την οριστική της δεσμευτικότητα στο καρτεσιανό πρόγραμμα της κυριαρχίας πάνω στη φύση· η αδιάσπαστη ενότητα φύσης και πνεύματος σε ολόκληρο το σώμα της ratio (η παράδοση του ορθού Λόγου) καταλύεται προς όφελος ενός είτε θετικιστικού είτε πραγματιστικού Λόγου και μιας εργαλειακής και αποψιλωτικής ορθολογικότητας.

Τεχνικο-επαγγελματική εκπαίδευση

Του Νίκου Τσούλια

Ο μεγάλος «ασθενής», ο αδύνατος θεσμός της ελληνικής δημόσιας εκπαίδευσης αλλά παράλληλα και ο πιο ελπιδοφόρος της για τη συνολική αναβάθμιση του εκπαιδευτικού συστήματός μας είναι η τεχνικο-επαγγελματική εκπαίδευση.
Να γιατί. Μια δυναμική ανάπτυξη της τεχνικής εκπαίδευσης μπορεί να:

α) Να μειώσει την πλασματική πανεπιστημιακή ζήτηση (με τη συνακόλουθη εγκατάλειψη των σπουδών), η οποία καταταλαιπωρεί δεκάδες χιλιάδες νέους και τις οικογένειές τους. Και αυτό γιατί θα ορθολογικοποιήσει τον επαγγελματικό καταμερισμό των νέων, ιδιαίτερα τώρα που η ελληνική οικονομία διέρχεται μια πρωτόγνωρη, για την μεταπολεμική περίοδο, κρίση.

Η σοφία του Ρίλκε

Baer, U. (2009), Η σοφία του Ρίλκε, Αθήνα: Πατάκης, σ.

[Οι αποδελτιώσεις δεν αντικαθιστούν το διάβασμα των βιβλίων, αντίθετα το κεντρίζουν. Προσφέρονται ως πρόταση μελέτης του σχετικού βιβλίου και για διευκόλυνση στη δική σας αποδελτίωση. Ο χρόνος γι’ αυτούς που διαβάζουν έχει … άλλη αξία]

Επιμέλεια: Νίκου Τσούλια

Εισαγωγή Baer, U.

Συνυφαίνοντας το καθημερινό με το υπερβατικό ο Ρίλκε αφήνει μες από τα ποιήματά του να εννοηθεί και εξηγεί λεπτομερώς στα γράμματά του ότι το κλειδί για τα μυστική της ύπαρξής μας μπορεί και να βρίσκεται μπροστά μας. 15

… ορίζει την αγάπη λέγοντας πως είναι για τον σύγχρονο άνθρωπο ό,τι ήταν για τους παλιούς η προσευχή προς τους χαμένους θεούς μας. 19