ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
ΠΟΣΟΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 1960-1999
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
ΜΑΘΗΤΕΣ, ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ, ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ, ΣΧΟΛΙΚΗ ΦΟΙΤΗΣΗ
ΤΖΕΛΑ ΒΑΡΝΑΒΑ-ΣΚΟΥΡΑ, ΒΑΣΩ ΒΑΣΙΛΟΥ, ΑΓΝΗ ΠΑΥΛΟΥ, ΝΑΝΤΙΑ ΚΟΤΣΙΡΑ,
ΠΑΥΛΟΣ ΚΑΠΙΔΗΣ, ΕΥΗ ΓΑΤΟΥ, ΣΤΕΛΙΟΣ ΓΕΩΡΓΑΚΑΚΟΣ
ΤΜΗΜΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ, ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ, Οκτώβριος 2000
ΠΡΟΛΟΓΟΣ 
Το κείμενο που ακολουθεί είναι αποτέλεσμα της ερευνητικής προσπάθειας του Τμήματος Αξιολόγησης του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου με υπεύθυνη την κ. Τζέλα Βαρνάβα-Σκούρα, Πρόεδρο του Τμήματος Ερευνών (1992-93) και Αξιολόγησης (2000). Τα ποσοτικά στοιχεία που παρουσιάζονται αφορούν το χρονικό διάστημα 1960 – 1999, είναι περιγραφικά και αναδεικνύουν ενδιαφέρουσες διαστάσεις της σχολικής πραγματικότητας, όπως είναι για παράδειγμα η δυναμική των μαθητών και των εκπαιδευτικών, η σχολική φοίτηση και οι σχολικές μονάδες (Νηπιαγωγεία, Δημοτικά, Γυμνάσια, Λύκεια, Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια).
Τα αριθμητικά δεδομένα της έρευνας αποτελούν μια σημαντική προσπάθεια αποτύπωσης της εκπαιδευτικής πραγματικότητας και για το λόγο αυτό αξίζουν συγχαρητήρια στην καθηγήτρια του Τμήματος Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Τζέλα Βαρνάβα-Σκούρα καθώς και στην ομάδα των εκπαιδευτικών του Τμήματος Αξιολόγησης και των εξωτερικών συνεργατών που συμμετείχαν στο συγκεκριμένο έργο.
Ο Πρόεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, Σταμάτης Ν. Αλαχιώτης, Καθηγητής Γενετικής του Πανεπιστημίου Πατρών
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Τα ποσοτικά στοιχεία για το σχολείο την περίοδο 1960-1999 αποτελούν μια ενημερωμένη και διευρυμένη νέα έκδοση της δουλειάς για την οποία είχα την επιστημονική ευθύνη το 1992-93 ως πρόεδρος του Τμήματος Ερευνών του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου. Τα στοιχεία που συγκεντρώσαμε στην πρώτη έκδοση Εκπαίδευση στην Ελλάδα – Ποσοτικά στοιχεία 1960-1990, αποτελούσαν μέρος του επιμορφωτικού υλικού που διαμορφώθηκε για τις ανάγκες του προγράμματος EUROFORM Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών μέσω της Εκπαιδευτικής Έρευνας.
Στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος δινόταν ιδιαίτερο βάρος στις ποιοτικές μεθόδους και ειδικότερα στην έρευνα-δράση, η οποία συνδέεται με τη συμμετοχή του μάχιμου εκπαιδευτικού στην ερευνητική διαδικασία και έχει ως άμεσο στόχο τη βελτίωση της εκπαιδευτικής πράξης. Θεωρήσαμε απαραίτητο να έχουν οι συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί στη διάθεσή τους τα βασικά ποσοτικά στοιχεία για το σχολείο σε μια έκδοση φιλική για τον αναγνώστη, καθώς το νόημα της κάθε έρευνας διαμορφώνεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο εκπαιδευτικών δεδομένων που αντικαθρεφτίζεται σε μεγάλο βαθμό και στα διαθέσιμα ποσοτικά στοιχεία.
Τα ποσοτικά δεδομένα βέβαια συγκροτούνται σε διαφορετικά επίπεδα, που κλιμακώνονται από την απλή περιγραφή μέχρι τις σύνθετες στατιστικές αναλύσεις και τους δείκτες για την παρακολούθηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Στην έκδοση που πραγματοποιήσαμε τα στοιχεία που συμπεριλαμβάνονται είναι περιγραφικά, όμως, η διαχρονική εξέλιξη που καταγράφεται για τις πιο σημαντικές κατηγορίες στοιχείων αναδεικνύει ενδιαφέρουσες διαστάσεις της εκπαιδευτικής πραγματικότητας.
Η ανταπόκριση από τους εκπαιδευτικούς που συμμετείχαν στο επιμορφωτικό πρόγραμμα ήταν μεγάλη. Επίσης οι αναφορές στην πρώτη καταγραφή των ποσοτικών στοιχείων από πολλούς μελετητές καθώς και το ότι αποτέλεσε τη βασική πηγή ποσοτικών στοιχείων στην έκθεση εμπειρογνωμόνων του ΟΟΣΑ το 1996, στη μελέτη τους Επισκόπηση του εκπαιδευτικού συστήματος στην Ελλάδα, φανερώνουν τη χρησιμότητα αυτού του έργου, σ’ ένα πλαίσιο όπου, όπως είναι γνωστό, η δημοσίευση της στατιστικής επετηρίδας για την εκπαίδευση δεν είναι συστηματική.
Αναλαμβάνοντας την προεδρία του Τμήματος Αξιολόγησης θεώρησα σημαντικό να ενημερωθεί και να εμπλουτιστεί η αρχική συγκέντρωση των στοιχείων. Στην προσπάθεια αυτή συνέβαλαν για την συγκέντρωση στοιχείων, οι αποσπασμένοι εκπαιδευτικοί: Μποφυλάτος Σταύρος, Ελένη Κατσαρού, Κατερίνα Χριστοπούλου, Σοφία Καλογρίδη, Θεώνη Φωτοπούλου, ενώ ουσιαστική ήταν η συμβολή της Αγνής Παύλου, της Νάντιας Κότσιρα, του Παύλου Καπίδη και της Εύης Γάτου, στην επεξεργασία του υλικού και στην σύνδεσή του με την προηγούμενη έκδοση. Ο Στέλιος Γεωργακάκος, ως εξωτερικός συνεργάτης από την πρώτη ήδη έκδοση, ενοποίησε το έργο σε ηλεκτρονική μορφή και ο Γιώργος Καλαούζης, ως εξωτερικός συνεργάτης, οριστικοποίησε και αισθητικά την εικόνα των στοιχείων.
ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ
I. I. Εισαγωγικά
Τα στοιχεία τα οποία παρουσιάζονται σ’ αυτό το τεύχος για να είναι περισσότερο σαφή θα πρέπει να εξεταστούν στο πλαίσιο των γενικότερων εκπαιδευτικών μεταβολών που χαρακτηρίζουν την περίοδο 1960-1999. Η περίοδος αυτή μπορεί να διακριθεί, συνοπτικά βέβαια, σε τέσσερις επιμέρους περιόδους με τα εξής κύρια χαρακτηριστικά:
§ 1960-1976
Με εξαίρεση τη μεταρρυθμιστική απόπειρα της Ένωσης Κέντρου το 1964-65, σε όλη αυτή την περίοδο η διάρθρωση των εκπαιδευτικών βαθμίδων παρέμεινε αναλλοίωτη. Στη διάρκεια αυτής της περιόδου υποχρεωτική ήταν μόνο η εξάχρονη εκπαίδευση στο δημοτικό σχολείο. Στη συνέχεια οι μαθητές μπορούσαν να συνεχίσουν σπουδές είτε:
· χωρίς εξετάσεις, στη μέση Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση. Οι σπουδές δεν έδιναν στους αποφοίτους επαγγελματική κατοχύρωση ούτε δικαίωμα συμμετοχής στις εξετάσεις που οδηγούσαν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση είτε
· μετά από επιτυχία σε εισαγωγικές εξετάσεις, που δεν ήταν ιδιαίτερα αυστηρές, στη Μέση Γενική Εκπαίδευση, στο εξάχρονο γυμνάσιο. Η ολοκλήρωση των σπουδών στο γυμνάσιο έδινε το δικαίωμα για συμμετοχή στις εισαγωγικές εξετάσεις για την τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Στην τριτοβάθμια εκπαίδευση υπάγονταν οι Ανώτατες Σχολές (τέσσερα μέχρι έξι έτη φοίτησης), οι Παιδαγωγικές Ακαδημίες (δύο έτη) και οι Σχολές Υπομηχανικών, οι οποίες από το 1970 εντάσσονται στα τριετούς φοίτησης Κέντρα Ανώτερης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (ΚΑΤΕΕ), τα οποία αρχίζουν τη λειτουργία τους και καλύπτουν αρκετές ειδικότητες.
§ 1976-1981
Με τη μεταρρύθμιση του 1976, η υποχρεωτική εκπαίδευση προεκτάθηκε από έξι σε εννέα χρόνια και κάλυψε εκτός από το δημοτικό και τον πρώτο κύκλο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, το τριετές γυμνάσιο. Το 1979 η προαγωγή από τάξη σε τάξη στο δημοτικό σχολείο και η εγγραφή στο γυμνάσιο αποσυνδέθηκαν από τη βαθμολογία των μαθητών και μόνο οι απουσίες για φοίτηση αποτελούσαν λόγο για την επανάληψη της τάξης.
Οι απόφοιτοι του γυμνασίου μπορούσαν να συνεχίσουν τις σπουδές τους, μετά από επιτυχία σε εισαγωγικές εξετάσεις, στο τριετές γενικό λύκειο ή στο τριετές Τεχνικό Επαγγελματικό Λύκειο (ΤΕΛ). Το πρώτο προσέφερε γνώσεις και προετοίμαζε την πρόσβαση των μαθητών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση μετά από επιτυχία σε πανελλήνιες εξετάσεις. Το δεύτερο αποτελούσε αναβαθμισμένο τύπο σχολείου σε σχέση με τις Τεχνικές Σχολές[1][1]. Θεωρητικά δεν ήταν ισότιμο με το γενικό λύκειο γιατί δεν παρείχε τις ίδιες δυνατότητες πρόσβασης των αποφοίτων του στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
§ 1981-1997
Στο επίπεδο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης καταργήθηκαν οι εισαγωγικές εξετάσεις στα Λύκεια και θεσπίστηκαν και λειτούργησαν τα Ενιαία Πολυκλαδικά Λύκεια (ΕΠΛ).
Ως προς την τριτοβάθμια εκπαίδευση, πραγματοποιήθηκαν ορισμένες αλλαγές στο θεσμό των εισαγωγικών εξετάσεων. Παράλληλα, τα ΚΑΤΕΕ μετεξελίχτηκαν σε Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (ΤΕΙ).
Επίσης, ιδρύθηκαν νέα πανεπιστήμια στην περιφέρεια καθώς και πανεπιστημιακά τμήματα για την εκπαίδευση νηπιαγωγών, δασκάλων και γυμναστών, ενώ παράλληλα, καταργήθηκαν οι Παιδαγωγικές Ακαδημίες, οι Σχολές Νηπιαγωγών και οι Ακαδημίες Σωματικής Αγωγής.
1997-1999
Στο επίπεδο της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης θεσπίζεται το ολοήμερο νηπιαγωγείο και το ολοήμερο δημοτικό σχολείο και αρχίζει η πιλοτική εφαρμογή του θεσμού.
Καταργούνται οι Τεχνικές Επαγγελματικές Σχολές (ΤΕΣ) και ιδρύονται τα Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια (ΤΕΕ). Καταργούνται τα Τεχνικά Επαγγελματικά Λύκεια (ΤΕΛ) και τα Ενιαία Πολυκλαδικά Λύκεια (ΕΠΛ). Καταργείται το Γενικό Λύκειο και ιδρύεται το Ενιαίο Λύκειο. Θεσμοθετούνται στο επίπεδο του Ενιαίου Λυκείου πανελλαδικές εξετάσεις στη Β΄ και Γ΄ λυκείου, οι οποίες συνδέονται με την απόκτηση του απολυτηρίου και την πρόσβαση στην ανώτατη εκπαίδευση. Επίσης υπάρχει η δυνατότητα για τους μαθητές και τις μαθήτριες από τα Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια να μεταπηδήσουν στο Ενιαίο Λύκειο ή να συνεχίσουν, από τμήματα του Β΄ κύκλου στα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα.
II. II. Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση
§ Νηπιαγωγείο
Τα στοιχεία που παρουσιάζονται εδώ καλύπτουν μόνο τα δημόσια και ιδιωτικά νηπιαγωγεία που ανήκουν στην αρμοδιότητα του ΥΠΕΠΘ. Δεν καλύπτουν τους δημόσιους, ιδιωτικούς, δημοτικούς παιδικούς σταθμούς, που ανήκουν στην αρμοδιότητα άλλων φορέων.
Η διαχρονική παρουσίαση των στοιχείων γι’ αυτή την βαθμίδα δείχνει ότι υπάρχει μία σταθερή ανοδική τάση ως προς τον αριθμό των παιδιών που συμμετέχουν σε σχέση με τον εκτιμώμενο αντίστοιχο πληθυσμό (σσ. 26, 27, 28). Η πτώση που παρατηρείται, κατά την περίοδο 1985-96, στον απόλυτο αριθμό των παιδιών που παρακολουθούν το νηπιαγωγείο (σσ. 11, 12, 13) αντανακλά το πρόβλημα της υπογεννητικότητας στη χώρα μας. Η σχετική αύξηση των τελευταίων ετών ενδέχεται να υποδηλώνει την ένταξη στο νηπιαγωγείο των μικρών παιδιών των νέων μεταναστών.
Σε σχέση με τον αντίστοιχο ηλικιακά γενικό πληθυσμό, τα τελευταία 29 χρόνια, η αύξηση της συμμετοχής είναι συνεχής και από 29% το 1970-71 έφθασε στο 56,1% το 1990-91 και το 68,9% το 1998-99. Παρ’ όλα αυτά ένας σχετικά μεγάλος αριθμός παιδιών που εγγράφεται στο δημοτικό χωρίς να έχει παρακολουθήσει τα προγράμματα που προσφέρονται στα νηπιαγωγεία που εποπτεύονται από το ΥΠΕΠΘ.
§ Δημοτική Εκπαίδευση
Στο δημοτικό σχολείο η πρόσβαση είναι μαζική (σσ. 26, 27, 28). Η μείωση στον απόλυτο αριθμό των μαθητών που διαφαίνεται μετά το 1975-76 συνδέεται με τα δημογραφικά δεδομένα στα οποία έχουμε ήδη αναφερθεί.
Γενικά θα πρέπει να επισημάνουμε ότι η διαφορά που παρατηρείται στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση ανάμεσα στα αγόρια και τα κορίτσια, με μικρότερο αριθμό κοριτσιών για όλη τη χρονική περίοδο που εξετάζουμε, αντικατοπτρίζει αφενός ένα γνωστό δημογραφικό φαινόμενο, ότι δηλαδή τα κορίτσια στο γενικό πληθυσμό είναι λιγότερα από τα αγόρια,[2][2] και αφετέρου ενδεχόμενες ατέλειες στις εκτιμήσεις ως προς το μέγεθος του γενικού πληθυσμού των παιδιών που αντιστοιχεί στις ηλικιακές ομάδες κάθε εκπαιδευτικής βαθμίδας.
§ Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση
Τα στοιχεία δείχνουν μία σταθερή αύξηση με σαφώς μεγαλύτερη συμμετοχή των αγοριών σε σχέση με τα κορίτσια μέχρι το 1975-76. Η διαφορά αυτή μειώνεται σταθερά και το 1989-90 είναι πια ελάχιστη, τηρουμένων και των αναλογιών ως προς τον εκτιμώμενο αντίστοιχο γενικό πληθυσμό (σσ. 25, 26, 27, 28) η οποία από 19,3% το 1970-71 μειώνεται στο 1,1% το 1998-99.
Στο δεύτερο κύκλο η συμμετοχή των κοριτσιών είναι μεγαλύτερη στο επίπεδο του Γενικού Λυκείου. Αντίθετα στα Τεχνικά Επαγγελματικά Λύκεια είναι σαφής η αριθμητική υπεροχή των αγοριών έναντι των κοριτσιών. Οι θεσμοθετημένες από το 1997 αλλαγές σ’ αυτό το επίπεδο της εκπαίδευσης δεν έχουν ακόμα εφαρμοστεί και επομένως δεν παρουσιάζονται διαφοροποιήσεις στις κατανομές του μαθητικού δυναμικού σε κάθε τύπο σχολείου.
§ Ειδική Αγωγή
Οι εξελίξεις στο χώρο της Ειδικής Αγωγής την περίοδο 1980-81 – 1996-97 κατά την οποία υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία (σσ. 36, 37) δείχνουν μια σημαντική αύξηση στον αριθμό των μαθητών, των εκπαιδευτικών και των σχολικών μονάδων. Επίσης παρατηρείται σημαντική αύξηση στον αριθμό των ειδικών τάξεων της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης καθώς και στη λειτουργία ειδικών τάξεων στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
II. III. Τριτοβάθμια Εκπαίδευση
§ Ανώτερη Εκπαίδευση
Η γνωστή αύξηση των σπουδαστών της ανώτερης εκπαίδευσης με την ίδρυση των ΤΕΙ (1981) είναι φανερό ότι συνδέεται σε μεγάλο βαθμό και με την αύξηση του αριθμού των γυναικών που διεισδύουν σ’ αυτή τη βαθμίδα, ξεπερνώντας το 1985-86 τους άνδρες σπουδαστές και παραμένοντας σταθερά σε υψηλό επίπεδο μέχρι το τέλος της περιόδου που εξετάζουμε.
§ Ανώτατη Εκπαίδευση
Στην ανώτατη εκπαίδευση, η αύξηση των φοιτητών συνδέεται και με τη διείσδυση των γυναικών σ’ αυτή τη βαθμίδα. Η συμμετοχή των ανδρών είναι υψηλότερη, απ’ όλες τις χρονιές που εξετάζουμε, το 1975-76, ενώ τα επόμενα χρόνια είναι αισθητά μειωμένη. Αντίθετα, ο αριθμός των γυναικών, πολύ μικρότερος τότε, ξεπερνά αισθητά τους άντρες ήδη από το 1990.
Αξιοσημείωτες όμως είναι οι διαφοροποιήσεις που παρατηρούνται στη συμμετοχή αντρών – γυναικών κατά κλάδο σπουδών (σσ. 61-62).
III. IV. Αναλογία μαθητών – εκπαιδευτικών
Είναι σαφής μια συνεχής βελτίωση της αναλογίας μαθητών – εκπαιδευτικών. Έτσι, από 36,2:1 το 1960-61 γίνεται 15,8:1 το 1990-91 και 13:1 το 1998-99 για το σύνολο της εκπαίδευσης (σσ. 23, 24).
Η μεγάλη διαφοροποίηση της αναλογίας μαθητών – εκπαιδευτικών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση το 1980-81 οφείλεται κατά κύριο λόγο στις θεσμικές αλλαγές του 1976-77 που συνδέονται με τη διάκριση της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σε δύο κύκλους.
Επίσης, η μεγάλη αλλαγή στην αναλογία μαθητών – εκπαιδευτικών που παρατηρείται στην τριτοβάθμια εκπαίδευση το 1965-66 οφείλεται στη μεγάλη αύξηση του αριθμού των φοιτητών (μεταρρύθμιση του 1964), η οποία δεν συνοδεύτηκε από ανάλογη αύξηση του διδακτικού προσωπικού.
IV. V. Ροή μαθητικού πληθυσμού στη γενική εκπαίδευση
Το 51,2% των μαθητών που πρωτοεγγράφονται στην Α΄ δημοτικού το 1979-80 τελειώνουν το γενικό λύκειο (σ. 29). Το ποσοστό αυτό αυξάνεται σε 68,5% για τη γενιά που εγγράφεται στην Α΄ δημοτικού το 1988-89. Η αύξηση του ποσοστού που εμφανίζεται στην Α΄ γυμνασίου οφείλεται κυρίως στην επανάληψη της τάξης αυτής. Παρατηρούμε ότι στην Α΄ γυμνασίου ένα σημαντικό ποσοστό παιδιών επαναλαμβάνουν την τάξη ενώ στη συνέχεια υπάρχει μια σχετικά μικρή διαρροή μέχρι την τελευταία τάξη της υποχρεωτικής εκπαίδευσης (σσ. 31, 32). Τα κορίτσια επαναλαμβάνουν τάξη λιγότερο απ’ ό,τι τα αγόρια στο δημοτικό και στο γυμνάσιο (σσ. 31, 32).
V. VI. Εκπαιδευτικοί
§ Οι νηπιαγωγοί είναι στη συντριπτική τους πλειονότητα γυναίκες. Η εικόνα αυτή αλλάζει ελάχιστα την τελευταία δεκαετία: οι 16 συνολικά άντρες νηπιαγωγοί το 1990-91 γίνονται 35 το 1998-99.
Αντίθετα με τις γενικές τάσεις σε διεθνές επίπεδο (σ. 72), στην Ελλάδα:
α. είναι πολύ υψηλή η συμμετοχή των αντρών εκπαιδευτικών στο δημοτικό σχολείο (ήταν μεγαλύτερη σε σχέση με τη γυναικεία συμμετοχή σε όλη την περίοδο που εξετάζουμε μέχρι το 1989-90, ενώ την τελευταία δεκαετία παρατηρείται μικρή μείωση στη συμμετοχή των αντρών και μικρή υπεροχή στη συμμετοχή των γυναικών, σσ. 66-67)
β. η συμμετοχή των γυναικών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση είναι μεγαλύτερη από τη συμμετοχή των αντρών (σσ. 66-67)
Εξετάζοντας στοιχεία ξεχωριστά για το γυμνάσιο και το λύκειο είναι σαφές ότι η υψηλή συμμετοχή των γυναικών στο εκπαιδευτικό δυναμικό της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης συνδέεται με την εντονότερη παρουσία τους στο επίπεδο του γυμνασίου, όπου αποτελούν την πλειονότητα, ενώ στο επίπεδο του λυκείου οι άνδρες, με μικρή διαφορά, υπερέχουν αριθμητικά (σσ. 66-67).
§ Η γυναικεία παρουσία στη δημοτική εκπαίδευση είναι σαφώς μεγαλύτερη από αυτή των αντρών στις μικρότερες ηλικιακές κατηγορίες μέχρι 30-34 ετών (σ. 77).
§ Οι γυναίκες είναι περισσότερες από τους άνδρες στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση σε ορισμένες ηλικιακές κατηγορίες 25-34 ετών για το 1990 και 25-44 ετών το 2000 (σ. 79).
§ Τα στοιχεία για τη δεκαετία 1990-2000 δείχνουν ότι ο/η εκπαιδευτικός ξεκινά τη σταδιοδρομία του/της σε μεγαλύτερη ηλικία προς τα τέλη της δεκαετίας σε σχέση με την αρχή της περιόδου αυτής.
§ Ως προς τα προσόντα του διδακτικού δυναμικού στην αντίστοιχη χρονική περίοδο παρατηρείται μικρή αύξηση του αριθμού των εκπαιδευτικών που έχουν αποκτήσει μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών.
§ Τα στοιχεία σχετικά με τους αδιόριστους εκπαιδευτικούς δείχνουν τη γνωστή μεγάλη αύξηση τις τελευταίες δεκαετίες, ενώ η θεσμοθέτηση της πρόσληψης μέσω εξετάσεων του ΑΣΕΠ δημιούργησε νέα δεδομένα. Είναι ενδιαφέρον ότι τα πρώτα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι νεότεροι αδιόριστοι εκπαιδευτικοί που δεν έχουν εγγραφεί στην επετηρίδα προσλαμβάνονται μέσω από τη συμμετοχή και την επιτυχία σ’ αυτές τις εξετάσεις.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
· · ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ – ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Μαθητικό δυναμικό – Εκπαιδευτικοί – Σχολικές μονάδες
Μαθητικό δυναμικό κατά βαθμίδα εκπαίδευσης και φύλο 1960-61–1998/99 (ανά πενταετία) Πίνακας – Γράφημα
Μαθητικό δυναμικό κατά βαθμίδα εκπαίδευσης και φύλο 1980/81–1998/99 (ανά έτος) Πίνακας – Γράφημα
Μαθητικό δυναμικό – Εκπαιδευτικοί – Σχολικές μονάδες στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση κατά γεωγραφικό διαμέρισμα 1975/76 – 1998/99 Πίνακας – Γράφημα
Μαθητικό δυναμικό κατά βαθμίδα εκπαίδευσης, φύλο και γεωγραφικό διαμέρισμα 1990/91 και 1998/99 Πίνακας – Γράφημα
Μαθητικό δυναμικό ανά εκπαιδευτικό και βαθμίδα εκπαίδευσης 1960/61-1998/99 (ανά πενταετία) Πίνακας – Γράφημα
Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδας κατά γεωγραφικό διαμέρισμα (Απογραφή 1991)
Ποσοστά συμμετοχής στην εκπαίδευση κατά φύλο σε σχέση με τον εκτιμώμενο αντίστοιχο πληθυσμό 1970/71- 1998/99 (ανά δεκαετία) Πίνακας – Γράφημα
Ροή μαθητικού πληθυσμού στη γενική εκπαίδευση με εκκίνηση το 1979/80 και το 1988/89 στην Α΄ δημοτικού
Μαθητικό δυναμικό κατά φύλο που επαναλαμβάνουν την τάξη κατά την εννιάχρονη υποχρεωτική φοίτηση από τη γενιά που εγγράφηκε στην Α΄ δημοτικού το 1981/82, το 1986/87 και το 1991/92
Μαθητικό δυναμικό – Εκπαιδευτικοί – Σχολικές μονάδες στην ειδική εκπαίδευση 1980/81 – 1996/97 (ανά δεκαετία) Πίνακας – Γράφημα
Μαθητικό δυναμικό κατά εκπαιδευτική βαθμίδα σε δημόσια και ιδιωτική εκπαίδευση 1980/81, 1990/91, 1998/99 (ανά δεκαετία)
Σχολικές μονάδες κατά εκπαιδευτική βαθμίδα στη δημόσια και την ιδιωτική εκπαίδευση 1980/81, 1990/91, 1998/99 (ανά δεκαετία)
Κατανομή των μαθητών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης κατά τύπο σχολείου και αστικότητα 1960/61 – 1996/97 (ανά δεκαετία) Πίνακας – Γράφημα
Ποσοστό μαθητών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης κατά αστικότητα ανά τύπο σχολείου 1960/61 – 1996/97 (ανά δεκαετία) Πίνακας – Γράφημα
Ποσοστό επί του συνόλου των μαθητών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης της χώρας κατά τύπο σχολείου και αστικότητα 1960/61 – 1996/97 (ανά δεκαετία) Πίνακας – Γράφημα
Κατανομή εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης κατά τύπο σχολείου και αστικότητα 1960/61 – 1999/2000 (ανά δεκαετία) Πίνακας – Γράφημα
Ποσοστό εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης κατά αστικότητα ανά τύπο σχολείου 1960/61 – 1999/2000 (ανά δεκαετία) Πίνακας – Γράφημα
Ποσοστό των εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης της χώρας κατά τύπο σχολείου και αστικότητα 1960/61 – 1999/2000 (ανά δεκαετία) Πίνακας – Γράφημα
Κατανομή σχολείων πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης κατά τύπο σχολείου και αστικότητα 1960/61 – 1999/2000 (ανά δεκαετία) Πίνακας – Γράφημα
Ποσοστό σχολείων πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης κατά αστικότητα ανά τύπο σχολείου 1960/61 – 1999/2000 (ανά δεκαετία) Πίνακας – Γράφημα
Ποσοστό σχολείων πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης της χώρας κατά τύπο σχολείου και αστικότητα (ανά δεκαετία) Πίνακας – Γράφημα
· · ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Κατανομή σπουδαστών της ανώτερης εκπαίδευσης κατά γεωγραφικό διαμέρισμα 1990/91 και 1998/99
Κατανομή φοιτητών της ανώτατης εκπαίδευσης κατά γεωγραφικό διαμέρισμα 1990/91 και 1998/99
Κατανομή σπουδαστών της ανώτερης εκπαίδευσης κατά επάγγελμα πατέρα 1989/90 και 1997/98
Κατανομή φοιτητών της ανώτατης εκπαίδευσης κατά επάγγελμα πατέρα 1997/98
Κατανομή φοιτητών της ανώτατης εκπαίδευσης κατά κλάδο 1990/91 και 1998/99
Διδακτικό προσωπικό
Εκπαιδευτικοί κατά βαθμίδα εκπαίδευσης 1960/61-1998/1999 (ανά πενταετία)
Εκπαιδευτικοί κατά βαθμίδα εκπαίδευσης 1980/81-1998/1999 (ανά έτος)
Εκπαιδευτικοί κατά βαθμίδα εκπαίδευσης και φύλο 1990/91 και 1998/99
Εκπαιδευτικοί κατά βαθμίδα εκπαίδευσης, φύλο και γεωγραφικό διαμέρισμα 1990/91 και 1998/99 Πίνακας – Γράφημα
Κατανομή εκπαιδευτικών κατά ηλικιακή κατηγορία και φύλο στην προσχολική αγωγή 1989/90 και 1999/2000 Πίνακας – Γράφημα
Κατανομή εκπαιδευτικών κατά ηλικιακή κατηγορία και φύλο στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση 1989/90 και 1999/2000 Πίνακας – Γράφημα
Κατανομή εκπαιδευτικών κατά ηλικιακή κατηγορία και φύλο στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση 1989/90 και 1999/2000 Πίνακας – Γράφημα
Κατανομή εκπαιδευτικών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης κατά κλάδο και φύλο, κάτοχοι μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών 1989/90 και 1999/2000 Πίνακας – Γράφημα
Αδιόριστοι εκπαιδευτικοί πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης κατά έτος εγγραφής στην επετηρίδα 1984-2000
Αδιόριστοι εκπαιδευτικοί δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης κατά ειδικότητα 1989, 1999/2000
Εκπαιδευτικοί δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης κατά ειδικότητα 1989/90 και 1999/2000
Η σχολική επίδοση μαθητών (1961/62 – 1997/98)
Η εξέλιξη της βαθμολογίας στο δημοτικό σχολείο 1960/61 – 1997/98 (ανά έτος)
Η εξέλιξη της βαθμολογίας στα Ενιαία Πολυκλαδικά Λύκεια 1984/85 – 1997/98 (ανά έτος)
Η εξέλιξη της βαθμολογίας στα ΤΕΛ 1977/78 – 1998/99 (ανά έτος)
Η εξέλιξη της βαθμολογίας στα Ναυτικά Λύκεια 1994/95 – 1997/98 (ανά έτος)
Η εξέλιξη της βαθμολογίας στα Εκκλησιαστικά Λύκεια 1985/86 – 1998/99 (ανά έτος)
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ
Μαθητικό δυναμικό
Μαθητικό δυναμικό κατά φύλο στον α’ κύκλο της δευτεροβάθμιας γενικής εκπαίδευσης 1960/61 – 1998/99 (ανά πενταετία)
Μαθητικό δυναμικό κατά φύλο στο β’ κύκλο της δευτεροβάθμιας γενικής εκπαίδευσης 1960/61 – 1998/99 (ανά πενταετία)
Μαθητικό δυναμικό κατά φύλο στον α’ κύκλο (κατώτερη) της δευτεροβάθμιας τεχνικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης 1960/61 – 1998/99 (ανά πενταετία)
Μαθητικό δυναμικό κατά φύλο στο β’ κύκλο (μέση) της δευτεροβάθμιας τεχνικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης 1960/61 – 1998/99 (ανά πενταετία)
Μαθητικό δυναμικό κατά φύλο στην ανώτερη δευτεροβάθμια τεχνική και επαγγελματική εκπαίδευση 1960/61-1970/71 (ανά πενταετία)
Διδακτικό προσωπικό
Διδακτικό προσωπικό κατά φύλο στην προσχολική αγωγή 1960/61 – 1998/99 (ανά πενταετία)
Διδακτικό προσωπικό κατά φύλο στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση 1960/61 – 1998/99 (ανά πενταετία)
Διδακτικό προσωπικό κατά φύλο στον α΄ και β΄ κύκλο της γενικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης 1960/61 – 1998/99 (ανά πενταετία)
Διδακτικό προσωπικό κατά φύλο στον α΄ και β΄ κύκλο της τεχνικής επαγγελματικής και εκκλησιαστικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης 1960/61 – 1998/99 (ανά πενταετία)
Διδακτικό προσωπικό κατά φύλο στην ανώτατη τριτοβάθμια εκπαίδευση 1960/61 – 1998/99 (ανά πενταετία)
Διδακτικό προσωπικό κατά φύλο στην ανώτερη τριτοβάθμια εκπαίδευση 1960/61 – 1998/99 (ανά πενταετία)
ΠΗΓΕΣ
Σχολικά έτη |
Τίτλος επετηρίδας |
Έτος έκδοσης |
1961-62 |
Στατιστική της Εκπαιδεύσεως κατά το σχολ. έτος 1961-62, Στοιχειώδους εκπαίδευσης Στατιστική της Εκπαιδεύσεως κατά το σχολ. έτος 1961-62, Μέσης εκπαίδευσης |
1965 1965 |
1962-63 |
Στατιστική της Εκπαιδεύσεως κατά το σχολ. έτος 1962-63, Στοιχειώδους εκπαίδευσης Στατιστική της Εκπαιδεύσεως κατά το σχολ. έτος 1962-63, Μέσης εκπαίδευσης |
1966 1966 |
1963-64 |
Στατιστική της Εκπαιδεύσεως κατά το σχολ. έτος 1963-64, Στοιχειώδους εκπαίδευσης Στατιστική της Εκπαιδεύσεως κατά το σχολ. έτος 1963-64, Μέσης εκπαίδευσης |
1966 1967 |
1964-65 |
Στατιστική της Εκπαιδεύσεως κατά το σχολ. έτος 1964-65, Στοιχειώδους εκπαίδευσης Στατιστική της Εκπαιδεύσεως κατά το σχολ. έτος 1964-65, Μέσης εκπαίδευσης |
1966 1968 |
1965-66 |
Στατιστική της Εκπαιδεύσεως κατά το σχολ. έτος 1965-66, Στοιχειώδους εκπαίδευσης Στατιστική της Εκπαιδεύσεως κατά το σχολ. έτος 1965-66, Μέσης εκπαίδευσης |
1968 1968 |
1966-67 |
Στατιστική της Δημοτικής εκπαίδευσης 1966/67-1969/70 Στατιστική της Εκπαιδεύσεως κατά το σχολ. έτος 1966-67, Μέσης εκπαίδευσης |
1971 1969 |
1967-68 |
Στατιστική της Δημοτικής εκπαίδευσης 1966/67-1969/70 Στατιστική της Εκπαιδεύσεως κατά το σχολ. έτος 1967-68, Μέσης εκπαίδευσης |
1971 1969 |
1968-69 |
Στατιστική της Δημοτικής εκπαίδευσης 1966/67-1969/70 Στατιστική της Εκπαιδεύσεως κατά το σχολ. έτος 1968-69, Μέσης εκπαίδευσης |
1971 1971 |
1969-70 |
Στατιστική της Δημοτικής εκπαίδευσης 1966/67-1969/70 Στατιστική της Εκπαιδεύσεως κατά το σχολ. έτος 1969-70, Μέσης εκπαίδευσης |
1971 1971 |
1970-71 |
Στατιστική της Δημοτικής εκπαίδευσης 1970-71 Στατιστική της Εκπαιδεύσεως κατά το σχολ. έτος 1970-71, Μέσης εκπαίδευσης |
1974 1972 |
1971-72 |
Στατιστική της Εκπαιδεύσεως 1971-72 (ενιαίος τόμος για όλες τις βαθμίδες) |
1975 |
1972-73 |
Στατιστική της Εκπαιδεύσεως |
1976 |
1973-74 |
Στατιστική της Εκπαιδεύσεως |
1977 |
1974-75 |
Στατιστική της Εκπαιδεύσεως |
1978 |
1975-76 |
Στατιστική της Εκπαιδεύσεως |
1978 |
1976-77 |
Στατιστική της Εκπαιδεύσεως |
1979 |
1977-78 |
Στατιστική της Εκπαιδεύσεως |
1981 |
1978-79 |
Στατιστική της Εκπαιδεύσεως |
1982 |
1979-80 |
Στατιστική της Εκπαιδεύσεως |
1983 |
1980-81 |
Στατιστική της Εκπαιδεύσεως |
1986 |
1981-82 |
Στατιστική της Εκπαιδεύσεως |
1987 |
1982-83 |
Στατιστική της Εκπαιδεύσεως |
1990 |
1983-84 |
Στατιστική της Εκπαιδεύσεως |
1992 |
1984-85 |
Στατιστική της Εκπαιδεύσεως |
1994 |
1985-86 |
Στατιστική της Εκπαιδεύσεως |
1995 |
1986-87 |
Στατιστική της Εκπαιδεύσεως 1986/87-1991/92 Αντίγραφο Ύλης Δημοσιεύματος 1986-87 Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπ/σης |
1997 |
1987-88 |
Στατιστική της Εκπαιδεύσεως 1986/87-1991/92 Αντίγραφο Ύλης Δημοσιεύματος 1987-88 Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπ/σης |
1997 |
1988-89 |
Στατιστική της Εκπαιδεύσεως 1986/87-1991/92 |
1997 |
1989-90 |
Στατιστική της Εκπαιδεύσεως 1986/87-1991/92 Αντίγραφο Ύλης Δημοσιεύματος 1989-90 Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπ/σης |
1997 |
1990-91 |
Στατιστική της Εκπαιδεύσεως 1986/87-1991/92 Αντίγραφο Ύλης Δημοσιεύματος 1990-91 Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπ/σης |
1997 |
1991-92 |
Στατιστική της Εκπαιδεύσεως 1986/87-1991/92 Αντίγραφο Ύλης Δημοσιεύματος 1991-92 Πρωτοβάθμιας Εκπ/σης |
1997 |
1992-93 |
Στατιστική της Εκπαιδεύσεως 1992/93 Αντίγραφο Ύλης Δημοσιεύματος 1992-93 Πρωτοβάθμιας Εκπ/σης |
2000 |
1993-94 |
Στατιστική της Εκπαιδεύσεως 1993/94 Αντίγραφο Ύλης Δημοσιεύματος 1993-94 Πρωτοβάθμιας Εκπ/σης |
2000 |
1994-95 |
Αντίγραφο Ύλης Δημοσιεύματος 1994-95 Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπ/σης (Συγγρού) |
|
1995-96 |
Αντίγραφο Ύλης Δημοσιεύματος 1995-96 Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπ/σης (Συγγρού) |
|
1996-97 |
Αντίγραφο Ύλης Δημοσιεύματος 1996-97 Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπ/σης (Συγγρού) |
|
1997-98 |
Αντίγραφο Ύλης Δημοσιεύματος 1997-98 Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπ/σης (Συγγρού) |
|
1998-99 |
Πίνακες από τη Δ/νση Πληροφορικής, ΕΣΥΕ (Αγησιλάου) |
|
1999-00 |
Πίνακες από τη Δ/νση Πληροφορικής, ΕΣΥΕ (Αγησιλάου) |
Λυκούργου: Γενική Γραμματεία ΕΣΥΕ
Συγγρού: Δ/νση Κοινωνικών Στατιστικών, Τμήμα Στατιστικών Παιδείας
Αγησιλάου: Δ/νση Πληροφορικής, Τμήμα Ανάλυσης και Προγραμματισμού
[1][1] Οι απόφοιτοι της Γ΄ γυμνασίου που αποτύγχαναν ή δεν έπαιρναν μέρος στις εξετάσεις για τα Λύκεια μπορούσαν να εγγραφούν χωρίς εξετάσεις στις μονοετείς ή διετείς Τεχνικές Επαγγελματικές Σχολές Νέου Τύπου, από τις οποίες μπορούσαν να μετεγγραφούν στα ΤΕΛ με κατατακτήριες εξετάσεις.
[2][2] Βλ. ενδεικτικά ΕΣΥΕ, Μηνιαίο Στατιστικό Δελτίο, τόμος 37, τεύχος 1, Ιανουάριος 1992, σ. 9: Εκτιμώμενος πληθυσμός 30 Ιουνίου 1988 σε όλες τις ηλικιακές ομάδες από 0-4 μέχρι 25-29 ο αριθμός των αγοριών και κοριτσιών είναι από 300.000 μέχρι 400.000. Αντίστοιχα τα κορίτσια είναι λιγότερα κατά 20.000 μέχρι 30.000 κατά ηλικιακή κατηγορία.
Πρόσφατα σχόλια